MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil

... ve müşterekleri ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair ... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 13.10.2009 gün ve 171/362 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı Hazine temsilcisi tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacılar vekili, miras yoluyla intikal ve kazanmayı sağlayan eklemeli zilyetlik nedenlerine dayanarak, Hazine üzerinde kayıtlı bulunan 756 ada 23 parsele ait tapu kaydının iptaliyle vekil edeninin miras bırakanı Bekir Tekin mirasçıları adına miras payları oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine temsilcisi, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu 756 ada 23 parsele ait kadastro tutanağından; senetsizden, aynı ada 19 parsele uygulanan 25.03.1965 tarih ve 12 sıra sayılı tapu kaydının doğu, kuzey ve güneyinde okunan ırmağın zeminde Tohma çayı olarak bulunduğu ve tapu kaydı gayrı sabit hudutlu olduğundan kayıt miktarı kadar kısım kayıt maliki olan Bekir Tekin adına 19 parselle kayıt miktar fazlası olan kısım da 19 parselden ifrazen 8910,37 m2 yüzölçümünde ve "Çayırlık" niteliğiyle Hazine adına 21.08.2002 tarihinde tespit edildiği, tutanağın itiraz edilmeksizin 03.07.2003 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Dava; miras yoluyla intikal ve kazanmayı sağlayan eklemeli zilyetlik hukuksal sebebine dayalı olarak TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddeleri gereğince açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Dairenin, 01.10.2007 tarih, 2007/4602-5246 esas ve karar sayılı bozma kararında özetle; dava konusu parselin ifraz edildiği 756 ada 23 parsele uygulanan tapu kaydı ve hükmen tescil krokisinin getirtilip dava konusu taşınmaza uygulanması, bunlara göre dava konusu taşınmaz yönünü nasıl gösterdiğinin araştırılıp belirlenmesi gereğine işaret edilerek, mahkemenin davanın kabulüne dair önceki kararı bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davacının miras bırakanı Bekir Tekin mirasçıları yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluştuğu görüşünden hareketle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyleki, dava konusu taşınmazın doğu, kuzey ve güney sınırında zeminde "Tohma Çayı" bulunmaktadır. Böyle bir yerin TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddeleri hükümlerine göre, tapu kaydının iptali ve tapuda tesciline karar verilebilmesi için; kadastro tespit tarihine kadar 20 yıldan fazla süre ile anılan maddelerde belirtilen koşullar altında tasarruf edilmesi gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için kadastro tespit tarihi olan 2002 yılından 20-25 yıl öncesine ait (1977-1982 yılları arası) ölçekli iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları celp edilip, keşifte uzman bilirkişi tarafından uygulanmalı ve stereoskop altında incelenmelidir. Bu inceleme sonucunda arazinin üç boyutlu olarak görülmesi, taşınmazın sınırlarının belirlenmesi ve ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkün olacaktır. (Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınlarından Doç. Dr. Mahmut Yüksel’in Toprak Etüd ve Haritalama kitabının 1995 yılı baskısı sh.53).
Her ne kadar önceki bozma kararında yukarıda belirtilen husus bozma nedeni yapılmamış ise de, bu inceleme kamu düzeniyle ilgili olup TMK.nun 713/1. maddesine dayalı tescil davalarının niteliği gereği her zaman dikkate alınması gerekir. Bu bakımdan sözü edilen bozma ilamına uyulmakla taraf yararına usuli kazanılmış hak doğmaz. Kamu düzeni usuli kazanılmış hakkın istisnasını oluşturur. Hava fotoğraflarından yararlanmanın amacı az önce de açıklandığı gibi, taşınmazın sınırlarının ve üzerinde hangi tarihte zilyetlik yoluyla tasarrufta bulunulmaya başlandığının belirlenmesidir. Hava fotoğraflarının stereoskopik olması ve stereoskop aleti altında incelenmesi, taşınmazın üç boyutlu olarak görülmesi ve hangi tarihte zilyetliğe başlandığının tesbiti mümkün olacaktır.
Mahkemece yapılacak iş; izah edildiği gibi, kadastro tespit tarihine göre 20-25 yıl öncesine ait iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarını usulüne uygun bir biçimde yetkili mercilerden getirtmek ve uzman bilirkişiler marifetiyle mahallinde yapılacak keşfi müteakip taşınmazın yeri ve hudutları belirlendikten sonra hava fotoğraflarını stereoskop aleti altında inceletmek ve sınırları itibariyle kadastro tespit tarihinden geriye doğru 20 yıl önce zilyet edilip edilmediğinin, çayın aktıf yatağı ya da etki alanı durumunda olup olmadığının tereddüte mahal bırakmayacak biçimde belirlenmesi zorunludur.
Ayrıca; dava konusu taşınmazın keşfi izlemeye yarayacak krokisinin yanında, niteliği bakımından açıklayıcı olması için HUMK.nun 366. maddesine göre taşınmaz ve çevresini gösterir biçimde birlikte keşfe götürülecek fotoğrafçı ile renkli fotoğrafları çektirilerek mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulması gerekir. Eksik inceleme ile karar verilemez.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazlarının kabulüyle usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 31.05.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.