Danıştay 4. Daire 1993/3407 Esas 1994/1407 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1994
Karar No : 1407
Esas Yılı : 1993
Esas No : 3407
Karar Tarihi : 10/03/994

KANUNDA BULUNMADIĞI HALDE, TEBLİĞ İLE GETİRTİLEN DÜZENLEME UYARINCA YATIRIM İNDİRİMİNDEN YARARLANABİLMENİN SÜREYE BAĞLI TUTULAMAYACAĞI HK.
Ayakkabı, mont ve etek imal eden davacı şirket 21.3.1988 tarihli teşvik belgesi kapsamında yatırıma başlamış, öngörülen sürede yatırımı tamamlaması sebebiyle de 1990 takvim yılı kurumlar vergisi beyannamesinde yatırım indiriminden faydalanarak vergisiz olarak beyanda bulunmuştur. Yatırım indiriminden faydalanabilmesi için yatırımın başladığı tarihden yatırımın bittiği tarihe kadar Maliye Bakanlığına müracaat edilmesine ilişkin 87/1 nolu Tebliğ uyarınca yatırımın bitmesinden sonra başvuruda bulunulduğu gerekçesiyle davacı şirket yatırım indiriminden faydalandırılmayarak 1990 yılı için ikmalen kurumlar vergisi salınmış kaçakçılık cezası kesilmiştir. Bir bölümü düzeltme fişiyle terkin olunan kurumlar vergisi ve kaçakçılık cezasının kalan kısmının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır. ...Vergi Mahkemesi … günlü ve … sayılı kararıyla; konuya ilişkin kanun maddesinin ve 87/1 nolu tebliğin birlikte incelenmesi sonucu yatırım indirimi ve yatırım teşvik belgesi almış olmakla beraber yatırım indiriminden faydalanabilmek için tebliğde öngörülen şartların yerine getirilmesinin zorunlu olduğunun anlaşıldığı, davacı şirketin yatırım teşvik belgesi ve yatırım indirimi belgesi almasına karşın Maliye Bakanlığına başvurunun yatırım bittikten sonra yapıldığı tebliğ hükümlerine aykırı hareket edildiği, bu nedenle yatırım indiriminden faydalanamayacağı, yapılan tarhiyat da isabetsizlik bulunmadığı, ancak olayda vergi kaçırma kastı söz konusu olmadığından kaçakçılık cezasının kusur cezasına çevrilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen reddine karar vermiştir. Davacı şirket, yatırımın yapılması, gerçekleştirilmesi sırasındaki değişiklikler ve bunlarla ilgili sürelere yönelik olarak kanunda Maliye Bakanlığına herhangi bir yetki tanınmadığını, bu nedenle yatırım indiriminden faydalanılabilmesi için tebliğde öngörülen sürede Maliye Bakanlığına müracaat şartının kanunun ilgili maddelerine ters düştüğünü, davalı idare ise, eksik beyanda bulunulması sebebiyle olaya kaçakçılık cezası uygulanmasında kanuna aykırılık bulunmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ek 2.maddesinin 4.fıkrasında Devlet Planlama Teşkilatının vereceği Yatırım Teşvik ve Yatırım İndirimi Belgesinin bir örneğini Maliye ve Gümrük Bakanlığına göndereceği, Yatırım Teşvik ve Yatırım indirimi Belgesindeki vize ve iptallerin de ayrıca bildirileceği, 5.fıkrasında ise yatırım indiriminden yararlanma şartları ve uygulama esasları ile diğer hususların Maliye ve Gümrük Bakanlılı ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca müştereken belirleneceği öngörülmüştür.
Devlet Planlama Müsteşarlığınca çıkarılan yatırımların teşviki ve yönlendirilmesi ile ilgili 87/1 nolu Tebliğin 29.maddesinde yatırım indiriminden faydalabilmek için yatırımın başladığı tarihten, yatırımın bittiği tarihe kadar (yatırım bitmeden önce) Teşvik Belgesinin noterden onaylı üç örneği ile Maliye ve Gümrük Bakanlığına müracaat edileceği belirtilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Ek 2.maddesinin 4.fıkrasında Devlet Planlama Teşkilatınca verilen Yatırım Teşvik ve Yatırım İndirimi Belgesinin bir örneğinin Maliye Bakanlığına gönderileceği ifade edildiğinden esasen Maliye Bakanlığında bulunması gereken bir belgenin 87/1 nolu Tebliğle getirtilen düzenleme sonucu belli bir süreye bağlı olarak ilgilisinden istenmesi ve buna uyulmaması halinde indirimden yararlandırılmamasını anlamak hukuken mümkün görülmemiştir.
Her ne kadar 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Ek 2.maddesinin 3239 sayılı Kanunla değişik son fıkrasında yatırım indiriminden yararlanma şartlarının ve uygulama esaslarının Maliye ve Gümrük Bakanlığı ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca belirleneceği öngörülmüş ise de, belirlenecek esasların Kanununun tanıdığı bir hakkın ortadan kaldırılması sonucunu doğuracak nitelikte olmaması gerekir. İndirimden yararlanmanın belgeyi belli bir sürede Maliye Bakanlığına bildirmeye bağlı tutulması Teşvik Belgesi ve Yatırım İndirimi Belgesi almış olan yatırımcının bu belgenin sağladığı avantajdan yararlanmasını engelleyici niteliktedir. Böyle bir belgenin belli bir sürede Maliye Bakanlığına intikalini istemenin haklı bir nedeni de bulunmamaktadır. Konuya sadece ödenecek verginin hesabı yönünden ilgisi bulunan Maliye Bakanlığı,böyle bir incelemeyi zamanaşımı süresince her zaman yapabileceği gibi,esasen Maliye Bakanlığında bulunan belgenin ilgilisi tarafından yatırım tamamlanmadan önce ibraz edilmemiş olması sebebiyle yatırım indiriminden faydalanamayacağının kabulü, yatırımcıya kanunla tanınan indirim hakkının idarece kanunda öngörülmeyen bir sebeple engellenmesi anlamına geleceğinden hukuka uygun ve yerinde görülmemiştir.
Bu nedenle vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin reddine, davacı şirket temyiz isteminin kabulüyle ... Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.