20. Hukuk Dairesi 2019/4009 E. , 2020/384 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Çekişmeli ... ili, ... ilçesi, ... köyü, ... mevkii 174 ada 10 parsel sayılı 70 hektar 1402,65 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, mera niteliğiyle tapuda kayıtlıdır.
Davacı ... Yönetimi, yörede yapılıp 24/01/2011 - 24/02/2011 tarihleri arasında ilân edilen mera tahsis çalışmaları sırasında mera olarak sınırlandırılan taşınmazın 358071,94 m2"lik bölümünün orman sayılan yerlerden olduğunu ileri sürerek, bu bölüme ait mera tahsisinin iptaliyle orman niteliğinde Hazine adına tescilini istemiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, mera tahdit, tespit ve tahsisinin ve mera niteliğindeki tapu kaydının iptali ile tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde 3402 sayılı Kanunun 4. maddesi hükmüne göre orman kadastrosu yapılmış 03/11/1998–03/12/1998 tarihleri arasında ilan edilmiş ve 04/12/1998 tarihinde kesinleşmiştir.
Mahkemece bilirkişi raporlarına göre dava konusu taşınmazın orman vasfında olmadığı, mera vasfında olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli değildir. Şöyleki, keşif sonucu düzenlenen orman bilirkişi raporunda 1952 tarihli hava fotoğrafının incelenmesinde taşınmazın orman sayılmayan yerlerden olduğu bildirilmiş, Dairenin iade kararı üzerine düzenlenen ek raporda ise 1952 tarihli hava fotoğrafında dava konusu taşınmazda meşe çalılıklarının olduğu, taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğu bildirilmiştir. Bu nedenle çekişmeli taşınmazın öncesinin hukuki niteliği konusunda tereddüt oluşmuştur.
O halde sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, inceleme ve uygulamada kullanıldığı belirtilen 1952 tarihli hava fotoğrafından daha eski tarihli hava fotoğrafı olup olmadığı sorularak bulunması halinde daha eski tarihli hava fotoğrafı ve bu fotoğrafa dayanılarak üretilen orijinal renkli memleket haritası bulunduğu yerden getirtilip, daha eski tarihli hava fotoğrafı ve memleket haritası yoksa uygulamada ve incelemede kullanıldığı belirtilen 1952 tarihli hava fotoğrafı mahkemede bulunduğundan, bu fotoğraftan üretilen memleket haritası ile yine 1987 tarihli memleket haritasının dayanağı hava fotoğrafları bulundukları yerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman yüksek orman mühendisleri arasından seçilecek bir orman yüksek mühendisi/orman mühendisi ve fotogrametri ve jeodezi
mühendisi ve/veya bir harita mühendisi aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılık Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.-K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.-K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.-K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; hava fotoğrafı ve orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde ve hava fotoğrafı üzerinde gösterilmeli, ayrıca bilirkişilere hava fotoğrafları ve dayanağı haritaları stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip, raporlarında çekişmeli taşınmaz ile birlikte komşu taşınmazların niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü, taşınmazlar üzerinde bulunan bitki örtüsünün niteliği, varsa ağaçların yaşı, cinsi, adedi ve dağılımları ile ilgili ayrıntılı açıklama yapmaları istenmeli, tarihleri belirtilmek ve keşfin izlenmesi olanağı sağlanacak şekilde çekişmeli taşınmaz komşu taşınmazlarla birlikte memleket haritası ile iritbatlı kroki ve denetime elverişli şekilde hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli, özetle, hem komşu taşınmazlarla birlikte taşınmaz fiilen incelenmeli, hem de en eski tarihli hava fotoğrafındaki görüntüsü tereddüte yol açmayacak şekilde incelenmeli, böylece yöntemine uygun orman araştırması yapılarak yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir. Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı ... Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 03/02/2020 günü oy birliği ile karar verildi.