MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 21. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 10. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 05/07/2017 tarih ve 2014/1128 E- 2017/502 K. sayılı kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan kabulüne-esastan reddine dair ... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi"nce verilen 01/03/2018 tarih ve 2017/716 E- 2018/191 K. sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 07/01/2020 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, düzenlenen 01.03.2011 tarihli hisse devir sözleşmesi uyarınca müvekkilinin ... Enerji Üretim Ltd. Şti."ndeki hisselerini davalılara ve gösterilen kişilere devrettiğini, sözleşmede devir bedeli 50.000 TL+ 650.000 USD olarak gösterildiği halde 50.000 TL dışında ödeme yapılmadığını, 31.12.2012 tarihine kadar bedelin ödenmemesi halinde müvekkiline bedeli isteme ya da sözleşmeden dönerek hisseleri iade hakkının tanındığını, müvekkilinin bu hakkını bedeli tercih etmek suretiyle kullandığını, hisse bedelinin tahsili için başlatılan icra takibine davalıların itirazının haksız olduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile icra inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili, 13.05.2015 tarihli dilekçesi ile davasını alacak davası olarak ıslah etmiş ve 650.000 USD"nin 27.03.2013 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte TL karşılığının müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiştir.
Davalılar vekili, müvekkillerinden ..."nın icra takibinin tarafı olmadığından kendisine itirazın iptali davasında husumet yöneltilemeyeceğini, 01.03.2011 tarihli protokolün 3/c bendinde ancak proje kredisinin çıkıp proje kredi avansının alınması veya şirketin 3. şahıslara devredilmesi halinde 650.000.- USD"nin ödeneceğinin kararlaştırıldığını, HES projesi için kredi başvurusunun kabul edilmediğini, kredi avansının alınmadığını, şirketin 3. kişilere devredilmediğini, şart gerçekleşmediğinden bedelin istenemeyeceğini, hisse devir bedelinin sadece 50.000 TL olarak belirlenip 650.000 USD"nin projenin hayata geçirilme bedeli olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, usulüne uygun bir ıslah bulunmadığından ıslahın yapılmamış sayıldığı, davanın itirazın iptali davası olarak görüldüğü, davalı ..."nın icra takibinde borçlu olarak gösterilmediği, taraflarca kabul edilen protokolün 3/b maddesinde devir bedeli olarak ... Enerji Üretim Ltd. Şti."nin %95 ortağı olan davacıya ... Enerji Üretim Ltd. Şti. bünyesinde bulunan Karatepe Regülatörü ve HES Projesi için proje kredi avansı alındığı gün 650.000 USD ve hisse devrinin yapıldığı gün 50.000 TL ödeneceğinin yazıldığı, bu durumda hisse devir bedelinin 650.000 USD+50.000 TL olduğu, protokolün 3/c maddesine göre Karatepe Regülatörü ve HES projesi için proje kredisinin çıkması sonrasında proje kredisi için avansın alındığı gün veya davalılar ve vekilinin herhangi bir şekilde üçüncü şahıslara ..."ı devretmesi halinde devir tarihinde davacıya 650.000 USD nakit ödeneceği ve teminat senedinin geri alınacağının karalaştırıldığı, bu maddeler birlikte değerlendirildiğinde 650.000.- USD"nin hisse bedeli olduğu, bedelin ödeme tarihi Karatepe Regülatörü ve HES Projesi için kredi avansının alındığı gün olarak belirlendiği, davacının talebi olmaması halinde hisselerin tekrar davacıya devredileceği ve senedin de geri alınacağı konusunda bir düzenlemenin bulunmadığı gerekçesiyle davalı ... hakkında icra takibi bulunmadığından bu davalı hakkındaki davanın dava şartı yokluğundan ve usulden reddine, davalı ... hakkında açılan itirazın iptali davasının kabulü ile davalının 650.000 USD asıl alacak ve 11.913,70 USD faiz olmak üzere toplam 661.913,70 USD alacağa itirazının iptali ile icra inkar tazminatının tahsiline karar verilmiştir.
Davalı ... vekili, istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, sözleşmeye göre dava dışı ... Enerji Üretimi Ltd. Şti. bünyesindeki Karatepe Regülatörü ve HES projesi için proje kredisi çıkması ve proje kredisi avansı tahsil edildiğinde tahsil tarihinde veya davalılar ... ve ... devraldıkları şirket hisselerini herhangi bir şekilde üçüncü şahıslara devretmesi halinde devir tarihinde teminat olarak verilen 650.000 USD senet bedelinin davacıya ödeneceği, 31.12.2012 tarihine kadar Karatepe Regülatörü ve HES proje kredisinin çıkmaması halinde ise davacının talebi halinde davalı ... ve davalı ... vekilinin devraldıkları hisseleri davacıya devredip teminat senedini geri alacağı, protokolden şirket hisse devir bedelinin teminatı olarak verilen senetteki 650.000 USD alacağının ödenmesi şarta bağlı olduğunun anlaşıldığı, dava dışı ... Enerji Üretimi Ltd. Şti."ne proje sebebiyle kredi tahsis edilmediği, kredi avansı ödenmediği, davalılar ... ve ..."nın da devraldıkları dava dışı şirketteki hisselerini üçüncü şahıslara devretmediği, hisse devri bedeli olan 650.000 USD"nin ödenmesi için protokolde öngörülen şart gerçekleşmediğinden anılan alacağın teminatı olan 650.000 USD"lik senede dayalı olarak istemde bulunulamayacağı gerekçesiyle davalı ... vekilinin istinaf başvurusun esastan kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının anılan davalı yönünden kaldırılmasına, davalı ... hakkındaki davanın esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1- İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK"nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK"nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava, icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Taraflar arasında imzalanan 01.03.2011 tarihli protokol uyarınca dava dışı ... Enerji Üretimi Limited Şirketinin davacıya ait hisselerin devredildiği, 50.000 TL"nin davacıya ödenip 650.000 USD"nin ödenmediği, Karatepe Regülatörü ve HES projesi için proje kredisinin çıkmadığı ve proje kredi avansının tahsil edilmediği, dava dışı şirket hisselerinin 3. kişilere devredilmediği uyuşmazlık dışı olup ihtilaf, davalıların 650.000 USD"yi davacıya ödeme borcunun bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Bölge Adliye Mahkemesince yukarıda açıklanan gerekçe ile davanın reddine karar verilmişse de, davacı, ... Enerji Üretimi Limited Şirketinin proje için düzenlenen ihaleyi kazandığını, ilk fizibilite raporunu dahi sunduğunu, ancak davalıların idarece istenen belgeleri ibraz etmediği için prosedürün tamamlanmadığını, bu sebeple idare ile sözleşmenin imzalanmayıp şirkete kredi verilmediğini ileri sürmüş, davalılar ise fizibilitenin ve projenin yanlış olduğunu, projeye kredi bulunamayacağını, diğer şartlar olmadan su kullanım hakkının hiçbir şey ifade etmediğini, protokol tarihinde şirketin bünyesinde projenin bulunmadığını savunmuştur. Bu durumda mahkemece, Karatepe Regülatörü ve HES projesinin tahsis ve proje kredi avansının ödenmesi şartları ile tahsis için tarafların yükümlülüklerinin nelerden oluştuğu, projenin protokol tarihinde ... Enerji Üretimi Limited Şirketi uhdesinde yer alıp almadığı, davacının sunduğunu belirttiği fizibilite raporunun proje şartlarına uygunluk taşıyıp taşımadığı, davalıların kredinin alınması için başvuru ve gerekli koşulları sağlama yükümünün bulunup bulunmadığı, davalıların başvuru külfetinin bulunması halinde başvuru ile birlikte kredinin dava dışı şirkete tahsis edilip kredi avansının şirkete ödenip ödenmeyeceği hususlarında konusunda uzman bilirkişi heyetinden rapor alındıktan sonra tespit edilecek hususların somut uyuşmazlığa etkisi de değerlendirilip ulaşılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, kararın davacı yararına bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK"nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, takdir olunan 2.540,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 07/01/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.