22. Hukuk Dairesi 2018/10042 E. , 2018/18472 K.
"İçtihat Metni"
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı Şirket bünyesinde çalışırken kendisine yapılan geçersiz sebebe dayalı fesih bildirimi ile işten çıkarıldığını belirterek davalarının kabulü ile işe iadesine, boşta geçen sürelere ilişkin ücret alacağının ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının ... sözleşmesinin işletmesel sebebe dayalı olarak geçerli sebeple feshedildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı işveren tarafından ..."ya verilen işten çıkış bildirgesindeki fesih nedeni, fesih nedeninin değiştirilemeyeceği, davacının savunmasının alınmamış olması, feshin son çare olması ilkesi göz önüne alındığında feshin geçerli bir nedene dayandığının kabul edilemeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, işletmesel karar çerçevesinde yapılan fesihlerde savunma alınması koşulunun bulunmadığı; davalı tarafından 04 olarak bildirilen fesih kodunun geçerli fesih nedenini işaret etmekte olup savunmayla çelişkisinin bulunmadığı; mahkemenin bu açıklamalara aykırı gerekçesinin kısmen hatalı olduğu, ayrıca dosyada alınan raporun dosya kapsamına uygun olmayıp yetersiz olduğu belirtilmekle birlikte işverence alınan işletmesel karar gereğince neden davacının tercih edildiği, başka bir görev teklif edilip edilmediğinin ispatlanamadığı ve feshe son çare olarak başvurulmadığı anlaşıldığından sonuç itibariyle davanın kabulü yerinde görülüp davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ... sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı konusu olup kanuni dayanak 4857 sayılı Kanun’un 18. ve devamı maddeleridir.
İşletmeyi veya ... yerini etkileyen objektif sebeplerle ortaya çıkan işgücü fazlalığı sonucunda, işçinin ... yerinde çalışma imkanı ortadan kalkmış ise fesih için geçerli bir sebebin varlığından söz edilir. İşveren amaç ve içeriğini belirlemekte serbest olduğu işletmesel kararlar alabilir. Ancak, işletmesel karar sonucunda, tedbir olarak düşünülen feshin zorunlu hale gelmiş olması gerekir. Başka bir anlatımla işverenin fesih konusunda keyfi kararları yargı denetimine tabidir.
Somut olayda, davacının, davalı şirket bünyesinde davalı şirketin ... ortaklarından... Bölgesi’ndeki şubelerinde .... ve hayat sigortası hedeflerine ulaşabilmesi için koçluk yapan, konuyla ilgili ürün/ekran eğitimi veren tek satış koçu olduğu anlaşılmaktadır. .... tarafından alınan işletmesel kararla davacının satış koçu olarak çalıştığı ... Doğu ... ve Doğu ... Bölgesinin kapatılarak, bu bölgedeki şubelerin diğer bölgelere dağıtılmasına karar verilmiştir. Davacı tanığı Sevlistan Ertaş, 2015 yılında Doğu ve Güneydoğu’daki tüm HSBC şubelerinin kapatıldığını,davalı tanığı Deniz Şölen ise davacının işine son verildiği dönemde, Doğu ... Bölgesindeki HSBC satış bölgesinin tümden kapatıldığını, şubelerin diğer bölgelere dağıtıldığını, davacının görevinin satış koçu olması ve diğer bölgelerde de satış koçu bulunmasından ötürü uygun pozisyon bulunmadığını beyan etmiştir.
Davalı Şirketin ... ortağı dava dışı HSBC’nin sahalarını küçültme kararı alıp bu kapsamda ... Doğu ... ve Doğu ... Bölgesini kapatmaya karar verdiğini davalı Şirkete bildirdiği; bu halde kapatılmasına karar verilen şubelerde BES ve hayat sigortası eğitimi/danışmanlığı hizmeti veren davacının yapacağı ... kalmadığından, istihdam fazlası durumuna düşmüş bulunması nedeniyle ... akdinin davalı Şirketçe feshedildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının, davalıya ait başka bir işyerinde değerlendirilebileceği hususunda somut bir delile rastlanmamıştır. Davacının değerlendirilebileceği başka bir işyeri veya pozisyon somut bir şekilde ortaya konulmadıkça feshin son çare ilkesinin uygulanmadığının kabulü doğru olmaz. Somut olayda bu yönde bir tespit bulunmadığına göre feshin geçerli nedene dayandığının kabulü ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile feshin geçersizliğine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Bölge Adliye Mahkemesi hükmü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi’nin 2017/3946 esas ve 2018/668 karar sayılı kararı ile ... 29. ... Mahkemesi’nin 2016/1027 esas ve 2017/380 karar sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- Davanın REDDİNE,
3- Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 8,20 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4- Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 358,50 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5- Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 2.180,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
7- Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 12.09.2017 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.