16. Hukuk Dairesi 2016/12041 E. , 2017/3680 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar ... ve ...,. Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümleri hakkında imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak eşit hisseyle adlarına tescil istemiyle dava açmışlardır. Yargılama sırasında Van Büyükşehir Belediyesi davaya dahil edilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, harita mühendisi Yahya Güler"in 15.12.2014 tarihli rapor ve eki krokisinde (B2) olarak belirtilen 15.121,20 metrekare ve (D2) olarak belirtilen 17.514,15 metrekare, aynı bilirkişinin 23.06.2014 tarihli rapor ve krokisinde (A) harfi ile belirtilen 13.773,60 metrekare, (C) harfi ile belirtilen 10.009,51 metrekare, (E) harfi ile belirtilen 46.352,05 metrekare, (F) harfi ile belirtilen 50.300,46 metrekare, (G) harfi ile belirtilen 9.591,46 metrekare ve (H) harfi ile belirtilen 13.976,55 metrekare yüzölçümlü taşınmazların 1/2 hisseli olarak tarla vasfı ile davacılar ... ve ... adlarına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, kabulüne karar verilen çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde davacılar yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Taşınmaz bölümleri başında yapılan keşifte alınan beyanlar soyut nitelikte olup, zirai bilirkişi tarafından verilen rapor taşınmaz bölümlerinin niteliğini belirlemekten uzak olduğu gibi, hava fotoğraflarının serbest çalışan (jeodezi ve fotogrametri uzmanı) harita bilirkişisi tarafından incelenmesi gerekirken Van Kadastro Müdürlüğünde kontrol mühendisi olarak görevli olan harita mühendisi bilirkişi tayin edilmek suretiyle rapor düzenlettirilmiştir. Eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin (1997, 1992, 1987 yılları) en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığından getirtilmelidir. Bundan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi ve davacı tarafın bildirmiş olduğu tanıklar, Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyelerinden seçilecek 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan ziraatçi bilirkişi kurulu serbest çalışan jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişi aracılığıyla keşif yapılmalı; yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın öncesinin mera, yaylak veya kışlak gibi devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olup olmadığı, zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; 3 kişilik uzman ziraat bilirkişi kurulundan taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, imar-ihyası gereken yerlerden ise hangi tarihte imar-ihyasına başlanıp tamamlandığı ve zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususları özellikle irdelenmeli, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki desenini açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, rapor ekinde taşınmazı değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi istenilmeli, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümleri hava fotoğraflarında işaretlenmek suretiyle bu yerlerin önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğu, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi istenilmeli ve ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 25.05.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.