MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ...Köyü çalışma alanında bulunan 103 ada 1 parsel sayılı 8.842.978,94 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek, ham toprak ve taşlık vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., tapu kaydı, irsen intikal, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazın bir bölümünün tapu kaydının iptali ile kendi adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazda zilyetlik nedeniyle tapu iptal ve tescil talebinde bulunmanın koşullarının davacı yararına oluşmadığı gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki; davacı dava dilekçesinde tapu kaydına ve zilyetliğe dayandığı halde, davacının dayandığı 12.01.1968 tarih ve 37 sıra numaralı tapu kaydı tesisinden itibaren tüm tedavülleriyle getirtilmemiş ve keşifte yöntemince zemine uygulanmamıştır. Öte yandan bir arazinin kullanım süresini, niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olup, çekişmeli taşınmazın niteliğinin belirlenmesi amacıyla tespit tarihinden 20-25 yıl öncesine ait farklı dönemlerde çekilmiş en az 3 adet hava fotoğrafı üzerinde inceleme yapılması gerekirken, tek hava fotoğrafı üzerinde inceleme yapılmış ve taşınmazın evveliyatı, kullanım süresi niteliği ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığı hususlarına ilişkin somut verilere dayalı bilgi içermeyen ziraatçı raporu esas alınarak hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, davacının dayandığı 12.01.1968 tarih ve 37 sıra numaralı tapu kaydının tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte varsa haritası revizyon gördüğü parseller ve dava konusu taşınmaza komşu tüm parsellere ait kadastro tutanakları ve varsa dayanak kayıt ve belgeler getirtilmeli; ayrıca çekişmeli taşınmaza ait eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin harita sorgulama sayfasına girilerek, taşınmazın bulunduğu Köyü/Mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya arasına alınmak suretiyle, buradan elde edilen verilere göre çekişmeli taşınmazın tespit tarihinden 20-25 yıl öncesine ilişkin farklı dönemlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarının en az üç tanesi tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi, üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte davacının dayandığı tapu kaydının varsa öncelikle haritası ve tapu kaydının revizyon gördüğü taşınmazlara ait tespit tutanakları teknik bilirkişi aracılığı ile zemine uygulanarak 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 20/A maddesi uyarınca kaydın kapsamı haritasına göre belirlenmeli; haritasının bulunmaması ya da uygulama kabiliyetinin olmaması halinde tapu kaydında yazılı sınırlar esas alınarak yerel bilirkişilerin yardımı ve fen bilirkişi eliyle zemine uygulanmalı, tapu kaydı uygulamasına ilişkin bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsellere ait kadastro tutanakları ve dayanaklarıyla denetlenmeli; dava konusu taşınmazın tapu kaydının kapsamında kalmadığının anlaşılması halinde, davacının zilyetlik hükümlerine de dayanmış olması nedeniyle yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde davacı tarafın zilyetliğinin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmişse ihyanın hangi tarihte bitirildiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanları arasında oluşabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; fen bilirkişisine, uygulanan tapu kaydının kapsadığı alanı gösterir şekilde keşfi takibe ve denetlemeye imkan veren rapor ve kroki düzenlettirilmeli ve bu şekilde, varsa revizyon gördüğü parseller de göz önüne alınarak dayanılan tapu kaydının çekişmeli taşınmazı uyup uymadığı kesin olarak belirlenmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine, hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları da değerlendirilmek suretiyle çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, imar-ihyaya konu edilip edilmediğinin, imar-ihyaya konu edilmişse ihyanın hangi tarihte bitirildiğinin belirlenmesine çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını içerir, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; yerel bilirkişi ve tanık beyanları maddi bulgulara ve bilimsel esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen hususlar yerine getirilmeden eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
10.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.