BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/171 Esas 2022/623 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/171 Esas
KARAR NO: 2022/623
DAVA: Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 12/05/2020
KARAR TARİHİ: 13/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Müvekkilinin davalı ----- markası altında-----satışı yapmak aksadıyla-------yıl süreli --------- imzaladığı, bu sözleşme ile davalının ticari adını, sistemini,-------------sözleşmede belirtilen şekilde kullandırma borcu altına girdiğini, ----- maddesi uyarınca davalının müvekkiline ------edeceği, yine sözleşmenin--------- maddesinde davalı şirketin sistemin kurucusu ve koruyucusu olduğunu beyan ettiği, müvekkilinin ------isimli şirkete --------- yapmıştır.---- Yine müvekkilim ---------- tutarındaki fatura karşılığında havalandırma yatırımı yaptığı, müvekkilinin sözleşme kapsamında----- ortağı ve yetkilisi ---------- banka kanalıyla ödeme yaptığı, bunların dışında da ------- daha ödeme yaptığı, müvekkilinin toplam ------- fazla ------ yaptığını, müvekkilinin -------- tarihinde işletmesini açtığını ----- göre dava dışı ------ şirketi kiraya veren, dava dışı borçlu ------ kiracı, müvekkilinin ise alt kiracı konumunda olduğu,-------davalı ---geçmeden battığını, borçlarını ödemekte acze düştüğünü, bu şartlar-------------- edemeyeceğini, başka bir şirketle, ----- devam edilmesi gerektiğini, aksi taktirde işyerinden çıkartılacağı ile tehdit ederek ----tarihi itibarı ile-------- tek taraflı devrettiği, taşınmaz ----- ise devredilmediği, müvekkilinin ---- tarihinde kadar çeşitli defalar kira parasını davalıya banka kanalıyla gönderdiği ancak davalının gönderilen kira paralarını----- ödemediği, sözleşmeyi devralan ----- işyeri sahibi kiralayan üçüncü kişi ------ sözleşmesi imzalamadığı, müvekkilinin alt kiracı olarak sorumlu olduğu düşüncesi ile işyeri sahibi kiralayan üçüncü kişi ------- kira parasını ödemeyi teklif ettiğini ancak ----- aralarında sözleşme olmadığı gerekçesi ile bu teklifi reddettiği, müvekkilinin sözleşme şartlarına binaen davalı şirket ------- tedariki yapmayınca en azından yatırım maliyetini kurtarabilmek için bir süre ------ çalışmaya devam ettiği,------ desteği olmaması üzerine zarar oluşmaya başladığı,------davalının kira borçları nedeniyle--------- dosyasından verilen talimat gereği--------- tarihinde müvekkilinin işyerinde haciz yaptığı, kiralanan yerde müvekkilim faaliyet gösterdiğinden her ne kadar istihkak iddiasında bulunduysa da bu kabul edilmediği,---------- --------- sökülerek -------- tarafından muhafaza altına alındığı. ------ tamamen boşaltıldığı, müvekkilinin fiilen çalışımaz durumda kaldığı ve faaliyetlerinin sona erdiği, ----- maddesi --------alana icra takibi yapılmasının sözleşmenin feshine bir sebep olarak gösterilmiş olduğu, müvekkilinin işyerinde haczedilen ve muhafaza altına alınan ----- icra kanalıyla satıldığında davalının da--------- olan borcunun da satış bedeli kadar eksileceği ve davalının sebepsiz olarak zenginleşeceği, bu zenginleşmenin de müvekkiline ödenmesi gerektiği, müvekkili ile davalılar arasında yapılan arabuluculuk görüşmelerinin de son uçsuz kaldığını, yukarıda arz ve izah edilen sebeplerle, haklı davanın kabulü ile fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla , müvekkilinin zararının tam ve kesin olarak belirlendiğinde artırılmak üzere (HMK 107. Md uyarınca belirsiz alacak) belirsiz alacak davası olarak --------- dava tarihinden itibaren başlayacak ticari faizi ile davalıdan istirdadına ve müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Dava dilekçesi ve tensip zabtı davalıya tebliğ edilmiş ancak davalı tarafça dosyaya herhangi beyan cevap veya karşı talep sunulmamıştır.
07/01/2022 Tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle;
6.1 Defterlerin Usulüne Uygun Tutulup Tutulmadığı Yönünden; Davacı şirketin -------- yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin TTK ve VUK hükümlerine göre usulüne uygun tutulduğu, ------ Feshinde Haklılık Yönünden : Dava dosyasında ------e sureti bulunmasa da taraflar arasında bir ihtilafın olmamasına göre, davalı tarafın-------- sözleşmesini fesihteki haklılığına-------- Alan hakkında icra takibi yapılırsa” hükmüne dayandığı------ iddiasını ispat etmesi gerektiği, dosya kapsamındaki ------- sisteminden gönderilen takip dosyasında ödeme emri sureti, takibin hangi dönemlere ilişkin yapıldığının detayı bulunmadığı, davacının ödemesini yapmadığı kiralar ile dava dışı ---------- yapmış olduğu takipte yer alan dönemlerin örtüşüp örtüşmediğinin somut olarak tespit edilemediğinden, dosyadaki delil durumuna göre davacı vekilinin dava dilekçesinde belirttiği---- sözleşmesinin sona erdirilme gerekçesi olan ----- haklılığı yönünde değerlendirme yapılamadığı, dava dışı şirketin mezkur icra takibi ödeme emri suretinin dosyaya kazandırılması durumunda mahkemenizin de uygun görmesi halinde ----- konunun değerlendirilebileceği, Davacın Tazminat Talebi Yönünden: Mahkemenizin fesihte davalı tarafın haksız olduğu kanaate varması durumunda raporun ------ yatırım harcaması yaptığı, --- haciz tarihleri arasında ----- aylık sürede geçerli olan sözleşmede toplam ------ süre geçmeden feshin gerçekleştiği, bu durumda yapılan yatırımın----- talep edilebileceği, ancak, yatırımın detayının yer aldığı raporun --------sözleşmenin ------- tarihindeki rayiç değeri ile, haczedilen ve davacıya tekrar verilip verilmediği anlaşılamayan bu demirbaşların başka bir yatırımda kullanılabilecek olanların bu tutardan tenzil edilmesi gerektiği, ancak bu hususun belirlenmesinin mali müşavir uzmanlık alanım dışında bulunduğu, makine mühendisi bilirkişinin heyete dahil edilmesinin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, Davacının, Davalının Sebepsiz Zenginleşme İddiası Yönünden: Davacı taraf, demirbaşlarının icra kanalıyla satıldığında davalının da---------olan borcunun da satış bedeli kadar eksileceği ve davalının sebepsiz olarak zenginleşeceği, bu zenginleşmenin de kendilerine ödenmesi gerektiğini iddia etmiştir. Dosya kapsamında haciz tutanağı bulunmadığından haczedilen mal mallar/demirbaşların neler olduğu, mahcuzların satılıp satılmadığı, halen yediemin deposunda mı olduğu, satılıp satılmadığı, satılmış ise hangi tutara satıldığı gibi hususlar anlaşılamadığından bu hususta bu aşamada herhangi bir değerlendirmenin yapılamayacağı sonuç ve kanaatlerine ulaşılmıştır.
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava, taraflar arasındaki -------- sözleşmesinden kaynaklı ödenen bedellerin ve sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı bedelin iadesi talebine ilişkindir.
Davacı şirketle ilgili olarak ----- gelen yazı cevabında; ------- tarihi itibariyle tasfiye işlemlerinin tamamlanıp ----- terkin edildiği, mahkememize işbu davanın ise şirket terkin edildikten sonra ------- tarihi itibariyle açıldığı anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK 50.md medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağını ,51.md ise dava ehliyetinin medeni hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceğini, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115.md uyarınca dava şartlarının yargılamanın her aşamasında mahkemece resen araştırılabileceği belirtilmektedir.
HMK 114-1-d dava ehliyetini düzenlemekte olup dava açma ehliyeti dava şartıdır ve HMK 115 dava şartı yargılamanın her aşamasında resen araştırılır.
Tüm bu nedenlerle; dava açıldığı tarihte ------ terkin edilmiş olan davacının dava tarihi itibarıyla aktif dava ehliyeti olmadığından Dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Dava şartı yokluğundan DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2- Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 80,70 TL harcın, davacı tarafından yatırılan 54,40 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 26,30 TL'nin davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA
3-Davacı tarafından dosyada sarf edilen tüm yargılama giderlerinin DAVACININ ÜZERİNE BIRAKILMASINA
5-Arabuluculuk Kanunu'nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca------ bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
9-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde -------Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/09/2022