Danıştay 10. Daire 1992/1804 Esas 1994/1485 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1994
Karar No : 1485
Esas Yılı : 1992
Esas No : 1804
Karar Tarihi : 06/04/994

KOLLEKTİF ŞİRKET BORCUNDAN DOLAYI YAPILAN TAKİBİN SEMERESİZ KALMASI ÜZERİNE ŞİRKET ORTAĞINA 6183 YASA UYARINCA TAKİP YAPILABİLECEĞİ HK.
Dava … Bankasına devredilen … Bankası borçlularından … Otomotiv Tic.Paz.Kollektif Şirketinin borcu nedeniyle bu şirketin ortağı olan davacı adına düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi, 3182 sayılı Bankalar Yasasının 64/3 maddesi uyarınca … Bankasına devredilen … Bankasının üçüncü kişilerdeki alacaklarının 6183 sayılı Yasaya göre takibinin mümkün olduğu, 6183 sayılı yasada ise tüzel kişilerden tahsil olanağı bulunmayan kamu alacaklarının idari yoldan sorumluluğu saptanacak kanuni temsilcilerden tahsiline olanak tanıyan bir hüküm bulunmadığından kollektif şirketin borcundan dolayı yönetim kurulu üyesi olması dolayısıyla davacı adına 6183 sayılı yasaya göre takip yapılmasında hukuka aykırılık bulunduğu gerekçesiyle ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. Davalı İdare tarafından anılan kararın temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
3182 sayılı Bankalar Yasasının 64.maddesinin 3.fıkrası ve geçici 9. maddesinde yer alan hükümler uyarınca … Bankasına devredilen … Bankasının üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarının 6183 sayılı yasadaki usullerle takip ve tahsil edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Dava konusu olayda, … Bankasından kredi kullanan … otomotiv Tic.Paz.Kollektif Şirketinin borcunu ödememesi üzerine kollektif şirketin ortağı olması nedeniyle davacı adına 6183 sayılı yasaya göre dava konusu ödeme emri düzenlenmiştir.
Türk hukuk sistemine göre şahıs şirketi olan Kollektif Şirketlerde, şirket ortakları şirketin borçlarından dolayı tüm mal varlıklarıyla ve sınırsız olarak sorumludur. Kollektif şirket ortağı şirket borçlarından dolayı tüm mal varlığıyla ve sınırsız sorumlu ise de; bu sorumluluk Türk Ticaret Kanununun 179. maddesine göre ikinci derecede bir sorumluluktur. Ortağın ikinci derecede sorumlu olması, şirket alacaklısının önce şirkete müracaat etmesi ve alacağın şirket mal varlığından tahsil edilemeyeceğinin anlaşılmasından sonra ortağa başvurulabileceği anlamına gelmektedir.
Bu kuralların birlikte değerlendirilmesinden; kollektif şirketin kamu alacağına dönüşen borçlarının 6183 sayılı yasaya göre takibinde önce şirkete başvurulması, şirkete karşı yapılan takibin semeresiz kalması veya şirketin herhangi bir sebeple sona erdiğinin saptanması üzerine, şirket borcundan dolayı tüm malvarlığıyla ve sınırsız olarak ikinci derecede sorumlu olan kollektif şirket ortağının 6183 sayılı yasaya göre takip edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; davacının ortağı olduğu kollektif şirkete karşı takibe geçildiği, ancak takibin yasal prosedüre göre devam ettirilmeyerek bu kez şirket ortağı olan davacıya karşı takibe geçilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda; kollektif şirket ortağı olan davacının 6183 sayılı yasaya göre takibinin öncelikle şirketin takip edilmesi, bu takibin semeresiz kalması durumunda ortağın takibinin mümkün olması karşısında, davacının ikinci derecede sorumlu olduğu dikkate alınarak kollektif şirkete yapılan takibin sonuçsuz kalıp kalmadığının araştırılarak karar verilmesi gerekirken, kollektif şirket ortağının şirket borcundan dolayı 6183 sayılı yasaya göre takibinin olanaklı olmadığı gerekçesiyle ödeme emrini iptal eden temyize konu kararda hukuki isabet görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle; 2577 sayılı yasanın 49. maddesine uygun bulunan davalı temyiz isteminin kabulüyle, ...İdare Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına karar verildi.