Esas No: 2022/225
Karar No: 2022/596
Karar Tarihi: 14.09.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/225 Esas 2022/596 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2022/225 Esas
KARAR NO :2022/596
DAVA:İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ:04/04/2022
KARAR TARİHİ:14/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava Kasko sigortasından dolayı sigorta şirketinin Ticaret Kanunu'na göre halef olmasından kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkin olduğunu, itirazın iptali davalarında icra takibinin yapıldığı yerini yetkili olduğunu, müvekkilinin şirketin alacağına kavuşamama ihtimaline binaen, alacak tutarınında yüksek olması da dikkate alınarak ihtiyati haciz kararı verilmesi gerektiğini, davalı, takibe haksız olarak itiraz ettiğini, yargılamaların uzun sürmesi sebebiyle işbu davanın neticelenmesine kadar davalıların mal kaçırma ve müvekkil şirketin işbu dava sonucunda alacağına kavuşamama ihtimali bulunduğunu, arabuluculuk faaliyetine rağmen davalı tarafla anlaşılma sağlanamadığını, öncelikle belirtmek gerekir ki dava şartı olan arabuluculuk başvurusu yapanın kendileri olduğunu ve 15.03.2022 tarihinde son tutanak anlaşmazlık olarak düzenlendiğini, kısaca dava şartının yerine getirildiğini, dava dışı ... Nakl. Paz. Tic. San. Ltd. Şti. İle müvekkil sigorta şirketi arasında genişletilmiş kasko sigortası poliçesi akdedildiğini, müvekkil ile dava dışı sigortalı ... Nakl. Paz. Tic. San. Ltd. Şti. arasında 02.01.2020-02.01.2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere 02.01.2020 tanzim tarihli ve .../1 numaralı, genişletilmiş kasko sigortası poliçesi akdedildiğini, anılan poliçe ile ... plaka numaralı araç sigortalandığını, 19/08/2020 tarihinde ... plakalı sigortalı araç davalı akdeniz sanayi sitesi kooperatifinde meydana gelen yangın hadisesi sebebiyle hasar gördüğünü, itfaiye raporundan da anlaşılacağı üzere, yangın hadisesinin davalının sorumluluğundaki kuru atıkların yanması sonucu meydana geldiği izahtan vareste olduğu,
dava konusu olayda, davalının aynı zamanda kusur sorumluluğu da söz konusu olduğunu, zira, davalı ihmali davranışlarıyla zararın meydana gelmesine neden olduğunu, davalı yönetmiş olduğu sanayi sitesinde gereken özeni göstermediğini, atık yönetimi konusunda lüzumlu tedbirleri almamış ve sonuç olarak da dava konusu zararın çıkmasına sebebiyet verdiğini, davalı tehlike arz eden atıkları gelişigüzel depolanmasına göz yumarak ve gerekli tedbirleri almayarak kusurlu davrandığını, davalı ağır kusurlu olduğunu, davaya ilişkin olarak öncelikli olarak davalının, izah edilen şekilde, olaydan kaynaklı zarar nedeniyle kusursuz sorumlu olduğunun kabulünü, şayet, mahkemeniz aksi kanaatte ise kusura dayalı sorumluluk hükümleri çerçevesinde, müvekkili şirketin rücu bedelini icra takibine konu yapmasında hukuka aykırılık bulunmadığını, davalıların borcunu ödememek için haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiğini, bu nedenle de asıl alacak miktarı üzerinden en az %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı dava dilekçesinde 19/08/2020 tarihinde ... plakalı sigortalı araç yakınında meydana gelen yangın sebebiyle hasar görmesi neticesinde davacı sigorta şirketi tarafından hasar tazminatı olarak ödenen 29.500-TL yangının vekil eden Kooperatif sınırları içerisinde meydana geldiği ve vekil edenin sorumluluğu olduğu iddiası ile .... İcra Müdürlüğü'nün ... E. Sayılı dosyası ile vekil eden aleyhine icra takibi başlatıldığını, iş bu icra takibine tarafımızca itiraz edilmesi ile davacı tarafından huzurdaki itirazın iptali davası ikame edilerek olay sebebiyle meydana gelen zararın tazminatını vekil edenden talep etmekte olduğunu, davacının iddia ve talepleri haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, öncelikle davacının dava konusu talepleri zamanaşımına uğramış olduğundan zamanaşımı def' imiz de dikkate alınarak davanın reddini talep ettiklerini, TBK’nın 73. Maddesi uyarınca Rücu istemi süresinde olmadığını, davacı taraf vekil eden aleyhine .... İcra Müdürlüğü'nün ... E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, vekil eden söz konusu icra takibine yetkiye ve borcun tamamına itiraz edildiğini, İİK’nın 50. Maddesindeki yetki ve yetkiye itirazları düzenlemekte HMK’nın yetki hükümlerinin kıyas yoluyla uygulanacağı hükmünü içermekte olduğunu, açıklanan nedenlerle Antalya İcra Daireleri yetkili olup iş bu takibe ilişkin itirazın iptali davalarında Antalya Mahkemeleri yetkili olduğunu, yangının meydana gelme nedeninin bilirkişilerce belirlenmesi gerekmekte olduğunu, davacı dava dilekçesinde her ne kadar kusursuz sorumluluk ilkesinde bahsetmiş ise de davacının bu beyanları hukuki dayanaktan yoksun olup somut olay bakımından kusur sorumluluğu esas olduğu ve vekil edenin hiçbir kusuru olmaması nedeniyle tazminat sorumluluğu olmadığını davacının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddini taleple beyan etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
Davalı vekili cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunmuş, yetkili mahkemelerin Antalya Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu bildirmiş, davacı vekili ise yetki itirazına karşı sunmuş olduğu 23/05/2022 tarihli beyan dilekçesinde İtirazın iptali davalarında icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinin de yetkili olduğunu, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin 05.07.2017 tarihli, 2017/2416 Esas, 2017/4538 Karar sayılı kararının "...itirazın iptali istemine dair davalarda yetkili olan mahkeme aynı zamanda icra takibinin yapıldığı icra dairesinin bulunduğu yerdeki mahkemedir..." şeklinde olduğunu ve davalının takibe itirazında yetkiye itiraz etmediğinden yetkisi kesinleyen icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde dava açmanın mümkün olduğunu belirtmiştir.
Davalı tarafın yetki itirazı ve davacı tarafın buna ilişkin itirazı kapsamında yapılan incelemede; emsal niteliğindeki İstanbul BAM 13. HD 11/06/2020 tarih 2019/2310 esas 2020/604 karar sayılı ilamında; "....Hukukumuzda borçtan kurtulma davası (İİK. m. 69/II, ) menfi tespit ve istirdat davaları (İİK. m. 72/VIII ve İİK. m. 89/III) için özel yetki hükümleri kabul edilmiş, bu davaların icra takibinin yapıldığı icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği düzenlenmiş olmasına karşın, itirazın iptali davası için özel bir yetki kuralı düzenlenmemiştir. Bu nedenle itirazın iptâli davalarında HMK'nun yetkiye ilişkin düzenlemelerinin uygulanması gerekmektedir. Usul yasasında da bu davalar bakımından kesin bir yetki kuralı düzenlenmemiştir. (Yargıtay 3 HD.nin 2016/13218 Esas, 2018/2456 Karar sayılı içtihadı da benzer mahiyettedir.)..." şeklinde belirtildiği üzere itirazın iptali davası için icra dairesinin bulunduğu yer Mahkemesinde dava açılabileceğine dair özel bir yetki kuralı düzenlenmemiş olup, HMK'nın yetkiye ilişkin düzenlemelerinin dikkate alınması gerekmiştir.
Somut olay bakımından yapılan değerlendirmede; davanın davalı kooperatifinde gerçekleşen yangın nedeniyle dava dışı sigortalının hasarlanan (ticari nitelikteki) aracı için ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili talebine ilişkin olup, dava ve takip konusu alacağın davalının adresinde meydana gelen yangın nedeniyle haksız fiilden kaynaklandığı, HMK'nın 16.maddesine göre haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği ya da zarar görenin yerleşim yerinin yetkili olacağı, bu durumda yangının gerçekleştiği ve zararın meydana geldiği yerin davalının adresi olan kepez/Antalya olduğu, zarar gören dava dışı sigortalının adresinin Fethiye/Muğla olduğu, HMK 16.madde hükmü uyarınca Antalya ve Muğla Mahkemelerinin yetkili olacağı, ayrıca genel yetkiyi düzenleyen HMK'nın 6.maddesine göre de davalının adresi itibariyle de Antalya Mahkemelerinin yetkili olacağı, ayrıca HMK'nın 15.maddesine göre zarar sigortalarında bir yerde sabit bulunması gerekmeyen veya şart kılınmayan bir taşınıra ilişkin olması halinde rizikonun gerçekleştiği yerde de açılabileceği düzenlendiğinden ve sigortalanan araç taşınır olduğundan ve rizikonun gerçekleştiği davalının adresi olan kepez/Antalya adresinin yetkili olacağı, neticeten davalının yetki itirazının yerinde olduğu ve yetkili Mahkemenin HMK'nın 6.maddesi, 15.maddesi ve 16.maddesine göre doğru olarak Antalya Mahkemeleri şeklinde ileri sürüldüğü, Mahkememizin yetkili olmadığı anlaşıldığından, davalının usulüne uygun yetki itirazının yerinde olduğu ve yetkili Mahkemelerin Antalya Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu değerlendirildiğinden Mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah olunan nedenlerle;
1-HMK'nun 116/1-a maddesi uyarınca Mahkememizin YETKİSİZLİĞİ sebebiyle davanın USULDEN REDDİNE,
2-HMK 20 madde uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın GÖREVLİ VE YETKİLİ ANTALYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
3-H.M.K.'nun 20. maddesi uyarınca taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten itibaren, süresi içerisinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize başvurarak dosyanın görevli ve yetkili Mahkemesine gönderilmesini talep ettikler takdirde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine, süresi içerisinde talep olmaması halinde dosyanın Mahkememizce re'sen ele alınarak davanın açılmamış sayılacağı hususunda karar verileceğinin ihtarına,
4-Yargılama giderleri, harç ve vekalet ücreti hususunun H.M.K'nun 331. maddesi uyarınca davaya görevli ve yetkili mahkemede devam edilmesi halinde o mahkemede, davaya başka bir mahkemede devam edilmediği takdirde dosya ele alındığında davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi halinde mahkememizce değerlendirilmesine ,
Dair, Davcı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/09/2022
Katip ...
e-imza
Hakim ...
e-imza