BAM Hukuk Mahkemeleri Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/618 Esas 2022/1361 Karar Sayılı İlamı

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/618 Esas - 2022/1361
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİKARAR
ESAS NO : 2022/618 Esas
KARAR NO : 2022/1361

BAŞKAN : ...
ÜYE : ...
ÜYE : ...
KATİP : ...

KONKORDATO TALEP EDENLER : 1- ...
2- ...
VEKİLİ : Av. ...
[16892-98971-81595] UETS
KONKORDATO TALEP EDEN : 3- ...
DAVA :Adi Konkordatodan Kaynaklanan (İİK 285 İla 308/h)
DAVA TARİHİ : 04/11/2021
KARAR TARİHİ : 14/09/2022
G.İ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 26/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Konkordato davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar Karasu Asliye Hukuk Mahkemesine sundukları 04/11/2021 tarihli dilekçeleri ile ;eski/yeni ortağı ve yetkilisi oldukları... Ltd. Şti. hakkında İstanbul.... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... esas sayılı dosyasında şirkete 17/10/2018 tarihinden itibaren 3 ay geçici mühlet ve 07/01/2019 tarihinden itibaren de 1 yıl kesin mühlet verildiğini, şirketin borçlarına olan müteselsil kefillikleri sebebiyle icra takibine uğradıklarını, bu sebeple birlikte İstanbul ... Asliye Ticaret Mahkemesinin... esas sayılı dosyasında kendileri açısından da konkordato istediklerini, bu kapsamda yapılan yargılama sürecinde İstanbul ... Asliye Ticaret Mahkemesince uzatma ile birlikte toplam 5 ay geçici mühlet verildiğini ancak 01/10/2020 tarihli kararla konkordato projelerinin dava dışı şirketin projesine bağlı olduğu gerekçesiyle kesin mühlet verilmeyerek taleplerinin reddedildiğini, istinaf incelemesinden geçerek bu red kararının kesinleştiğini, bu kez dava dışı şirketten bağımsız bir konkordato projesi sunduklarını ve ön projenin salt icra takibinden kurtulmak maksadıyla hazırlanmadığını belirterek şirketin borçlarına kefillikleri sebebiyle ödeme güçlüğü içine girdiklerini ileri sürüp adi konkordato talebinde bulunmuşlar ve geçici mühlet verilmesini istemişlerdir. Davacılar maddi güçlerinin yetersiz olduğunu ifade ederek adli yardım talebinde bulunmuşlardır.
Mahkememizin 25/11/2021 tari... Esas ...Karar sayılı kararı ile konkordato talep edenler ..., ... ve...'ın konkordato geçici mühlet ve konkordato taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizin 25/11/2021 tarihli kararına karşı talep edenler tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş, Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi 17/05/2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamıyla öncelikle adli yardım talebi hakkında karar verilmesi gerektiğinden bahisle kararın kaldırılmasına karar verilmiş, dosya mahkememizin 2022/618 Esas sayılı esasına kaydedilmiştir.
Mahkememizce verilen 13/06/2022 tarihli adli yardım talebinin reddine dair ara kararına karşı konkordato talep edenler ..., ... ve ... tarafından itiraz edilmiş olmakla dosya itiraz incelenmek üzere Kocaeli Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiştir. Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 07/07/2022 tarihli ... D.İş... Karar sayılı kararı ile adli yardım talebinin reddine ilişkin karara yapılan itirazın reddine kesin olarak karar vermiştir.
Adli yardım talebinin reddi kararının kesinleşmesi üzerine Mahkememizce düzenlenen 09/08/2022 tarihli muhtıra ile konkordato talep edenlere konkordato gider avansı tarifesi uyarınca 62.528 TL gider avansını yatırmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş ancak, muhtıra davacılar ... vekiline 29/08/2022 de davacı...'ye ise 14/08/2022 tarihinde elektronik tebligat yoluyla tebliğ edilmiş olmasına rağmen verilen kesin süre içerisinde gider avansı yatırılmamıştır.
İİK 285/4 maddesinde ''Konkordato talebinde bulunan, Adalet Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan tarifede belirtilen konkordato gider avansını yatırmaya mecburdur. Bu durumda 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114 üncü ve 115 inci maddeleri kıyasen uygulanır'' hükmüne yer verilmiştir.
Gider avansının yatırılmış olması HMK 114/1g maddesi gereğince dava şartlarındandır. Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir. (HMK 120. md) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. (HMK 115. md)
Davacılar konkordato talep etmiş olmalarına karşılık yasada zorunlu olarak öngörülen konkordato gider avanslarını yatırmamışlar ve adli yardım talep etmişler, adli yardım talepleri mahkememizce reddedilmiş ve bu red kararı kesinleşmiş olmasına ve sonrasında usulüne uygun muhtıra tebliğine rağmen dava şartı olan gider avansını yatırmamışlardır.
Davacı taraf Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 17/05/2021 tarih ve 2022/373 Esas 2022/1060 Karar sayılı dosyasında adli yardım taleplerinin kabul edildiğini dolayısıyla istinaf sonrasında mahkemece yapılacak yargılama yönünden adli yardım talebi ile ilgili olarak kazanılmış haklarının bulunduğunu savunmuşlar ise de; Bölge Adliye Mahkemesince kabul edilen adli yardım talepleri istinaf aşamasına ilişkin olup mahkememiz açısından bağlayıcı değildir. Kaldı ki istinaf dairesi kaldırma kararında " mahkemece borçluların adli yardım talepleri ön sorun olarak kabul edilip bir karar verilmesi, adli yardım talebinin reddi halinde davacılara karara yönelik itiraz hakkı tanınarak neticesindeki sonuca göre konkordato gider avansının yatırılması gerektiği sonucunun ortaya çıkması halinde ise bu kez Konkordato Gider Avansı Tarifesi uyarınca hesaplanacak miktarın yatırılması için 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114 üncü ve 115 inci maddeleri kıyasen uygulanarak dava şartı eksikliğine yönelik usulün tamamlanması gerekirken adli yardıma ilişkin talebin usulüne uygun değerlendirilmemesi ve dava şartının (konkordato gider avansının) tamamlanmasına yönelik usul işletilmeksizin işin esasına dair değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hak arama özgürlüğüne ve hukuki dinlenilme hakkına aykırılık teşkil ettiği" gerekçelerine yervermiş ve adli yardım taleplerinin mahkememizce değerlendirileceği hususuna değinmiştir.
Davacı taraf konkordato gider avansını verilen kesin süreye rağmen yatırmadığından İİK 285/4 ve HMK 114. ve 115. Maddeleri uyarınca davanın dava şartı yokluğundan usulden reddi gerekmiştir.
Davanın öncelikle usulden reddi sebebiyle; davacıların yasaya uygun bir konkordato projelerinin olmaması ve taleplerinin icra takiplerinden kaçınmak maksadına yönelik olması ve alacaklılar arasında eşitliğin gözetilmemesi itibariyle dürüstlük kuralına aykırı olması hususları ayrıca inceleme konusu yapılmamış, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HMK’nın 320’nci maddesinin açık düzenlemesi karşısında mahkeme, basit yargılama usulüne tabi dava ve işlerde, dava şartları yoksa davayı usulden reddedebilir; ilk itirazlar hakkında ya da dilekçelere eklenen deliller yeterli görülürse davanın esası hakkında karar da verebilir. Dilekçeler aşamasının tamamlanmasından sonra, tarafların dilekçelerine ekledikleri ya da ilgili yerlerden getirtilmesini istedikleri delillerin toplanması ile mahkemece tarafların iddia ve savunmaları ile delilleri incelenmiş olacaktır. Bu nedenle ön inceleme duruşması yapılmadan dosya üzerinden, mevcut deliller ile dava şartları ve ilk itirazlardan başka, davanın esası hakkında da karar verilmesi mümkündür. Bu şekilde dosya üzerinden karar verildiğinde, taraflara dava ve cevap dilekçesinin tebliği ile bu dilekçelerinde bildirdikleri deliller toplanmış olacağından, hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğinden de söz edilemeyecektir. ( Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/11-2924 Esas 2018/1935 Karar)

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İlgililer ...,...ve ...'ın konkordato taleplerinin İİK 285/4 ve HMK 114. ve 115. Maddeleri uyarınca dava şartı yokluğundan usulden reddine,
2-Talep edenler arasında mecburi dava arkadaşlığı bulunmadığı ve taleplerinin ayrı ayrı harca tabi olduğu, ilk aşamada sadece talep eden... tarafından peşin harç ve maktu harç yatırıldığı anlaşılmakla;
a) Talep eden...den alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL'nin mahsubu ile bakiye 21,40 TL nin talep eden Bedri'den alınarak Hazineye gelir kaydına,
b) Talep eden ... başvuru harcı ve peşin harcı yatırmadığından 80.70 TL peşin harç ve 80.70 TL başvuru harcının talep eden ...'den tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
c) Talep eden ...başvuru harcı ve peşin harcı yatırmadığından 80.70 TL peşin harç ve 80.70 TL başvuru harcının talep eden ...'den tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Talep edenlerin yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Dair, HMK 320 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK nun 321/2 maddesinin son cümlesi gereği talep aranmaksızın gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde, mahkememize verilecek bir dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 14/09/2022

Başkan ...
e-imzalı
Üye ...
e-imzalı
Üye...
e-imzalı
Katip ...
e-imzalı