17. Hukuk Dairesi 2015/8764 E. , 2018/3810 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Sigorta A.Ş vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada davacılar vekili; 13/07/2006 tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesinde ... plaka sayılı araç sürücüsünün %100 kusurlu hareketi ile karşı şeritten seyreden ... plaka sayılı araca çarptığını, bu çarpışma ile ...plaka sayılı araç sürücüsü ..."nın vefat ettiğini ve geride mirasçı sıfatıyla müvekkilleri olan eşi ve iki çocuğunu bıraktığını, ayrıca kaza sebebiyle ağır yaralandıklarını ve
hayati tehlike geçirmeleri yanı sıra uzun süren bir tedavi sürecine girdiklerini, belirtilen sebeplerle fazlaya dair talep ve hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 5.750,00 TL araç hasarı ile müteveffa mirasçısı ... için eşinin vefatı sebebiyle 25.000,00 TL manevi tazminata, ..."nın bizzat yaşadığı ve ağır yaralandığı trafik kazası sebebiyle 5.000,00 TL manevi tazminata, ..."nın babası müteveffanın ölümü sebebiyle 10.000,00TL manevi tazminat ve aynı kazada ağır yaralanması sebebiyle 5.000,00TL manevi tazminata ... için babası müteveffayı kaybetmesi sebebiyle 10.000,00TL manevi tazminat ile aynı kazada ağır yaralanması nedeniyle 10.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 65.000,00 TL manevi tazminatın ve 5.750,00 TL araç hasarının 13.07.2006 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsili ile müvekkillerine ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen 2007/328E.-324K. sayılı dava dosyasında davacılar vekili; 70.112,19 TL destek tazminatının poliçe limitleri dahilinde 20.000,00 TL"sinin ... Sigorta A.Ş"den, 14.194,00 TL"sinin Güvence Hesabından, tamamının diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini, ayrıca 1.042,00 TL tedavi giderinin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen 2008/202E.-2010/118K.sayılı dava dosyasında davacılar vekili; ...’nin yolcu olarak seyahat ettiği esnada meydana gelen kazada vefat ettiğini, bundan dolayı davacı anne ... için 3.700,19TL, davacı baba ... için 2.670,18TL destekten yoksun kalma tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen 2006/708E.-2008/31K. sayılı dava dosyasında davacılar vekili; davacı ... için kendi yaralanmasından dolayı 10.000,00TL, oğlu ...’ın vefatından dolayı 10.000,00TL manevi tazminatın, davacı ... için kendi yaralanmasından dolayı 10.000,00TL, oğlu ...’ın vefatından dolayı 10.000,00TL manevi tazminatın, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...; dava konusu can ve mal kaybına sebep olan kazaya ilişkin tüm kusurun kendisinde olmadığını, belirlenen kusurun doğru olmadığını, davacıların kaza nedeniyle uğradıkları maddi zararlarla
destekten yoksun kalma zararlarını kaza tarihinde aracın zorunlu trafik sigortasının bulunmaması nedeniyle Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğinden tahsil ettiklerini, bu nedenle birliğin kendisine ihtarname gönderdiğini ve ödediği miktarın rücuen tahsilini talep ettiğini, talep edilen manevi tazminat miktarlarının da fahiş olduğunu beyanla davacının taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; davalı müvekkiline ait kaza yapan aracın sigortalı olduğunu, bu sebeple sigorta şirketinin davaya dahil edilmesini ve kusur oranını kabul etmediğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı vekili; davadan önce kuruma yapılan başvuru değerlendirilerek davacının zararının sorumlu aktüer vasıtasıyla tespit edildiğini, bu zararı aşan taleplerin kabul edilemeyeceğini, dosyada mevcut olan ibra sözleşmesinin borcu ortadan kaldıran nitelikte olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte Güvence Hesabının sorumluluğunun kaza tarihi itibariyle zorunlu mali mesuliyet sigorta teminat limiti ve kusur oranıyla sınırlı olduğunu beyanla açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş vekili; müvekkili şirketin ihtiyari mali mesuliyet sorumluluğunun başlaması için kaza yapan aracın trafik sigortası bulunması gerektiğini, dava konusu olayda bu durumun söz konusu olmadığını, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın talep etiği tazminat miktarının fahiş olduğunu, yine kazanın meydana gelmesinde müvekkili sigorta şirketine sigortalı araç sürücüsünün bir kusuru da bulunmadığını beyanla açılan davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, H.Ü.K 2013/61 esas sayılı dosyasında, davacıların davasının kısmen kabulü ile, davacı ... için eşinin ölümü sebebiyle 15.000,00TL, kendisi için 1.000,00 TL, ... ... için babasının ölümü sebebiyle 5.000,00 TL, kendisi için 1.000,00 TL, ... için babasının ölümü sebebiyle 5.000,00 TL, kendisi için 5.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
5.750,00 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacılara verilmesine, birleşen 2008/202 esas sayılı dosyasında, davacıların davasının kısmen kabulü ile, davacı ... için 1.776,60 TL maddi tazminatın davalılar ... ve ... "dan kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte diğer davalı Güvence Hesabından dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, birleşen 2006/708 esas sayılı dosyasında, davacıların davasının kısmen kabulü ile, davacı ... için çocuğunun ölümü sebebiyle 9.000,00 TL, kendisi için 1.000,00 TL, davacı ... için çocuğunun ölümü sebebiyle 9.000,00 TL, kendisi için 1.000,00 TL manevi tazminatın müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacılara verilmesine, birleşen 2007/328 esas sayılı dosyasında, davacıların davasının kabulü ile davacı ..., ..., ... için toplam 98.458,70 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."dan, ... ve Halk Sigorta A.Ş"den dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ... 14.194,00 TL ile Halk Sigorta A.Ş 20.000,00 TL ile sınırlı sorumlu olmak üzere müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacılara verilmesine dair karar verilmiş, hüküm davalı Halk Sigorta A.Ş vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
a-Birleşen 2007/328E.-324K. sayılı dava dosyası yönünden;
Yargılama sırasında yürürlüğe giren 6111 sayılı Yasanın 59.maddesi ile değişik 2918 sayılı yasanın 98.maddesi gereğince, yasada öngörülen tedavi giderleri yönünden artık ..."nun sorumluluğu kabul edilmiştir.
Mahkemece 2918 sayılı yasanın 98.maddesi kapsamında kalan tedavi giderleri yönünden sigorta şirketinin sorumluluğu kalmamakla bu giderler yönünden sorumluluk ..."na geçtiğinden eldeki davada yasal hasım olarak ..."nun davaya dahil edilmesi ve yasa kapsamında kalan tedavi giderleri yönünden ..."nun sorumlu tutulması gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
b-Mahkemece davalı ... 14.194,00 TL ile sorumlu olmak kaydı ile hüküm verildiği halde, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinden diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması doğru olmamıştır. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.2.b maddesi uyarınca, bu davalıya yükletilecek yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin sorumlu olduğu miktara oranlanarak hüküm altına alınması gerekirken, tamamından sorumlu tutulması ve yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
C-Dairemizin yerleşik uygulamasına göre erkek çocuklar için 18 yaş, kız çocuklar için ise 22 yaşa kadar destek tazminatı hakkı ve hesaplaması kabul edilmektedir. ... öğretim halinde ise bu süre 25 yaş ile sınırlı tutulmaktadır. Yani çocuklarda kız veya erkek olmalarına, ... öğrenim yapıp yapmamalarına göre, farklı süreler kabul edilmektedir. Bunun dışında esasen çalışmaya başlama yaşı olarak rüşt yaşı olan 18 yaş esas alınmaktadır. Somut olayda davacı ... kaza tarihinde 3 yaşındadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda ... için 22 yaş esas alınarak destek zarar hesaplanmıştır. Buna göre yukarıdaki açıklamalar dikkate alınarak bilirkişiden ek rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
d-Birleşen 2007/328E.-324K. sayılı ve birleşen 2008/202E.-2010/118K. sayılı dava dosyası yönünden;
Davacı vekilince temerrüt faizi olarak avans faizi istenilmiş, mahkemece de avans faizine hükmedilmiştir. Davalıya sigortalı araç özel araç olup, asıl zarar verenden istenilemeyecek ticari temerrüt faizi, onun sorumluluğunu üstlenen davalı sigortadan da istenemez.
Davalı ... bakımından yasal faize hükmedilmesi gerekirken, talep gibi ticari işlerde öngörülen avans faizine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
3-Davalı Halk Sigorta A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a-Birleşen 2007/328E.-324K. sayılı dava dosyası yönünden;
Mahkemece davalı Halk Sigorta A.Ş 20.000,00TL ile sorumlu olmak kaydı ile hüküm verildiği halde, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinden diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması doğru olmamıştır. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.2.b maddesi uyarınca, bu davalıya yükletilecek yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin sorumlu olduğu miktara oranlanarak hüküm altına alınması gerekirken, tamamından sorumlu tutulması ve yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
b-Davacı vekilince temerrüt faizi olarak avans faizi istenilmiş, mahkemece de avans faizine hükmedilmiştir. Davalıya sigortalı araç özel araç olup, asıl zarar verenden istenilemeyecek ticari temerrüt faizi, onun sorumluluğunu üstlenen davalı sigortadan da istenemez. Dolayısıyla bu aracın haksız eyleminin de TTK"nın 3. maddesi uyarınca ticari iş niteliği taşımamasına, bu durumda da bu davalıdan ancak yasal faiz istenebileceğine, bu davalının hukuki sorumluluğunu üzerine alan davalı ... şirketinden de ancak aynı oranda temerrüt faizi istenebileceğine göre, davalı ... bakımından yasal faize hükmedilmesi gerekirken, talep gibi ticari işlerde öngörülen avans faizine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2-a), (2-b), (2-c) ve (2-d) nolu bentlerde açık- lanan nedenlerle davalı ... vekilinin, (3-a) ve (3-b) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı Halk Sigorta A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hük- mün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar Halk Sigorta A.Ş. ve Güvence Hesabına geri verilmesine, 04.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.