MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafça hasımsız olarak açılan tespit, tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı kooperatif yetkilileri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı kooperatif yetkilisi kooperatifin 3 yıl süreyle genel kurul yapmadığını, 3 yıl geçtikten sonra kooperatifin tasfiye istemli olarak geçmiş yılları da kapsayacak biçimde genel kurul yapacağından bahisle ... İl Ticaret Müdürlüğü"nden hükümet komiseri talep edildiğini, şartlar yerine getirildikten sonra 23.02.2013 tarihinde kooperatif merkezinde 2008, 2009, 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ait genel kurul yapıldığını, işbu genel kurulda kooperatif ortaklarının, kooperatifin devamı yönünde irade beyan ettiklerini, Kooperatifler Kanunu"nun ilgili hükmünde üst üste 3 yıl genel kurul yapmayan kooperatifin münfesih sayılacağının öngörüldüğünü, kooperatifin tüzel kişiliğinin sona erebilmesi için kooperatifin münfesih olduğunun hükmen karara bağlanmasının gerektiğini, 23.02.2013 tarihli genel kurulun yapılmasına kadar kooperatifin münfesih sayılmasına ilişkin herhangi bir mahkeme kararının mevcut olmadığını, diğer yönden kooperatif ortaklarının kooperatifin tasfiyesi yönünden değil de kooperatifin devamı yönünde oy kullanmaları ile hukuken kooperatifin faal duruma geçtiğini, işbu dava tarihinden önce hükümet komiserinin huzuru ile yeni bir genel kurul toplantısı yapılması ile yasanın aradığı şartların gecikmeli de olsa gerçekleşmesi ile fesih koşullarının ortadan kalktığını ileri sürerek, kooperatifin faal olduğunun tespiti ile 23.02.2013 tarihli genel kurul kararının Ticaret Sicil Gazetesine tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacı kooperatifin 2008, 2009, 2010, 2011 ve 2012 yıllarında yapması gereken genel kurul toplantılarını yapmadığı, Kooperatifler Kanunu"nun 81/6. maddesinin amir hükmü gözetilerek münfesih duruma düşen kooperatifin faaliyetinin devam ettiğinin tespitinin istenemeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı kooperatif yetkilileri temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı kooperatif yetkililerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Dava, davacı kooperatifin faal olduğunun tespiti ile 23.02.2013 tarihli genel kurul kararının ticaret siciline tescili istemine ilişkindir.
6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesinin yürürlükte bulunduğu dönemde Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişki iş bölümü ilişkisi iken, 6335 sayılı Kanun"un 2. maddesi ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanun’un 5. maddesinde .../... yapılan değişiklikle Asliye Ticaret Mahkemesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasında ilişki görev ilişkisi olarak değiştirilmiş ve bu durumda göreve ilişkin usul hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Ancak, 6335 sayılı Yasa’nın 38. maddesi uyarınca 6102 sayılı TTK’na eklenen geçici 9. madde ile bu kanunun göreve ilişkin hükümlerinin, bu kanunun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden önce açılan davalarda uygulanmayacağı, bu davaların açıldıkları tarihte yürürlükte bulunan kanun hükümlerine tabi olduğu belirtilmiştir. Dava, 01.07.2012 tarihinden sonra açılmış olup, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 99. maddesi uyarınca ticari dava niteliğini haiz ise de, yargı çevresinde Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmamakta ise, 6102 sayılı TTK"nın 5/4. maddesinde Asliye Hukuk Mahkemesi"nce davaya devam edilmesi ve görevsizlik kararı verilmemesi gerektiği açıkça öngörüldüğünden, bu davaya Asliye Hukuk Mahkemesi olarak bakılmasında bir usulsüzlük bulunmamaktadır.
1163 sayılı Kanun"un 81. maddesinde kooperatiflerin dağılma sebepleri düzenlenmiş olup, anılan maddeye 3476 sayılı Kanun ile eklenen 6. ve ana sözleşmenin 75/6. bendi uyarınca kooperatifin üç yıl üst üste olağan genel kurulunu yapamaması halinde kooperatife genel kurul yapılabilmesi için uygun bir süre verilmesine gerek olmaksızın kooperatif kendiliğinden dağılmış sayılacaktır. Bu hükme göre kooperatifin olağan genel kurul toplantılarının 3 yıl üst üste yapılmaması, kooperatifin sicilden terkin edilmesi sonucunu doğurmayıp, kooperatifin tasfiye haline girmesini sağlar. Kooperatifin feshi halinde, kooperatifin tasfiyesine başlanacağından tasfiye sırasında varsa kooperatifin alacaklarının tahsili yanında borçların ödenmesi tasfiyenin zorunlu bir gereğidir. Tasfiye halindeki kooperatifin tüzel kişiliği, tasfiyenin tamamlanması üzerine sicilden terkine kadar sona ermediğinden, aleyhine icra takibi yapılması ya da dava açılması mümkün olup, kooperatifin tüzel kişiliğinin ve faaliyetlerinin devam ettiği kuşkusuzdur.
Somut olayda, davacı kooperatifçe dava tarihinden önce 23.02.2013 tarihinde geçmişe yönelik 5 yıl da dahil olmak üzere genel kurul toplantısının yapıldığı, ortakların kooperatifin devamı yönünde irade gösterdikleri, genel kurul toplantısının gecikmeli de olsa gerçekleşmiş olduğu anlaşıldığından, 81/6. maddede düzenlenen fesih şartları ortadan kalkmıştır.
Buna göre, dava tarihi itibariyle, davacı kooperatif bakımından yasanın aradığı 3 yıl üst üste genel kurulun yapılmaması koşulu gerçekleşmemiştir.
Diğer yandan, 23.02.2013 tarihli genel kurul tescilinin önce ilgili Ticaret Sicil Memurluğu"ndan istenmesi, sicil memurluğunca talebin dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK"nın 32/1. ve 3. fıkra hükümleri uyarınca incelenmesi sonunda, talebin reddine karar verilmesi halinde, 34. maddesi hükmü uyarınca Ticaret Sicil Memurluğu"na husumet yöneltilerek, ret kararına karşı Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde itiraz edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece, kooperatifin tüzel kişiliğinin devam ettiği, buna göre kooperatifin faal olduğunun tespiti yönünde mahkemeden karar istenmesinde davacının hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle, HMK"nın 114/1-h ve 115/2. maddesi uyarınca davanın bu istem yönünden usulden reddine; genel kurulun Ticaret Siciline tescil istemi yönünden ise, önce Ticaret Siciline başvurulmaması sebebiyle erken açıldığı gerekçesiyle reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle reddi doğru olmamış ise de, karar sonucu itibariyle doğru olduğundan, HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca gerekçesi değiştirilerek ve hüküm fıkrasının 1. bendinde yapılan yanlışlığın düzeltilmesi, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, HUMK"nın 438/7. maddesi uyarınca aşağıda yazılı olduğu şekilde düzeltilmesi suretiyle hükmün onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle, davacı kooperatif yetkililerinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün gerekçesi değiştirilerek ve hüküm fıkrasının 1. bendi çıkarılarak, yerine 1. bent olarak "Davacının kooperatifin faal olduğunun tespiti istemine yönelik davasının HMK"nın 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca hukuki yarara ilişkin dava şartı noksanlığı bulunduğundan, genel kurulun ticaret siciline tesciline ilişkin davasının erken açılması nedeniyle reddine" ibarelerinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 24.12.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.