14. Hukuk Dairesi 2017/4942 E. , 2017/9519 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 19.06.2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, 21 adet taşınmazdaki ortaklığın aynen taksim suretiyle olmadığı taktirde satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Davalılar, ..., ... ve ... taşınmazlardaki ortaklığın aynen taksim suretiyle giderilmesini istemişlerdir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre, davalının dava konusu 101 ada 8 parsel, 159 ada 55 parsel, 164 ada 77, 95 ve 99 parsel, 166 ada 9, 17, 30 ve 51 parsel, 168 ada 35 ve 66 parsel, 170 ada 7, 27 ve 48 parsel, 171 ada 4 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazları yerinde görülmeyerek, reddi ile bu parsellere ilişkin hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2- Davalının dava konusu 159 ada 22, 33 ve 50 parsel, 166 ada 12, 39, 60 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın(ortaklığın) giderilmesi davasını paydaşlardan (ortaklardan) biri veya bir kaçı diğer paydaşlara (ortaklara) karşı açar. HUMK.nun 569.maddesi hükmü uyarınca davada bütün paydaşların (ortakların) yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birisinin ölmesi halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç vs gibi bütünleyici parça (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar (ortaklar) ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesinde bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olayda, dava konusu 159 ada 22, 33 ve 50 parsel ile 166 ada 12, 39 ve 60 parsel sayılı taşınmazlar hakkında ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.04.2009 tarih, 2009/216 Esas - 2009/391 Karar sayılı ilamı ile tapu iptal ve tesciline yönelik hüküm tesis edildiği, ilamın henüz kesinleşmediğinden bu parseller yönünden mülkiyet ihtilafının devam ettiği gözetilerek bu davanın sonucu beklenilerek oluşacak duruma göre işin esası hakkında karar verilmesi gerektiği düşünülmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
Kabule göre, 166 ada 39 parselin tapu kaydında muhdesat şerhi bulunduğundan, muhdesat açısından karar verilmemesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."ın 101 ada 8 parsel, 159 ada 55 parsel, 164 ada 77, 95 ve 99 parsel, 166 ada 9, 17, 30 ve 51 parsel, 168 ada 35 ve 66 parsel, 170 ada 7, 27 ve 48 parsel, 171 ada 4 parsel parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın % 011,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 27.70 TL"nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edene yükletilmesine, (2) numaralı bent uyarınca davalının 159 ada 22, 33 ve 50 parsel, 166 ada 12, 39, 60 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 19.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.