MAHKEMESİ :Asliye Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davacı .... tarafından açılan davanın açılmamış sayılmasına, davacılar .... (ölümü ile mirasçıları) ve ... tarafından açılan davaların reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı .... mirasçıları vekili ile davacı ... vekilinin temyizi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -
Davacılar vekili, müvekkillerinin davalı kooperatifin üyesi olduğunu, ....mevkii"nde tapuya kayıtlı 1086, 1087 ve 1088 parsel sayılı taşınmazlarda hissedar olduklarını, müvekkillerinin söz konusu hisseleri satın aldıktan sonra bu taşınmazların 1. dereceden doğal sit alanı kapsamına alındığını, dolayısıyla inşaat yasağı olduğunu, bu sebeple burada yazlık konut yapma imkânlarının ortadan kalktığını, daha sonra yasa ile bu durumda olan taşınmazların Hazine"ye ait başka bir taşınmaz ile takas imkânı getirildiğini, ancak söz konusu taşınmazların hisseli olması, çok sayıda hissedarının bulunması, çok sayıdaki bu hissedarların bir araya getirilmesinin zor olması nedeniyle müvekkillerinin davalı kooperatife üye olup, hisselerini bedelsiz olarak devretmek suretiyle kooperatife ayni sermaye olarak bıraktıklarını, davalı kooperatifin de kuruluş amacının, söz konusu parsellerdeki hisse sahiplerini üye yaparak hisseleri devralmak ve Hazine karşısında üyeler adına takas işlemini gerçekleştirmek olarak değiştirildiğini, ancak geçen 16 yıllık süre içerisinde kooperatifin bu amacı gerçekleştiremediğini, amacından uzaklaştığını, bu nedenle müvekkillerinin mağdur olduğunu, davalı kooperatif yetkililerinin müvekkillerini yanlış bilgilendirdiğini, 1. derecede doğal sit alanında olan söz konusu taşınmazların 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu"nun 13. maddesi uyarınca kesin devir yasağı kapsamında olmasına rağmen müvekkilerince bedelsiz olarak, 27.04.2001 tarihinde davalı kooperatife devredildiğini, devir işleminin yok hükmünde olduğunu ileri sürerek, tapu iptali ile müvekkillerine ait hisselerin tapuda yeniden müvekkilleri adına tescilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacı ...."ın 27.06.2009 tarihinde kooperatif üyeliğinden istifa ettiğini, ..."un ise ihraç edildiğini, tapu kayıtlarının kesin delil olduğunu, davacıların hisselerini bedelsiz devretmelerinin söz konusu olmadığını, iradeyi sakatlayan sebeplerden dolayı açılacak davaların bir yıllık hak düşürücü süreye tabi olduğunu, bu nedenle davanın süresi içinde açılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu taşınmazlarda davacı ...."ın hissesinin bulunmadığı, davalıya hisse devri yapmadığı, anılan davacıya eksik ilam harcını yatırması için verilen kesin süreye rağmen harcını ikmal etmediği, 19.02.2014 tarihi itibariyle dosyanın işlemden kaldırıldığı, davanın bu davacı yönünden yasal süresi içinde yenilenmediği, davacılar .... mirasçıları ve ..."un dava konusu 1086 parsel sayılı taşınmazda ayrı ayrı sahip oldukları hisselerini davalıya devrettikleri, ancak yargılama sırasında... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2010/548 E., 2012/87 K. sayılı ilamı ile, söz konusu parseldeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verildiği ve söz konusu parselin satıldığı, bu nedenle tapu iptali ve tescil şartlarının oluşmadığı, 1087 parsel sayılı taşınmazda davacılar .. , .. ve ...."ın ayrı ayrı sahip oldukları hisselerini davalı kooperatife devrettikleri, bu parsel sayılı taşınmazın... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin anılan ilamına konu olmadığı, davacılar vekili tarafından Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2014/532 E. sayılı dosyası ile açılan genel kurul kararlarının iptaline ilişkin davanın, anılan davacılar yönünden bekletici mesele yapılmasının zorunlu olduğu gerekçesiyle, davacı .... yönünden davanın açılmamış sayılmasına, davacılar ... ve .... mirasçıları yönünden davanın reddine, davacılar .. , .. ve .... yönünden davanın tefrikine karar verilmiştir.
Kararı, davacı .... mirasçıları vekili ile davacı ... vekili temyiz etmiştir.
Hükmü temyiz eden davacılar ... ve .... mirasçıları vekili, müvekkillerinin davalı kooperatif üyesi olduklarını ileri sürerek, kooperatife ayni sermaye olarak devrettikleri taşınmaz hisselerinin tapu kaydının iptali ile müvekkilleri adına tescilini istemiş, davalı vekili cevap dilekçesinde, davacı ...."ın davadan önce 27.06.2009 tarihinde kooperatif üyeliğinden istifa ettiğini, davacı ..."un ise ihraç edildiğini savunmuştur. Temyiz dilekçesinde üyeliklerin devam ettiği ileri sürülmüştür.
İstifa etmeyen ya da ihraç edilmeyen kooperatif ortağının kendisi ile aynı konumda olan diğer ortaklara kooperatifçe konut verildiği halde kendilerine verilmediği iddiasıyla kooperatiften konut karşılığı tazminat talep etme hakkı bulunmaktadır. Üyeliğin devam ettiği iddiasında olan anılan davacılar taşınmazlardaki hisselerini kooperatife ayni sermaye olarak devrettiklerini iddia ettiklerinden, tapu iptali ve tescili talebinde bulunmaları mümkün olmayıp, konut karşılığı tazminat talep hakları mevcuttur. Kooperatif üyeliğinden istifa eden veya ihraç edilen ortak ise, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 17/1. ve anasözleşmenin 15. maddesi gereğince çıkma payı talep etme hakkını haiz olup, ayni sermaye konulmuşsa çıkma payının muacceliyet tarihindeki piyasa rayicinin tespiti suretiyle değerinin belirlenmesi gereken ayni sermayenin, bu değerinden genel gider payı düşülerek, çıkma payının hüküm altına alınması gerekir. Anılan davacıların kooperatif ortağı olması ya da daha sonra davalı tarafın savunduğu üzere kooperatif ortaklığından istifa etmeleri ya da ihraç edilmeleri durumunda kooperatife ayni sermaye olarak devrettikleri taşınmaz hissesinin tapu kaydının iptali ile tescilini isteme hakları bulunmayıp, dava tarihinden önce istifa ya da ihraç varsa çıkma payını talep etme hakları vardır. Anılan davacılarca çıkma payı ya da konut karşılığı tazminat istenmeyip tapu iptali ve tescil istendiğinden, anılan davacıların dava tarihinde üyeliğinin devam edip etmediği üzerinde durulmasına gerek kalmaksızın mahkemece, davacıların tapu iptali ve tescil isteminde bulunmalarının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, mahkemenin kabulüne göre ortaklığın satış suretiyle giderilmesi kararı sonucu kooperatifçe satın alınmış olduğu hususu da gözardı edilerek, yanılgılı gerekçeyle, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış ise de, karar sonucu itibariyle doğru olduğundan, HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca hükmün, gerekçesi değiştirilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, .... mirasçıları vekili ile davacı ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle, sonucu itibariyle doğrudan hükmün, gerekçesi değiştirilerek ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlerden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.