Danıştay 10. Daire 1992/4425 Esas 1994/1717 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1994
Karar No : 1717
Esas Yılı : 1992
Esas No : 4425
Karar Tarihi : 19/04/994

İHRACATTA VERGİ İADESİ BORCU NEDENİYLE, 5682 SAYILI PASAPORT YASASININ 22 NCİ MADDESİ UYGULANARAK DAVACININ YURT DIŞINA ÇIKIŞININ ENGELLENEMEYECEĞİ HK.
Davacının vergi borcundan dolayı 5682 sayılı Pasaport Kanununun değişik 22. maddesi uyarınca yurt dışına çıkışına tahdit konulmasına ilişkin Kağıthane Vergi Dairesi Müdürlüğü yazıları ile buna istinaden düzenlenen tahdit fişinin iptali istemiyle açılan dava sonunda, İdare Mahkemesince, 5682 sayılı Pasaport Kanunu'nun değişik 22.maddesi hükmü ile tarh, tahakkuk ve tahsili gereken vergi asılları ve buna ilişkin cezaların korunması amacına yönelik bir düzenleme getirildiği, vergi dışındaki diğer kamu alacaklarına bu hükmün uygulanma olanağı bulunmadığı, olayda ise, tahsili istenen ihracatta vergi iadesi vergi, resim ve harç ile benzeri mali yükümlülükler niteliğinde olmadığından, anılan hükme göre bu alacağın korunması için şirket yönetim kurulu üyesi adına yurt dışına çıkma yasağı konulamıyacağı, öte yandan, 6183 sayılı yasada öngörülmemiş olması nedeniyle A.Ş. tüzel kişiliğinin mal varlığından tahsili olanağı kalmayan ihracatta vergi iadesi alacaklarından dolayı anonim şirketlerin idare ve temsilini düzenleyen Türk Ticaret Kanununun 317.maddesiyle belirlenen ve kamu borçlusu sıfatını taşıyan temsilciler hakkında yine aynı yasanın 336.maddesinden kaynaklanan sorumluluklarından bahisle 6183 sayılı yasa hükümlerine göre takibat yapılması olanağı bulunmadığı, dosyanın incelenmesinden, idarece sorumlu tutulduğu ihracatta vergi iadesi dışında herhangi bir vergi borcu bulunmayan davacının bu borçtan şahsen sorumlu olduğu yolunda alınmış bir yargı kararı da bulunmadığı anlaşıldığından, davacı hakkında tesis edilen yurt dışına çıkışının tahdidine ilişkin dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Davalı idarelerden, Maliye ve Gümrük Bakanlığı tarafından, idare Mahkemesince verilen kararın, ihracatta vergi iadesinin … Dış Tic.A.Ş.' den tahsil edilemediği, borçlu şirketten aranılan kamu alacağı için 6183 sayılı Kanunun 3.maddesi ve Türk Ticaret Kanununun ilgili maddeleri uyarınca yönetim kurulu başkanı sıfatıyla hakkında uygulanan yurtdışına çıkma yasağına rağmen yeterli miktarda teminat göstermeyen,kamu alacağının tahsiline kasıt ve ihmali sonucunda engel olan davacı hakkında tesis olunan işlemlerde Kanuna aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
5682 sayılı Pasaport Kanununun 3463 sayılı Kanunla değişik 22. maddesinde, yurt dışına çıkmaları; mahkemelerce yasaklananlara, memleketten ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tespit edilenlere, vergiden borçlu olduğu pasaport vermeye yetkili makamlara bildirilenlere pasaport veya seyahat vesikası verilmiyeceği hükme bağlanmıştır.
Temyizen incelenen kararda da belirtildiği gibi, ihracata vergi iadesi vergi, resim ve harç ile benzeri mali yükümlülük niteliğinde olmadığından ve Pasaport Kanununda vergiden borçlu olanlara pasaport verilmiyeceği öngörüldüğünden, … Dış Tic.A.Ş.den tahsil edilemeyen ihracatta vergi iadesi borcu nedeniyle davacı adına yurt dışına çıkışına tahdit konulmasına ilişkin işlemde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan davalı idarece de, yurt dışına çıkışa tahdit konulmasına dayanak olarak gösterilen ihracatta vergi iadesi borcu dışında, kanunda belirtildiği gibi davacının tahdit konulmasını gerektiren bir vergi borcu olduğu yolunda ileri sürülen iddianın da bulunmaması karşısında dava konusu işlemin iptali yolundaki kararda hukuki isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve K:… sayılı kararının onanmasına karar verildi.