MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili; müvekkilinin iş akdinin haksız nedenle feshedildiğini öne sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmesini ve boşta geçen süre ücret ve diğer haklar ile işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminatın belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili, feshin işletmesel sebeplerle yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, işletmesel karar nedeni ile yapılan feshin geçerli olduğu gerekçesi ile davanın reddine dair verilen karar davacı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan). Hukuk Dairesinin 2016/4492 Esas- 2016/10615 Karar sayılı ilamı ile “Davalı şirketin fesihten 3 ay öncesi ve sonrasına ait SGK dönem bordroları getirtilerek davacı ile aynı görevde işçi alımı olup olmadığı, başka kapatılan bölge veya kadro olup olmadığı, işverenin fesihten önce zarar azaltıcı tasarruf tedbirlerine başvurup başvurmadığı, feshin son çare olması ilkesine uyulup uyulmadığı konularında davalı şirket Genel Merkezindeki tüm işyeri kayıtları Endüstri Mühendisi, Hukukçu ve davalı şirketin faaliyet alanında uzman bilirkişi heyetiyle incelenerek işverenin işletmesel kararı tutarlılık, ölçülülük ve feshin son çare olması ilkelerine uygun şekilde uygulayıp uygulamadığı şüpheye yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir” gerekçesi ile bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılamada feshin geçerli nedene dayanmadığı belirtilerek davanın kabulüne verilmiştir.

Kararı davacı süresinde temyiz etmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakların ödenmesinin de hüküm altına alınması gerekir. Bu süre üst sınır olup, aynı maddenin son fıkrası uyarınca sözleşme ile değiştirilemez, aksi hükümler geçersizdir. Yasa koyucu yargılama süresini dikkate alarak bu düzenlemeyi yapmıştır. Yargılama süreci dört aylık sürenin altında kaldığında, kısaca fesih ile işe iade kararı sonrası başvuru arasında boşta geçen süre dört aydan az olduğu takdirde, başvuru tarihine kadar ki ücret ve diğer haklar hüküm altına alınacaktır. Ancak yargılama süreci dört aya kadar ücret ve diğer hakların ödenmesi gerekecektir. Boşta geçen süre için ücret ve diğer hakların ödenmesi, feshin geçersizliğine bağlı ikincil bir sonuçtur. Talep olmasa da mahkemece dikkate alınması gerekir. Ayrıca feshin geçersizliği istemi tespit niteliğinde olduğundan, boşta geçen süre için ücret ve diğer hakların miktar belirtilmeksizin, hüküm altına alınması ve ödenmesi gerektiğinin tespiti ile yetinilmesi gerekir.
Dosya içeriğine göre mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetli olmuştur. Ancak, işe iade davası netice olarak bir tespit davası olup tespit davalarında yalnızca tespit hükmü verilir, eda hükmü verilemez. Somut olayda, mahkemece bu husus gözetilmeden hüküm fıkrasında 4 aylık ücret tutarında işe başlatmama tazminatının ve boşta geçecek süre için 4 aylık ücret ve diğer hakların miktar olarak belirlenmesi hatalı olup bozma nedenidir.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun"un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin dört aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davalı tarafça ödenmesi gerektiğinin tespitine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubu ile 10,70 TL bakiye karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 2.886,30 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan 25,20 TL temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10/09/2018 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.