MAHKEMESİ : Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi


TÜRK MİLLETİ ADINA

K A R A R

A)Davacı İstemi;
Davacı vekili dava ve ıslah dilekçesinde özet olarak; iş kazası nedeni ile iş göremezliğe uğrayan davacı lehine maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
B)Davalı Cevabı;
Davalılar vekilleri cevap dilekçeleri ile akabinde özet olarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde; 395954,91 TL maddi tazminat ile 100000,00 TL manevi tazminatın (maddi tazminatın 30000,00 TL"sine kaza tarihi 25/02/2011 tarihinden itibaren, bakiyesine ıslah tarihi 09/05/2016 tarihinden itibaren faiz işletilmek suretiyle) kaza tarihi olan 25/02/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ... Belediyesi, ... ve MUSKİ % 70"inden, davalı ... % 30"undan sorumlu olmak üzere müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verilmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
... Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesince; 395954,91 TL maddi tazminat ile 100000,00 TL manevi tazminatın (maddi tazminatın 30000,00 TL"sine kaza tarihi 25/02/2011 tarihinden itibaren, bakiyesine ıslah tarihi 09/05/2016 tarihinden itibaren faiz işletilmek suretiyle) kaza tarihi olan 25/02/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ... Belediyesi ve ... % 70"inden, davalı ... % 30"undan sorumlu olmak üzere müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Davalı MUSKİ hakkında açılan davanın husumet yokluğundan usulden reddi ile fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
E)Temyiz nedenleri
1- Davalı ...’nın Özetle Temyiz Nedenleri;
Kendilerinin sorumluluğunun ...’in işvereni olmalarına bağlandığı, ancak ...’in devir işleminden önce emekli olduğu, davacının ise ... Büyükşehir Belediyesinde sayaç okuma görevlisi olarak devredildiğini, ... Belediye Başkanlığı’nın kül halinde kendilerine devredilmediği, davacının devir kapsamında kalan personel olduğu, sorumluluğun bu anlamda ... Büyükşehir Belediyesine ait olduğu, taraf sıfatları olmadığını, Islah harcının dilekçeden 16 hafta sonra yatırılması sebebi ile ıslahın hiç yapılmamış sayılması gerektiğini, Manevi tazminat davasının belirsiz alacak davası olarak açılamayacağı, reddi gerektiğini, Kusur raporlarının hüküm kurmaya elverişli olmadıkları, kusur oranının gerçeği yansıtmadığını, Hesap raporlarında da çelişki olduğu, Güvence hesabı tarafından açılan itirazın iptali davası ile rücuen alacak davasındaki raporlar arasında çelişki bulunduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
2- Davalı ...’in Özetle Temyiz Nedenleri;
Reddedilen kısım gözetilerek kendi lehlerine vekalet ücreti verilmesi gerektiğini, Dava masraflarının kamu düzeninden olması sebebi ile resen gözönüne alınması gerektiği ve talep etmelerinin mümkün olduğu gerektiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
3- Davalı ... Belediye Başkanlığı’nın Özetle Temyiz Nedenleri;
... Belediyesi’nin tüzel kişiliğinin kaldırılarak ... Belediyesine bağlandığı, husumetin kendilerine yöneltilemeyeceğini, Davaya konu araç ve şoförü ...’in kendilerine devredilen araç ve personellerden olmadığını, Kaza yapılan aracın plakasının hatalı yazıldığı, 48ug104 plakalı aracın kaza yaptığı, ancak evraklarda 48ud104 yazıldığı, sorumluluk konusunda araç malikinin araştırılması gerektiğini, 48ug104 plakalı aracın ... Belediyesine devredilen araçlardan olduğunu, Davacıya güvence hesabı tarafından ödenen miktarın kendilerine rücu edildiği, 200000 TL’lik ödemenin mükerrer olması sebebi ile sebepsiz zenginleşme oluşacağını, Davacının emekli olması sebebi ile kurumca gelir bağlandığı, maddi tazminat isteminin reddi gerektiğini, Zamanaşımı definin incelenmesi gerektiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
1-Dosyadaki temyiz kapsam ve nedenlerine göre; davalı ... ve ... vekillerinin tüm, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Dava, sigortalının iş kazası nedeni ile maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Bölge Adliye Mahkemesince 395954,91 TL maddi tazminat ile 100000,00 TL manevi tazminatın (maddi tazminatın 30000,00 TL"sine kaza tarihi 25/02/2011 tarihinden itibaren, bakiyesine ıslah tarihi 09/05/2016 tarihinden itibaren faiz işletilmek suretiyle) kaza tarihi olan 25/02/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ... Belediyesi ve ... % 70"inden, davalı ... % 30"undan sorumlu olmak üzere müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Davalı MUSKİ hakkında açılan davanın husumet yokluğundan usulden reddi ile fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden, dava dilekçesinde davalı olarak ... Belediye Başkanlığı‘nın gösterildiği, 12.11.2012 Tarih ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulmasına ilişkin yasa gereğince ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı‘nın kurulduğu, ... Belediye Başkanlığı‘nın tüzel kişiliğinin kaldırılarak belde halinde ...‘na bağlandığı, dosya kapsamında bu konuyu aydınlatan müzekkere cevapları da bulunduğu, davacı işçinin olay günü ... Belediyesi‘ne ait hizmet aracı ile çevre temizliği işinden dönerken yolcu olarak bulunduğu traktörün kayması sonucu kaza geçirdiği, söz konusu...4 plakalı traktörün de Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu tarafından ... Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü‘ne devredildiği anlaşılmaktadır.
Husumet Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlüğü"nde "hasım olmak" şeklinde, sıfat sözcüğü ise "bir kimsenin görev, ödev, toplumsal veya hukuki bakımdan yeri ve özelliği" şeklinde tanımlanmıştır. (Türk Dil Kurumu-Türkçe Sözlük- 11. Bası-Ankara 2011)
Sıfat, dava konusu subjektif hak (dava hakkı) ile taraflar arasındaki ilişkidir. Taraf ehliyeti, dava ehliyeti ve davayı takip yetkisi davanın taraflarının kişilikleri ile ilgili olduğu halde, taraf sıfatı (husumet) dava konusu subjektif hakka ilişkindir. Dava dilekçesinde davacı ile davalı olarak gösterilen (nitelendirilen) kişiler, şeklen (biçimsel açısından) o davanın taraflardır. Ancak mahkemenin bu taraflar arasında dava konusu hakkın esası hakkında bir karar verebilmesi için, bu kişilerin gerçekten davacı ve davalı sıfatına sahip olmaları gerekir. Bir davada taraf olarak gösterilen kişiler, taraf ve dava ehliyetine ve davayı takip yetkisine sahip olsalar bile, bu kişilerden birinin o davada gerçekten davacı veya davalı olmak sıfatı yoksa, dava konusu hakkın esasına ilişkin bir karar verilemez. Dava sıfat (husumet) yokluğundan reddedilir. (Prof. Dr. Baki Kuru-Hukuk Muhakemeleri Usulü-Altıncı Baskı-Cilt 1- İstanbul 2011-Sayfa 1157)
Davada sıfat dava şartlarından değildir, çünkü davada sıfat bir usul hukuku konusu değil, doğrudan doğruya maddi hukuk konusudur. Sıfat bir dava şartı olmamasına rağmen, davanın her aşamasında ileri sürülebilir veya mahkemece kendiliğinden (resen) göz önüne alınır. (Prof. Dr. Ejder Yılmaz, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi-Genişletilmiş 2. Baskı-Ankara 2013-Sayfa 557-558) Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 04/11/1998 tarih ve 6/757 Esas 793 karar sayılı ilamı da aynı yöndedir. Bu kapsamda, "Bir kişinin belli bir davada davalı sıfatına haiz olup olmadığı şeklinde nitelendirilen husumetin ileri sürülme zamanı yasa ile kabul edilen bir ilk itiraz olmadığı gibi davalı tarafından ileri sürülmesi gerekli bir defi de değildir. Davanın her aşamasında ileri sürülmesi mümkün veya mahkemece vakıf olunduğu takdirde resen nazara alınması gerekli hukuki bir durumdur." ifadelerine yer verilmiştir.
Yapılan açıklamalar ışığında somut olay irdelendiğinde; davacının olay tarihi itibari ile ... Belediye Başkanlığı"nda çalıştığı ve Belediyeye ait traktör ile çevre temizliği işinden dönerken yolcu olarak bulunduğu traktörün kayması sonucu kaza geçirdiği, ancak 12.11.2012 Tarih ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulmasına ilişkin yasa gereğince ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı‘nın kurulduğu, ... Belediye Başkanlığı‘nın tüzel kişiliğinin kaldırılarak belde halinde ...‘na bağlandığı, bu itibarla husumetin ..."ne yöneltilmemesi gerektiği gözden kaçırılarak, davalı ... yönünden husumet nedeni ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılardan ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
G) SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Büyükşehir Belediyesine iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalılardan ... ile ..."na yükletilmesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 30/01/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.