Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/796 Esas 2017/9383 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30.10.2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15.09.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğin ilişkindir.
Davacı 1468 parsel sayılı taşınmazda bulunan 1, 2, 3, 4, 5, 9, 10, 11 no"lu bağımsız bölümler üzerinde ortaklığın aynen taksim olmazsa satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Davalı ... aynen taksim sureti ile ortaklığın giderilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; Davanın kabulü ile satış sureti ile ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir. Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez.
Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ve tarım arazilerinin niteliği ile imar mevzuatına göre aynen taksimin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez. Keza paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz.
Aynen bölünerek paylaştırmanın (taksimin) mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para (ivaz) eklenerek denkleştirme sağlanır. Paydaşlar arasında anlaşma olmadıkça hakim kendiliğinden bazı taşınmazların bir kısım paydaşlara, kalanın diğer paydaşlara verilmesi şeklinde aynen bölünerek paylaştırmaya karar veremez.
Aynen bölünerek paylaştırma (taksim) halinde teknik bilirkişiye ifraz projesi düzenlettirilerek bu projeye göre taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde ise ilgili belediyeden, belediye dışında ise İl İdare Kurulundan bölüşmenin (taksimin) mümkün olup olmadığı sorulur.
Belediye Encümeni veya İl İdare Kurullarınca 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili Yönetmelik hükümlerine uygun bulunması halinde onaylanması gereken ifraz projesinde kimlere nerelerin verileceği, bu konuda paydaşlar aralarında anlaşamazlarsa hakim huzurunda kura çekilerek belirlenir.
Onay makamından olumsuz cevap gelmesi halinde paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut olayda; davalı ortaklığın taksim yoluyla giderilmesini talep ettiği, 07.04.2015 tarihli bilirkişi raporuna göre taksimin mümkün olduğunun belirtildiği dava konusu bağımsız bölüm sayısı 8 olup, paydaş sayısı 3"tür. İvaz ilavesiyle ve...ölü olduğundan muris adına müşa bırakılması hususlarının araştırılarak aynen taksimin mümkün olup olmadığı değerlendirildikten sonra bir karar verilmesi gerekir.
Mahkemece; yukarıda değinilen ilkelere göre inceleme araştırma yapılması, araştırmalar sonucunda aynen taksim mümkün ise aynen taksim sureti ile ortaklığın giderilmesi aynen taksim mümkün değil ise; şimdiki gibi satış sureti ile karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş ve bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 13.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.