14. Hukuk Dairesi 2016/81 E. , 2017/9380 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.02.2006 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 22.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve Asli müdahil Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, 68 Ada 2 parsel ile 22 Ada 1, 2, 5 ve 7 parsel sayılı ve 825, 877, 896, 900, 907, 955, 206, 209, 214, 315, 346, 350, 348, 210, 280 ve 320 parsel sayılı taşınmazlarda ortaklığın aynen taksim olmazsa satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Davacı dava açıldıktan sonra 825, 877, 896, 900, 907, 955, 206, 209, 214, 315, 346, 350, 348, 210, 280 ve 320 parsel sayılı taşınmazlar için davadan feragat etmiştir.
Hazine 22 da 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında 933m2 hazineye aittir şerhi bulunduğundan asli müdahil olmuştur.
Davalı ... ... tarafından 22 ada 5 ve 7 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki bir kısım muhtesatlar için açtığı muhtesatın aidiyeti davasında ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/206 – 2017/232 Esas Karar sayılı kesinleşen ilamı ile 22 ada 5 parselde bulunan 2, 3 ve 7 numaralı bağımsız bölümlerin ve 143 adet toplam 6.684,00 TL bedelli ağaçların 7 parsel sayılı taşınmazda ise 241 adet ağacın ...’e aidiyetine ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/447-2007/384 E-K sayılı kesinleşmiş ilamı ile; 22 ada 5 parsel sayılı taşınmazdaki A ve B ile gösterilen binalar ile 150 adet ağacın ...’e aidiyetine karar verilmiştir.
Mahkemece, 68 Ada 2 parsel ile 22 Ada 1, 2, 5 ve 7 parsel sayılı taşınmazların satışı suretiyle ...lığın giderilmesine, 825, 877, 896, 900, 907, 955, 206, 209, 214, 315, 346, 350, 348, 210, 280 ve 320 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Hükmün; davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine
Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 26.05.2010 tarih 2010/1288 - 2010/ 6295 E-K sayılı ilamı ile; temyize konu edilen taşınmazlardan 22 ada 2 ve 68 ada 2 parsel sayılı taşınmazlar yönünden onanmasına; 22 ada 1 parsel sayılı taşınmazda Hazine ... olmadığından satış bedelinden pay verilmesinin mümkün olmaması, ..."e ait muhdesat bedelinin toplamında ... düşülmesi, 5 parsel sayılı taşınmazda davalı ..."e ait olduğu belirtilen ağaçların değerinin tespit ettirilmediği gerekçesi ile bozulmuştur.
Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda Mahkemece, Davanın kabulüne; Hazine’nin 22 ada 1 parsel sayılı taşınmaza yönelik talebinin reddine; ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hüküm, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
...lığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir.
...lığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım ...lara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün ...lar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi ...a, geri kalan bedel ise payları oranında ...lara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın ...larına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince;
1-Dava konusu 22 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden; yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan Asli Müdahil Hazinenin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün bu taşınmaz açısından onanmasına karar vermek gerekmiştir.
Dava konusu 22 ada 5 ve 7 parsel sayılı taşınmazlar açısından temyiz itirazlarına gelince;
2-... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/447-2007/384 E-K sayılı kesinleşmiş olan ilamı ile; 22 ada 5 parsel sayılı taşınmazdaki 150 adet ağacın ...’e aidiyetine karar verilmiş Yargıtay 6. Hukuk dairesinin bozma ilamı ile bu ağaçların değerinin tespit edilmesi gerektiğinden bozulmuş olmasına ve bozmaya uyulmasına rağmen ziraat bilirkişisinin dosya içerisindeki bilirkişi raporlarında davalı ...’e ait ağaçların bedeli 346 ağaç üzerinden hesaplanmış bozmadan sonra alınan ek raporda da yine eski raporlardaki 346 ağacın bedeli olan 30.430 Tl bedel esas alınarak bozma gereği yerine getirilmemiştir. ... 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/447-2007/384 E-K sayılı kesinleşmiş olan ilamı gereğince; 22 ada 5 parsel sayılı taşınmazda 150 adet ağaç ...’e aittir. Mahkeme kararında belirtilen ağaçların bedelinin keşfen belirlenerek arzın değerine oranlama yapılması gerekirken; bu hususun gözetilmeyip 03.03.2014 tarihli ek raporda bozmadan önceki 16.11.2009 tarihli rapordaki bedelin esas alınması isabetsizdir.
3-22 ada 5 ve 7 parsel sayılı taşınmazlardaki muhtesatların hangisinin ve kaç adet ağacın hangi ...a ait olduğu muhdesatın aidiyeti davaları ile belirlenmiştir. Yukarıda açıklandığı gibi arzın ve muhdesatların değerleri ayrı ayrı tespit edilip belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunduktan sonra bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenerek, hükümde bu oranların gösterilmesi,Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi ...a, geri kalan bedel ise payları oranında ...lara (ortaklara) dağıtılması gerekirken bu usule uyulmadan dağıtım tablosu hazırlanarak dağıtımın bu tabloya göre yapıldığı; muhdesatlara ilişkin oranlamanın açıklanan yönteme uygun şekilde yapılmadığı ve hükümde açıkça gösterilmediği anlaşılmakla,
Mahkemece, mahallinde yeniden keşif icra edilip, 22 ada 5 parsel sayılı taşınmazda davalı ...’e ait olan 150 adet ağacın değerinin ve diğer muhdesatların değerlerinin 22 ada 7 parselde yine muhtesatların değerlerinin ve arzın değerinin ayrı ayrı belirlenip uzman bilirkişilerden yukarıda detaylı olarak açıklanan yönteme uygun şekilde muhdesat oranlaması yapılması istenerek bilirkişilerden açık, denetime uygun rapor alınması, satıştan elde edilecek gelirin bu oranlara göre paylaştırılması ve bu oranların açıkça hükümde gösterilmesi gerekir; belirtilen hususlar gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeplerle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) no"lu bentte açıklanan nedenlerle asli müdahil hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA,
2 ve 3 no"lu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...’in 22 ada 5 ve 7 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazının kabulü ile hükmün anılan taşınmazlar yönünden BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 13.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.