21. Hukuk Dairesi 2015/4253 E. , 2015/6090 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, 31/12/1995-01/11/1996, 31/12/1996-01/11/1997 ve 31/12/1997-01/11/1998 tarihleri arasında ... ... sigortalısı olduğunun tespitiyle, 01/07/2011 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandığına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 31/12/1995-01/11/1996 ve 31/12/1996-01/11/1997 ve 31/12/1997-01/11/1998 tarihleri arasında 2926 sayılı yasa kapsamında sigortalılığın tespitine, tahsis talep tarihini takip eden aybaşı olan 01/07/2011 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, her ne kadar talep sonucunda davacının 31/12/1995-01/11/1996 ve 31/12/1996-01/11/1997 ve 31/12/1997-01/11/1998 tarihleri arasında ... ... sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesi talep edilmiş ise de; dava dilekçesinin genelinin ve dava dilekçesine eklenen emsal Yargıtay kararlarının yorumundan; gerçekte davacının 01/11/1995-15/03/2011 tarihleri arasında kesintisiz biçimde ... ... sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmakla; davanın açıklanan bu haliyle kabulüne, 2926 sayılı Kanunun 3, 5, 9, 10, 36 ve 5510 sayılı Kanunun 4, 7 ve 28. maddeleri uyarınca davacının 01/11/1995-15/03/2011 tarihleri arasında kesintisiz ... ... sigortalısı olduğunun tespitine, davacıya, davalı Kurumca 01/07/2011 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı Kurumca davacının 01/11/1995-31/12/1998 ve 01/11/2003-21/11/2013 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında ... ... sigortalısı olarak tescil edildiği, 5 yıldan fazla prim borcu olduğundan sigortalılığının 5510 sayılı Yasa"nın geçici 17. maddesi gereğince 31/12/1995 tarihi itibariyle durdurulduğu, 01/05/2008 tarihi itibariyle yeniden tescil edildiği, davacının teslim ettiği ürün bedellerinden ilk prim kesintisinin 1995/10. ayda yapıldığı ve bunu takip eden 1996,1997,1998,2002/10. ay ,2003 ve 2010 yıllarında prim kesintisi yapıldığı, 20/06/2011 tarihinde tahsis talebinde bulunduğu, mahkemece tahsis talep tarihi 20/06/2011 tarihi itibariyle prim borcu bulunup bulunmadığının araştırılmadığı anlaşılmaktadır.
Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, ...’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
... ... sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Öte yandan, davacı durdurulan sigortalılığa ilişkin olarak prim borçlarını ödemek suretiyle sigortalılığı her zaman elde edebilir.
Ayrıca, 1479 sayılı Kanun"un 35/a ve 5510 sayılı Yasanın 28. maddesinin sondan bir önceki fıkrasındaki düzenleme gereğince, tahsis talep tarihinde sigortalının prim ve her türlü borçlarının ödenmiş olması gerektiği tartışmasızdır.
Somut olayda, davacı davalı Kurumca 01/11/1995-31/12/1998 ve 01/11/2003-21/11/2013 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında tescil edilmiş olup, 5 yıldan fazla prim borcu bulunduğundan 31/12/1995 tarih itibariyle durdurulmuştur, davacı durdurulan sigortalılığa lişkin prim borçlarını ödemek suretiyle her zaman elde edebileceğinden davacının 01/11/1995-31/12/1998 tarihleri arasında ve 01/11/2003 tarihinden itibaren ... ... sigortalısı olduğunun tespitinde hukuki yarar bulunmamaktadır. Teslim ettiği ürün bedellerinden 1995/10. 1996, 1997, 1998, 2002/10. ay , 2003 ve 2010 yıllarında prim kesintisi yapıldığı anlaşılmasına göre 01/11/2002-01/11/2003 tarihleri arasında ... ... sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesi yerinde ise de, 1998-2002 yılları arasında prim kesintisi ve ürün teslimi bulunmadığından 01/01/1999-01/11/2002 tarihleri arasındaki talebin kabulü yerinde değildir.
Yapılacak iş, 01/11/1995-31/12/1998 ve 01/11/2003-21/11/2013 tarihleri arasında tescilli olduğundan bu tarihler arasındaki talebin hukuki yarar yokluğundan reddine karar vermek, prim kesintisi ve ürün teslimi bulunmadığı dolayısıyla sigortalılık koşulları oluşmadığından 01/01/1999-01/11/2002 tarihleri arasındaki talebin reddine , 01/11/2002-01/11/2003 tarihleri arasındaki talebin kabulüne karar vermek, kabul edilen ve tescilli olduğu süreler dikkate alınarak tahsis talep tarihi itibariyle prim borcu bulunup bulunmadığı Kurumdan sorularak, yaşlılık aylığı şartlarını değerlendirmekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24/03/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.