17. Hukuk Dairesi 2015/9133 E. , 2018/3640 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı ... tarafından trafik sigortalı aracın, plakası tespit edilemeyen araç nedeniyle karşı yön şeridine geçip o şeritteki araçla çarpışmasıyla oluşan kazada, Aviva Sigorta tarafından sigortalanan araçta yolcu olan davacının yaralanıp maluliyete uğradığını, kazaya karışan meçhul araç nedeniyle ..."na husumet yöneltildiğini belirterek belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla her bir davalıdan 1.000,00 TL. maddi tazminatın dava tarihinden işleyecek faiziyle birlikte tahsilini talep etmiş; 09.01.2015 tarihli artırım dilekçesiyle, her bir davalı yönünden taleplerini 19.425,33 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... vekili, davaya konu edilen alacağın zamanaşımına uğradığını, meçhul aracın kusuruyla kazanın gerçekleştiğinin ve bu araç sürücüsünün kusur oranının ispatı gerektiğini, müterafik kusur ve hatır taşıması nedeniyle tazminattan indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili, davacının kusur ve zararı ispat etmesi gerektiğini, emniyet kemeri takmama nedeniyle zararı artıran davacı için tazminattan müterafik kusur indirimi yapılması gerektiğini, kazada yaralanan diğer kişilerin zararlarının da araştırılması ve poliçedeki kaza başına teminat limitinin gözetilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kabulü ile 12.950,22 TL. tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."dan tahsiline; 12.950,22 TL. tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."ndan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle, işgöremezlik tazminatı istemine ilişkindir.
Hatır taşımaları, bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK"nun 43. (6098 sayılı TBK"nun 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden, işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan, hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Ayrıca hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi, indirim yapacak ise de Dairemizin uygulamalarına göre %20 oranında hatır taşıması indirimi yapması gerekmektedir.
Somut olayda; davalı ...Ş. tarafından trafik sigortalı araçta yolcu olarak bulunan davacı, kaza nedeniyle maluliyete uğradığından tazminata hükmedilmiş; davacının sigortalı araçta hatır için taşındığı kabul edilerek, her iki davalı yönünden de tazminattan 1/3 oranında indirim yapılmıştır. Hatır taşıması nedeniyle tazminattan indirim yapılabilmesi için, davalı tarafın bu yönde savunma getirmesi gerektiği; davacının hatır yolcusu olduğu aracın sigortacısı olan davalı ...Ş. tarafından böyle bir savunmada bulunulmadığı gözetildiğinde, bu davalı yönünden hatır taşıması indirimi yapılamayacağı açıktır. Diğer yandan, hatır taşımasının olduğu durumlarda, bu sebeple tazminattan yapılacak indirimden, sadece hatır taşımasını yapan araç ilgililerinin ve sigortacısının yararlanacağı;
kazaya karışan diğer araç ilgilileri yönünden, bu indirimin uygulanmasının mümkün olmadığı da dikkate alınmalıdır.
Açıklanan bu maddi ve hukuksal olgulara göre hatır taşımasına ilişkin indirimden yararlanma hakkı olan davalı ...Ş. tarafından bu yönde savunma yapılmadığı ve kazaya karışan sigortasız karşı araç nedeniyle husumet yöneltilen ..."nın ise, hatır taşımasını yapan araçla ilgisinin bulunmadığı gözetilerek her iki davalı yönünden de hatır taşıması indirimi yapılmadan tam tazminata karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle, yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
Kabule göre ise; olayda hatır taşıması bulunduğu kabul edilip TBK"nun 51. ve 52. maddeleri gereği tazminattan yapılan hakkaniyet ve takdiri indirimler nedeniyle, davanın kısmen reddedilmesi halinde, indirimden dolayı reddedilen kısım için davalı yararına vekalet ücreti taktir edilemeyeceği gözetilmeden, davalı taraf yararına vekalet ücreti verilmesi de doğru değildir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 02/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.