BAM Hukuk Mahkemeleri Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/166 Esas 2022/971 Karar Sayılı İlamı

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/166 Esas - 2022/971
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/166
KARAR NO : 2022/971

HAKİM :
KATİP :

DAVACI : ... ENERJİ SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ -
VEKİLİ : Av.
DAVALI : .... FAKTORİNG ANONİM ŞİRKETİ -
VEKİLİ : Av.
İLİŞKİLİ KİŞİLER : 1-
2-..... GIDA PAZARLAMA SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
3-.... TEKSTİL TURİZM İNŞAAT TİCARET VE SANAYİ İTHALAT İHRACAT LİMİTED ŞİRKETİ

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/02/2021
KARAR TARİHİ : 20/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Bursa 9. İcra Müdürlüğü’nün 2020/... Esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibi ile alacaklısı davalı tarafı olan dosya borçlusunun hak ve alacaklarının tahsili için müvekkil şirkete İcra ve İflas Kanunu gereği haciz ihbarnameleri gönderildiğini, müvekkil şirkete usulüne uygun tebligat yapılmamasına rağmen haciz ihbarnamesine süresinde cevap verilmediğinden bahisle müvekkil şirket icra dosyasına borçlu sıfatıyla eklenmiş ve Antalya İcra Dairesi'nin 2020/1513 Talimat dosyasında, 15/10/2020 tarihinde haciz işlemi yapıldığını, müvekkilinin işbu haciz ihbarnamelerinden 15/10/2020 tarihinde yapılan fiili haciz işlemi ile haberi olduğunu, alacaklı tarafın haciz esnasına muhafaza yapmak istemesi üzerine, müvekkil şirket Bursa 9. İcra Müdürlüğü’nün 2020/... Esas sayılı dosya borcu olan 59.146,48 TL'yi haciz baskısı altında ödemek zorunda kaldığını, davalı alacaklı tarafından icra dosyasında hiçbir somut veriye dayanmaksızın, kötüniyetli olarak bir çok şirkete haciz ihbarnamesi gönderildiğini, işbu durum bile müvekkilin borçlu olmadığı halde haciz baskısı altında dosya borcu ödemek zorunda bırakıldığının açık göstergesi olduğunu, icra dosyasında yapılan tebligatlar usulüne uygun olsa dahi müvekkil şirketin takip borçlularından hiçbirine borcu bulunmadığını, müvekkil şirket enerji piyasasında faaliyet göstermekte olup, ticari defter ve belgeleri incelendiğinde görüleceği üzere çoğunlukla T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ticari kayıtları mevcut olduğunu, müvekkil şirketin hem davalı alacaklı ile hem icra dosyası borçluları ile hiçbir alacak-borç ilişkisi bulunmadığını, müvekkil şirketin ticari defterleri incelendiğinde işbu durum görüleceğini, icra ve haciz baskısı altında haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak ödenen 59.146,48 TL'nin istirdatı için 2021/3984 numaralı arabuluculuk dosyası ile yapılan görüşmelerde uzlaşma sağlanamadığını, bu nedenle müvekkilin icra dosyası borçlularına ve davalı alacaklıya herhangi bir borcu olmadığının tespiti ile ödenen 59.146,48 TL'nin istirdadı için işbu davayı açma zorunluluğu hasıl olduğunu karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkilinin alacaklı olduğu Bursa 9. İcra Müdürlüğünün 2020/... esas sayılı icra dosyasından İcra İflas Kanunu'nun 89. Maddesinin 1.,2.,ve 3. Fıkrasında düzenlenen haciz ihbarnameleri gönderilmiş davacı tarafça iş bu haciz ihbarnameleri tebellüğ edilmesine karşılık dosyaya sunulan bir itiraz olmadığından kanunun tanıdığı yetki doğrultusunda zimmetinde sayılan borcu ödemeyen davacının icra dosyasına 08.08.2020 tarihinde borçlu taraf olarak eklenmesi talep edildiğini, icra müdürlüğünce usule ve yasaya uygun görülen iş bu talebimiz akabinde davacı taraf borçlu olarak eklendiğini, davacı tarafından haciz ihbarnamesinden haberdar olunmasına karşılık tamamen kötü niyetli şekilde kendi ihmalinden kaynaklanmasına karşılık kanunu dolanmak sureti ile iş bu davayı ikame etmiş ise de aşağıdaki beyan ve itirazlarımız doğrultusunda öncelikle davanın usulden reddine, aksi kanaat halinde esastan reddine karar verilmesi gerektiğini, işbu davanın süre yönünden usulden reddi gerektiğini, İİK'nun 89/3.Maddesinde; üçüncü haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren menfi tespit davası açılması için 15 günlük hak düşürücü süre tanındığını, icra dosyasından yapılan tüm tebligatların davacının dava dilekçesinde göstermiş olduğu "Güzeloba Mah. Çağlayangil Cad. No:33/a Muratpaşa/Antalya" adresine tebliğ edildiği de dikkate alındığında davacının usulsüz tebligat şikayetinin kabulü mümkün olmadığını, tüm bu nedenlerle gerek usul yönünden gerek ise esas bakımından haksız ve hukuka aykırı olarak açılmış huzurdaki davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, Bursa 9. İcra Müdürlüğünün 2020/... sayılı icra takip dosyası, Antalya Genel İcra Dairesinin 2020/1513 Talimat sayılı dosyası, ticaret sicil kayıtları, SGK kayıtları, ticari defterler, faturalar, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, hukuki niteliği itibariyle İİK 89/5. Maddesine göre istirdat istemine ilişkindir.
Davalı tarafından hak düşürücü süreye yönelik itirazı yönünden İİK'nın 89/5. maddesi uyarınca hak düşürücü süreye tabi olmadan istirdat davası açılabileceği yasal olarak bir sürenin belirlenmediğinden itirazın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafın ticari defterlerinin incelenmesi amacıyla dosya talimat yolu ile Antalya Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilerek, SMMM bilirkişiye tevdi edilmiştir.
SMMM bilirkişinin talimat mahkemesine sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Davacı tarafın ibraz edilen defter kayıtları ve belgeleri incelendiğinde davalı MNG Faktoring A.Ş. , dava dışı icra takip borçlusu Egestar Alüminyum Ltd. Şti. , Serinbay Teks.Tur.İnş.Tic. LTD.ŞTİ., Onur Gıda Paz. San. Tic. LTD.ŞTİ. ile aralarında cari hesap, borç ve alacak ilişkisine rastlanmadığı, Davacı şirket, elektronik ortamdaki e-Yevmiye ve e-Defter-i Kebir defterlerinin hesap döneminin ilk ayına ait kayıtlarını yasal sürede Gelir İdaresi sistemine aktararak e-defter beratlarını gönderdiği, e-defter kapsamında olmayan Envanter defterinin de noterde açılış tasdikinin süresinde yapıldığı, Defterlerin usulüne uygun tutulduğu ve her üç defter kayıtları birbirini teyit ettiği tespit edildiği, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Kasım, Aralık 2020 dönemlerine ait defter kayıtlarının ve beratlarının süresi geçtikten sonra Gelir İdaresi sistemine aktarıldığı tespit edildiği, Hesap dönemin son ayına ait Kapanış tasdiki yerine geçen defter beratların Gelir idaresi sistemine 07.06.2021 tarihinde yasal süresi geçtikten sonra aktarıldığı görülmekte olup davacının ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıyıp taşımadığı yüce mahkemenizin takdirine bırakıldığı, Davacı şirket ile davalı şirket arasında ticari, cari hesap, borç ve alacak ilişkisine rastlanmadığı mütalaa edilmiştir.
Davalı tarafın ticari defterlerinin incelenmesi amacıyla dosya talimat yolu ile İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilerek, SMMM bilirkişiye tevdi edilmiştir.
SMMM bilirkişinin talimat mahkemesine sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Davalı şirket, elektronik ortamındaki e-Yevmiye ve e-Defter-i Kebir defterlerinin kayıtlarını yasal sürede Gelir İdaresi sistemine aktararak e-defter beratlarını aldığı, e-defter kapsamında olmayan defterinin de noterde açılış tasdiki süresinde yapıldığı, defterlerin usulüne uygun tutulduğu ve her üç defter kayıtları birbirini teyit ettiği tespit edildiğinden, davalı şirket ticari defterlerinin delil niteliği taşıdığı kanaatine varıldığı, Davalı şirket ticari defter kayıtları ve belgelerinin incelenmesinde; Davalı ..... Faktoring A.Ş.'nin, dava dışı ...... Alüminyum Ltd. Şti. ile Faktoring Sözleşmesi düzenlemesi neticesinde icra takibine konu edilip dava konusuna sebep olan 15.01.2020 ödeme tarihli ve 0130878 nolu 40.000,00 TL tutarındaki çeki ciro yoluyla teslim almış olduğu, Davalı şirket ile davacı şirket arasında ticari ilişkisi olmadığı, davacı şirketin çekin cirantası olmadığı, Davacı şirketin İİK 89/1, 89/2 ve 89/3 haciz ihbamamelerin tebliğlerine süresinde itiraz etmediğinden, borçlular listesine eklendiği mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz yargılaması sırasında dava dışı borçluların davacı 3.kişiyle alacak borç ilişkisi, davacıdan alacaklı olup olmadığının tespiti yönünden borçlu ....... Gıda için İstanbul Nöbetçi ATM'ye talimat yazılmış olup, ticari defterler üzerinde inceleme yapılması talep edilmiştir.
Talimat mahkemesince dava dışı Onur Gıda Pazarlama firmasına yapılan tebligatın iade gelmiş olduğundan, inceleme yapılamadığı, talimatın bila ikmal mahkememize iade edilmiş olduğu anlaşıldı.
Mahkememiz yargılaması sırasında dava dışı borçluların davacı 3.kişiyle alacak borç ilişkisi, davacıdan alacaklı olup olmadığının tespiti yönünden borçlu Serim Bay Tekstil firması ve borçlu Ege Star firması için İzmir Nöbetçi ATM'ye talimat yazılmış olup, ticari defterler üzerinde inceleme yapılması talep edilmiştir.
Talimat mahkemesince dava dışı Serim Bay Tekstil firmasına yapılan tebligatın iade geldiği, talimatın bila ikmal iade edildiği, diğer dava dışı Egestar Alüminyum Kapı Pencere ve Cephe Sistemleri San. Tic. Ltd. Şti'ne çıkartılan meşruhatlı davetiyenin iade geldiği, defter ve belgelerin ibraz edilmediği gibi bulundukları yerin de bildirilmediğinden talimatın bila ikmal mahkememize iade edilmiş olduğu anlaşıldı.
O halde toplanan delillerden somut olayda, davalı taraf Bursa 9. İcra Müdürlüğünün 2020/... sayılı icra takip dosyasında dava dışı borçlular hakkında kambiyo senetlerine mahsus usul ile icra takibi yapmış, bu arada davacıya İİK 89/1,2, ve 3. haciz ihbarnamelerini göndermiştir.
Haciz ihbarnamelerine davacı tarafından süresi içinde cevap verilmediğinden haciz işlemi uygulandığı ve davacı tarafından haciz baskısı altında icra dosya borcunun ödendiğini borçlu olmadığını iddia ederek eldeki istirdat davasının açıldığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere İİK 89/5. maddesi yasa hükmü: "...Üçüncü şahıs, kusuru olmaksızın bir mâni sebebiyle müddeti içinde haciz ihbarnamesine itiraz etmediği takdirde 65 inci madde hükmü uygulanır. Her halde, üçüncü şahsın genel hükümlere göre borçluya karşı müracaat ve tazminat hakkı saklıdır. (Değişik son cümle: 4949 - 17.7.2003 / m.22) Her halde üçüncü şahıs, borçlu ile kötü niyetli alacaklıya karşı dava açarak ödemek zorunda kaldığı paranın veya teslim ettiği malın iadesini isteyebilir..."şeklindedir.
Bu durumda davacı tarafından ödenen bedelin istirdadının talep edilebilmesi için icra takip alacaklısının, İİK 89/5’e göre kötü niyetli olduğunun ispat edilmesi zorunludur.(Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 2021/690 Esas ve 2021/3698 Karar sayılı Kararda vurgulandığı üzere)
Davacı ve borçluların defterleri üzerinde inceleme yapıldığı ancak davalının kötü niyetli olduğu, kötü niyetli hareket ettiğine dair bir kaydın bulunmadığı, davalı alacaklının birden fazla gerçek veya tüzel kişiye haciz ihbarnamesi göndermesinin kötü niyetli hareket ettiğini göstermediği yasal bir engel olmadığından davacının bu iddialarına itibar edilmeyerek davalının kötü niyetli olduğunun sabit olmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın subut bulmadığından reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 1.010,08 TL'den mahsubu ile bakiye 929,38 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL'nin davacıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT'ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK'nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 20/09/2022

Katip 146195
¸e-imzalıdır.


Hakim 125958
¸e-imzalıdır.



Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip 146195
¸E-imzalıdır.