MAHKEMESİ:Tüketici Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 21.11.2011 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... Konut Yapı Koop. vekili, davalı ... vekili ve davacı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 28.11.2017 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı ... Konut Yapı Koop vekili Av. ... ile karşı taraftan davacı vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi. Duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KA R A R
Dava, yüklenicinin temlikine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, 16.12.2011 tarihli dilekçesi ile 639 ada 2 parselde kayıtlı taşınmazın ... Belediyesi tarafından ... Konut Yapı Kooperatifleri Birliğine tahsis edildiği, adı geçen birliğin de söz konusu taşınmazı tahsis ettiği birlik üyesi ... Konut Yapı Kooperatifinin ... Tic. Ltd. Şti. ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi (31.03.1995 tarihli) imzaladığı, şirketin sözleşme gereklerini yerine getirdiği, davacının 15.08.1995 tarihli yazılı satış sözleşmesi ile yüklenici şirket ... " dan B-2 Blok 44 nolu daireyi satın aldığı, bedelinin tamamını ödediği, daire 1999 yılında teslim edildiği halde şirket ortaklarından ... aleyhine kara paranın aklanması suçlamasıyla açılan ceza davası nedeniyle ... 2. Asliye Ceza Mahkemesince tapu kaydına ihtiyati tedbir şerhi yazılmış olduğundan tapu devrinin yapılamadığını, ... İli ... İlçesi 639 Ada 2 Parselde kayıtlı, B2 Blok 44 (Yargılama sırasında 34 nolu olduğu anlaşılan) no"lu taşınmazın tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesi istenmiştir.
Davacı vekili tarafından davalı ... aleyhine 2014/318 E. açılan dava 10/03/2014 tarihinde birleştirilmiştir.Davalı ... Yapı Kooperatifleri Birliği Belediye Başkanlığından taşınmazı tahsisen satın aldığı ve tahsisen dava dışı ... Konut Yapı Kooperatifine verildiği, adı geçen kooperatifin ... ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığı, binaların tamamlandığı, şirketin payına düşen bağımsız bölümleri 3. kişilere sattığı, 3. şahıslara tahsis ve satış işlemleri ile birliğin ilgisi bulunmadığı, birliğin çok sayıda ortağı bulunduğu, aynı şartlarla arsa tahsis edildiği, ... Belediye Başkanlığı ile birlik arasında yapılan protokollerde bölgenin tüm alt yapı hizmetlerinin (yol, kaldırım, kanal, elektrik, su, doğalgaz, ptt hizmetleri, trafo v.s.) birlik tarafından gerçekleştirildiği, bu hizmetlerin kendilerine arsa tahsis edilen kooperatiflerden alınan alt yapı katılım payları ile yapıldığı, dava dışı ... 04/04/2012 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısında düzenlemenin üyeler tarafından oybirliği ile kabul edildiği, karar doğrultusunda dava konusu taşınmazın alanı esas alınarak yapılan hesaplamaya göre bu daireye isabet eden borç tutarının 31/03/2014 tarihi itibariyle 23.014,00 TL olduğu, bedelin ödenmesi şartı ile tapu tescilinin mümkün olduğunu bu durumda öncelikle arsa sahibi ve birlik ortağı olan ... Konut Yapı Kooperatifinin davada taraf sıfatıyla yer aldıktan sonra ... ... Konut Yapı Kooperatifinin kendisine arsa tahsisi yapan üst birlik olan tapu maliki ... Konut Yapı Kooperatifi birliğine olan borçlarını yerine getirilip getirmediğinin ibraz edilen belgelere göre incelenerek uyuşmazlığın çözülmesi gerektiğini, ayrıca ... Tüketici Mahkemesinin HMK"nın 12. maddesi gereğince kesin yetkili olduğunu, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece 09.02.2012 tarih ve 2011/418-2012/40 sayılı Karar ile Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine dair verilen karar, Yargıtay 14. H.D.nin 26.09.2012 tarih ve 2012/9245-10997 sayılı ilamı ile "dava konusu uyuşmazlığın çözüm yerinin tüketici mahkemeleri olduğu..." yönündeki bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada keşif sonucu düzenlenen 11/03/2015 tarih bilirkişi raporu ve 09/09/2015 tarihli ek raporda ve 03/03/2016 tarihli ikinci ek raporda konutu yükleniciden satın alan davacının Kooperatif üyesi olmadığı belirtilmiştir.. Bu durumda, yüklenici ile imzalanan satış vaadi sözleşmesinin 5. maddesi gereğince yüklenicinin borcu bulunmadığı sonucuna varılmış olmakla, yüklenicinin sözleşme gereğince arsa malikine karşı yerine getirilmeyen borcu bulunmadığından, davanın kabulü ile 639 ada 2 parselde kayıtlı B2 blok 34 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili, davalı ... Ltd. Şti. vekili ve davacı vekili ayrı ayrı temyiz etmişlerdir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre ve özellikle dava konusu taşınmaz ... "nde bulunmakta olup davanın açıldığı tarih itibariyle yürürlükte olan HSYK Genel Kurulunun 19.07.2007 tarih ve 336 sayılı Kararı uyarınca ... İlçesi yargı yeri olarak ... adli yargı sınırları içinde kaldığına ve davanın açıldığı tarih itibariyle HSYK Genel Kurulunun 19.03.2014 tarih 129 sayılı Kararı yürürlükte bulunmadığına göre dava tarihi itibariyle ... İlçesi, ... Tüketici Mahkemesinin kesin yetki alanında kaldığından davalılar vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davalı ... vekili, davalı ... Ltd. Şti. vekillerinin diğer temyiz itirazlarına gelince;Davadaki istemin dayanağı davacı ile dava dışı arsa sahibi ... Konut Yapı Kooperatifi ile davalı ... Ltd. Şti. arasında düzenlenen 31.03.1995 tarih, 13769 yevmiye nolu "Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" ve yüklenicinin davacıya yaptığı şahsi hakkın temlikine ilişkin satış sözleşmesidir.
Kural olarak: davacının arsa sahibi ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü yükleniciden temlik alması halinde arsa sahibini ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. Türk Borçlar Kanununun 188. maddesi gereğince; “Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir.” Buna göre temliki öğrenen arsa sahibi, temlik olmasaydı önceki alacaklıya (yükleniciye) karşı ne tür defiler ileri sürebilecekse, aynı defileri yeni alacaklıya (temlik alan davacıya) karşı da ileri sürebilir. Temlikin konusu, yüklenicinin arsa sahibi ile yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden kazanmadığı hakkı üçüncü kişiye temlik etmesinin arsa sahibi bakımından bir önemi bulunmamaktadır. Diğer taraftan, yüklenici arsa sahibine karşı edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi hakkı üçüncü kişiye (davacıya) temlik etmişse, üçüncü kişi (davacı) Türk Borçlar Kanununun 97. maddesi hükmünden yararlanma hakkı bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz.
Yapılan bu genel açıklamalardan sonra, somut olaya gelince;
Davadaki istemin dayanağı davacı ile dava dışı arsa sahibi ... Konut Yapı Kooperatifi ile davalı ... Ltd. Şti. arasında düzenlenen 31.03.1995 tarih, 13769 yevmiye nolu "Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" ve bu sözleşmeye dayanarak yüklenicinin davacıya yaptığı şahsi hakkın temlikine ilişkin satış sözleşmesidir. Yüklenici ancak 31.03.1995 tarihli 13769 yevmiye nolu satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmenin dayanağı 02.07.1998 tarihli ek protokol gereğince edimini yerine getirdiği takdirde 639 ada 2 sayılı parsel üzerindeki bağımsız bölümleri kazanabilir ve bu edimi yerine getirmesi kaydıyla kazanacağı kişisel hakkı üçüncü kişilere (davacılara) devredebilir. Bütün bu belirtilenlerden anlaşılacağı üzere, bu gibi davalarda arsa sahibi dava dışı ... Konut Yapı Kooperatifi ile yüklenici arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğunun kabulü gerekir. Dolayısıyla, inceleme ve araştırmanın dava dışı arsa sahibi ... Konut Yapı Kooperatifinin de taraf olduğu bir davada yapılması icap eder.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, davacıya 31.03.1995 tarihli 13769 yevmiye nolu satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahibi olarak tarafı olan ... Konut Yapı Kooperatifi hakkında dava açmak üzere mehil vermek, açılırsa o davayı eldeki dava dosyasıyla birleştirmek, arsa sahiplerinin savunma ve delillerini toplamak, yüklenicinin inşaat sözleşmesi ve ek protokol gereğince temlik şartlarını ve edim borcunu yerine getirip getirmediğini saptamak, bundan sonra tarafların iddia ve savunmaları incelenip değerlendirilerek, davacının istem sonuçları hakkında bir karar vermekten ibarettir.Eksik taraf teşkili ile davanın sonuçlandırılması doğru görülmemiş bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 1.480 TL Yargıtay duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.