MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 25/01/1995-30/04/2004 tarihleri arasında geçen ve Kuruma bildirilmeyen hizmetlerinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ve davalılardan Kurum vekilleri ve ....Servis Hizmetleri Dış. Tic. Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının tüm, davalı ... ... Kurumu Başkanlığı ve dahili davalı ....’nin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının 25.01.1995 – 20.01.2006 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde aylık net 1.500,00 ABD Doları karşılığında geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 20.01.1996 – 31.01.2006 tarihleri arasında davalı ...Dış Ticaret Ltd. Şti. bünyesinde 3.610 gün çalıştığı, Kuruma bildirimi yapılan 2007 günün dışlanması ile Kuruma bildirilmeyen 1603 gün hizmetinin aylık 1.500 dolardan sigortalı hizmet olarak tespitine karar verilmiş ise de gerek hizmet tespiti gerekse de prime esas kazanç tespiti yönünden bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.

Dosyadaki kayıt ve belgelerden; dahili davalı ....’nin başlangıçta 16.10.1992 tarihinde ... Servis Hizmetleri Dış Ticaret Limited Şirketi ünvanıyla tescil edildiği, sonradan ünvanının ... Turizm Dış Ticaret Organizasyon Pazarlama ve İnşaat Ltd. Şti., daha sonra ...-Turizm Dış Ticaret Organizasyon Pazarlama ve İnşaat Ltd. Şti. ve en sonunda da ... Servis Hizmetleri Dış Ticaret Ltd. Şti. olarak değiştiği, dahili davalı ....’ye ait...sicil numaralı işyerinin 20.10.1992 tarihinde, ... sicil numaralı işyerinin de 01.05.2001 tarihinde, davalı ... Tur. Dış Tic. Ltd. Şti.’ye ait 1090020 sicil numaralı işyerinin 01.12.2004 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanun kapsamına alındığı, davacı adına dahili davalı ....’ye ait ... sicil numaralı işyerinden 20.01.1996 – 19.11.2002 tarihleri arasında kısmi, ... sicil numaralı işyerinden 20.11.2002 – 30.11.2004 tarihleri arasında tam, davalı ... Tur. Dış Tic. Ltd. Şti.’ye ait 1090020 sicil numaralı işyerinden de 01.12.2004 – 03.08.2008 tarihleri arasında tam olarak çalışmaların Kuruma bildirildiği, dahili davalı işverene ait 752308 sicil numaralı işyerinde yabancı işçilerin tespiti amacıyla yapılan teftiş sırasında, 30.01.1996 tarihinde işyerinde yapılan denetimde tutulan işyeri durum tespit tutanağında davacının 20.01.1996 tarihinde işe başladığının belirtildiği ve bu tutanakta davacının imzasının olduğu, 15.05.2006 tarihli müfettiş raporunun sonuç bölümünde, davacının bildiriminin yapıldığı 20.01.1996 – 20.01.2006 arasında 1500 dolar ile çalıştığının belirtildiği, 28.04.2006 tarih, 66 sayılı iş müfettişi raporunda da; davacının bildiriminin yapıldığı 20.01.1996 – 20.01.2006 arasında 1500 dolar ile çalıştığının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda; davacının çalışmalarının 20.01.1996 – 19.11.2002 tarihleri arasında ... Servis Hizm. Dış. Tic. Ltd. Şti.’ne ait 752308 sicil numaralı işyerinden kısmi olarak, 20.11.2002 – 30.11.2004 tarihleri arasında ... Servis Hizm. Dış. Tic. Ltd. Şti’ye ait 1059919 sicil numaralı işyerinden tam olarak, 01.12.2004 – 31.01.2006 tarihleri arasında da ...ne ait ... sicil numaralı işyerinden tam olarak Kuruma bildirildiği, buna göre bildirilmeyen çalışmaların dahili davalı işverene ait ... sicil numaralı işyerinde geçtiği döneme ilişkin olduğu, buna rağmen hükmün farklı bir tüzel kişilik olan davalı işveren aleyhine kurulduğu, araştırma yapılırken sadece davacı tanıklarının dinlenildiği, çalışmaların kısmi bildirildiği 752308 sicil numaralı işyerine ait dönem bordroları olmasına rağmen resen bordro tanığı seçilerek dinlenilmediği, davacının 1996/2. ve 3. dönemlerdeki, 1997 yılının tamamındaki ve 1998/2. dönemdeki çalışmalarının dönem bordroları ile davalı Kuruma bildirildiği, buna rağmen bu dönemlere ilişkin çalışmaların davacının hizmet cetvelinde görülmediği, aynı şekilde 2001/1. dönemdeki çalışmaların da davacının sicil numarası ile ... (davacının eski soyadı) ile tamamen bildirildiği, buna rağmen hizmet cetvelinde görülmediği, bunun neden kaynaklandığının Kurumdan sorulmadığı, buna göre bildirilemeyen dönemin 12.05.1998 ile 15.06.2000 arasındaki dönem olduğu, eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Yapılacak iş;...sicil numaralı işyerinin 1996/2 ve 3. dönemleri, 1997 yılının tamamı ve 1998/2. dönemine ait bordrolarında davacının çalışmaları görülmesine ve bordroların süresinde Kuruma verildiği anlaşılmasına rağmen davacının hizmet cetvelinde görülmemesinin sebebini ve idari bir işlem ile düzeltilmesinin mümkün olup olmadığını davalı Kurumdan sormak, aynı şekilde 2001/1. dönemdeki çalışmalarının da davacının sicil numarası ile ... (davacının eski soyadı) ile tamamen bildirildiği, buna rağmen hizmet cetvelinde görülmediğini gözönünde tutarak bunun idari işlem ile düzeltilmesinin mümkün olup olmadığını Kurumdan sormak, mümkün değilse bu çalışmaların davacıya ait olup olmadığını araştırmak, 2001/1. dönemdeki çalışmalar yönünden .... diye bir çalışan olup olmadığını araştırmak, varsa davaya dahil etmesi için davacıya süre vermek ve
bu dönemdeki hizmetin aidiyetini araştırarak sonucuna göre karar vermek, Kuruma hiçbir bildirimin olmadığı 12.05.1998 ile 15.06.2000 arasındaki dönem yönünden ise; dönem bordrolarında ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak hizmet tespiti yönünden bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, davacının çalışmalarını bilebilecek nitelikte başka tanık araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, sigorta primine esas kazancın belirlenmesinde işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yapmak, bildirilmeyen çalışmaların dahili davalıya ait 752308 sicil numaralı işyerinde geçtiğini göz önünde tutarak ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ... ... Kurumu Başkanlığı ve dahili davalı .... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden ... Servis Hizmetleri Dış. Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 24/03/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.