BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/486 Esas 2022/781 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/486
KARAR NO : 2022/781


DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 16/07/2021
KARAR TARİHİ : 20/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Torbalı Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün ... sicil numarası ile kayıtlı olarak faaliyet gösteren anonim şirket olduğu, Türkiye’nin 14 ilinde 40’a yakın mağazası ile tekstil üretim ve satışı yaptığı, müvekkilinin e-defter uygulamasına geçiş yaptığını, e-defterleri, eFinans “eFinans ERP Bağımsız e-Defter Uygulaması” aracılığı ile oluşturulduğunu, yasal olarak yapılması gereken ikincil nüsha defter yükleme işlemi aşamasında, eFinans sistemlerinde 2020 Ocak ayı defterlerinde ETTN numarası uyuşmazlığı hatası alındığını, hata ile ilgili olarak eFinans ile iletişime geçildiği ve ilgili e-Defterin eFinans sistemlerinde meydana gelen hata sebebiyle GİB de bulunan berat verisi ile e-Finans sistemlerinde bulunan e-Defter dosyalarının uyuşmadığının anlaşıldığını, 01/2020 dönemine ilişkin e-Defter eFinans sisteminden kaynaklı hata sebebiyle GİB sisteminden silindiğinden zayi olduğunu, ilgili döneme ilişkin e-Defter kaydının yeniden oluşturulabilmesi ve GİB sistemlerine beratlarının iletilebilmesi için e-Defterin TTK M. 82/7 ve Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1) madde 7.1. uyarınca zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
Torbalı Vergi Dairesinden; davacının defter tutup tutmadığı, 2021 ve geçmiş yıllara ait alış ve satış faturaları, yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri denetim amacıyla istenip istenmediğinin sorulduğu, verilen 29/07/2021 tarihli cevabi yazıda 11/03/2021 tarihinde vergi müfettişi ... tarafından incelemeye başlanmış olup inceleme/denetim amacıyla mükelleften istenen ya da istenebilecek olan belgeler/defterler hakkında dairelerine intikal eden bir bilgi mevcut olmadığı ve tuttuğu defterlere ilişkin belgelerin gönderildiği görülmüştür.
Torbalı Sosyal Güvenlik Merkezinden davacı şirkete ait işyeri dosyası getirilmiştir.
Dava dışı ... Hizmetleri A.Ş 'den temin edilen davacıya ait 2020 Ocak-2021 yılı e-defter dosyaları, e defter izin yazısı ve e -defter kullanım kılavuzuna ilişkin bilgi ve belgeler flash disk içinde dosyaya sunulmuştur.
Davacının iddiaları doğrultusunda; davacıya ait elektronik kayıtlar ve eFinans sistemleri üzerinde inceleme yapılarak davacıya ait 01/2020 dönemine ilişkin e-Defter eFinans sisteminden kaynaklı hata sebebiyle GİB sisteminden silinip silinmediği, silinmiş ise hangi tarihte silindiği ve silinme sebebinin hangi durumdan kaynaklandığı hususlarında rapor düzenlenmesi için dosyanın konusunda uzman bilgisayar mühendisi Okan Bursa ve SMMM bilirkişisi ...'e tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından 22/08/2022 tarihli düzenlenen raporda ; Davacı ...Tekstil San. ve Tic. A.Ş.'nin E-defter uygulaması yazılımını sağlayan ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri A.Ş.'nin, Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanan “I Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan uyumluluk onayı alan yazılım firmaları listesinde yer aldığı, bu anlamda Davacı şirketin e-defter uyumunu sağlayan yazılım firması ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri A.Ş.'nin yeterliliğe sahip olduğu, davacının ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri Anonim Şirketi sunucularındaki ETTN ile GİB içerisindeki ETTN numaralarının uyumsuz hale gelmesi nedeniyle dava konusu durumun olduğu, Davacının ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri Anonim Şirketine ait yazılımı kullanıyor olması, davacıya ait defter berat özetinin öncelikle GİB içerisindeki davacıya ait alandan silinmeden davacının ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri Anonim Şirketindeki alanından silinmesi nedeniyle defterin zayi olduğu ve bu durumun nedeninin ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri Anonim Şirketinin yazılımının bu yanlış silme sıralamasına izin vermesi olduğu rapor edilmiştir.
Dava; davacıya ait 01/2020 dönemine ilişkin e-Defter eFinans sisteminden kaynaklı hata sebebiyle GİB sisteminden silindiğinden bahisle zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK'nın 82/7. maddesi "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir" hükmünü taşımaktadır.
Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No 1)'nin 7.1 maddesine göre, e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir düzenlemesi bulunmaktadır.
Yasal düzenleme ve somut olay birlikte değerlendirildiğinde; defter tutmakla yükümlü tacir olan davacının dosyada mevcut denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporuna göre, 01/2020 dönemine ait e-defterinin kaydedilmesi aşamasında, davacının kullanmış olduğu ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri A.Ş. Yazılımın kaydın tamamlanmadan silinmesine imkan verdiği, ancak davacının GİB portalındaki defter özetlerinin silinmediği, bunun da davacının ... Ticaret ve Bilişim Hizmetleri A.Ş. sunucularındaki ETTN ile GİB portalındaki ETTN numaralarında farklılık oluşturduğu, bu nedenlerle davacının 01/2020 dönemine ilişkin e-defterlerin zayi olduğunun tespit edildiği, davacı şirkete ait ticaret sicil kayıtlarına göre davacı şirketin faal olduğu davacıya ait 2020/01 dönemine ait e-defterin zayi olduğu, davacının bu defter ile ilgili dava açmakta hukuki yararının bulunduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından açılan davanın KABULÜNE,
Davacı şirkete ait olan 2020/01 dönemine ait e-defterin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
2- Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 20/09/2022

Katip ...
e-imza


Hakim ...
e-imza