MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 10/12/2015 tarih ve 2014/439-2015/264 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin 14+1 kapasiteli minibüsü ile taşımacılık yapmakta iken ... Büyükşehir Belediyesinin kararlarına istinaden 18+1 kapasiteli otobüs aldığını, idare mahkemesi kararı ile minibüsleri, otobüslere çeviren kararın iptal edildiğini, Minibüsçüler Odası ile Otobüsçüler Kooperatifi arasında düzenlenen protokole göre minibüslerde kapasite arttırımı yapılması nedeniyle özel halk otobüsçülerinin gördüğü zarar için 72 adet otobüsün özel halk otobüsü sahiplerine verileceğini, daha sonrada bu edimin her bir minibüsçünün 38.100 TL ödemesi şeklinde değiştirildiğini, ancak, minibüslerin kapasitesini arttırıp otobüse çevirenin Belediye olduğunu, minibüsçülerin bu karara uymalarının gerektiğini, eğer bir zarar varsa muhatabının minibüs esnafı değil Belediye olduğunu, birer gün arayla çalışma, güzergah değişikliği, sefer sayısının düşmesi gibi nedenlerle asıl olarak müvekkilinin ve diğer eski minibüs esnafının zarara uğradığını, Oda Başkanı davalı ..."in baskısıyla minibüs esnafının büyük çoğunlukla 38.100"er TL"yi ödediğini, bu paranın özel halk otobüsleriyle eşit şartlarda çalışılacağı, 18+1 kapasitesine geçileceği, sistemi tıkayan davalardan vazgeçileceği karşılığında ödenmesine rağmen bu şartların yerine getirilmediğini, "tüm davalardan feragat edilmediği, yeni davalar açıldığı, taşımacılar arasındaki birleşmenin sağlanamadığı, protokolün amacının gerçekleşmediği" gibi sebeplerle ön protokolün fesih edildiği, Oda"nın üyesi olan minibüsçüleri borçlandırma yetkisinin bulunmadığını, sonuç itibariyle yapılan ödemelere rağmen müvekkilinin ve eski minibüs esnafının araçlarının ya 14+1 kapasiteye düşürüldüğünü, ya da iki minibüs birleşerek 28+1 otobüs haline geldiğini, önceki hallerinden daha kötü durumda olduklarını ileri sürerek 38.100 TL"nin ödemeden itibaren faizi ile birlikte tüm davalılardan tahsilini, Oda ve Kooperatif arasındaki sözleşmelerin geçersizlik sebebiyle feshini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri, zamanaşımı defiinde bulunmuş, esas yönden de davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, akdedilen Protokol, Uzlaştırma Protokolünün İcra Safahatı ve tutanakların Oda Başkanlarınca mensuplarını temsilen, onların nam ve hesabına imzalandığı, söz konusu anlaşmaların icra edilerek kapasite artırımı nedeniyle otobüsçüler esnafının uğradığı zararlara karşılık, minibüsçü esnafınca senetlerin düzenlenerek serbest iradeleri ile Otobüsçüler Odası Başkanına teslim
edildiği, 38.100 TL bedelli senedin davacı tarafından herhangi bir çekince ileri sürülmeden ödendiği, sözleşmelerin geçersizliğinin ve buna dayalı sebepsiz zenginleşmeye dayalı istirdat iddiasının kabul edilemeyeceği, kaldı ki söz konu metinlerin icra edilmiş, kuruluş genel kurulunun yapılmış ve toplantıda oda yönetimlerine birleşme için oy çokluğuyla yetki verilmiş olması karşısında, sözleşmelerin geçersizliğini ileri sürmenin "hakkın kötüye kullanılması" teşkil edeceği, davalı tarafın zamanaşımı savunmasının haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-) Dava, davacının üyesi olduğu ... Minibüsleri Esnaf Odası ile S.S. 21 nolu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi arasında düzenlen anlaşma ve protokollerin geçersizliği nedeniyle feshi, geçersiz sözleşmeler uyarınca ödenen senet bedelinin istirdatı istemine ilişkin olup, mahkemece sözleşmenin geçersizliğini ileri sürmenin hakkın kötüye kullanılması teşkil edeceği ve davalının zamanaşımı savunmasının haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de, mahkemece, somut olay bakımından ve her bir davalı yönünden zamanaşımı süresinin ne zaman başladığı, süresinin ne kadar olduğu, hangi tarihte davanın zamanaşımına uğradığı Yargıtay denetimine elverişli olacak şekilde ayrı ayrı belirtilmeksizin davalının zamanaşımı savunmasının yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
3-) Ayrıca, dava konusu senedin dosya arasında bulunan anlaşma, çeşitli protokoller çerçevesinde davacı tarafından keşide edildiği dosya kapsamı ile sabittir. Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı noktasında toplanmakta olup mahkemece yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa, yukarıdaki özetten de anlaşılacağı üzere, davacının da içerisinde olduğu minibüsçülerin araçlarının kapasitesinin artırımına ve dava konusu senedin davacı tarafından keşide edilmesine dayanak yapılan 2007 tarihli UKOME genel kurulu kararının mahkemece iptal edilmesi karşısında, iptal kararına rağmen anılan UKOME kararının fiilen uygulamasının devam edip etmediği, davalı Kooperatif üyesinin 2007 tarihli UKOME kararının alınmasından iptal edilinceye kadarki geçen süre zarfında, yine fiili durumun sonuna kadar geçen sürede zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa ne miktar zarara uğradığı gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yapılmak suretiyle tespit edilmelidir. Bu bağlamda senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı ya da ne oranda ortadan kalktığı hususları da mahkemece yeterince irdelenip iptal edilen UKOME kararı yerine alınan yeni kararlar dahi dayanak anlaşma ve protokoller ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken denetlenebilir yeterli dayanağı da gösterilmeden eksik inceleme ve yazılı gerekçeyle davanın reddedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle de davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 11/12/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.