BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/26 Esas 2022/531 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR



ESAS NO : 2021/629 Esas
KARAR NO : 2022/565

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 26/10/2021
KARAR TARİHİ : 04/10/2022
KARAR Y.TARİHİ : 07/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ticari ilişkileri nedeniyle elinde bulundurduğu ... Bankası Ulus/Ankara Şubesinden verilen, keşidecisi ... Mühendislik İnşaat Taahhüt Nakliyat San. Tic. A.Ş - 28.01.2022 tarih, 100.000,00 TL tutarlı, 5635369 seri numaralı çek ile ... Bankası Ulus/Ankara Şubesinden verilen, keşidecisi ... Mühendislik İnşaat Taahhüt Nakliyat San. Tic. A.Ş- 28.01.2022 tarih, 50.000,00 TL tutarlı, 5635367 seri numaralı çekleri kaybettiğini, söz konusu çeklerin bulunamadığını belirterek; dava konusu çekler için ödemeden men yasağı kararı verilmesini ve iki adet çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Dava hasımsız olarak açılmıştır.
DELİLLER:
1-)Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ilanları,
2-)Türkiye ... Bankası A.Ş.'nin 19/11/2021 tarihli cevap yazısı,
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, Kıymetli Evrak İptali talebi istemine ilişkindir.
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur. Yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız bir dava konusu işlemdir. Bu davada Asliye Ticaret Mahkemesi görevlidir. Mahkeme tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çeki ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (Özkan Gültekin, Öğretide ve Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziya ve İptali, Ankara-2006, s.51).
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir.
6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi'nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi men eden kararında ayrıca muhataba vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdii etmeye izin verir ve tevdii yerini gösterir. TTK. 758 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmesi durumunda mahkeme dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Verilen süre içinde dava açılmazsa mahkeme muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. TTK 759 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca, poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmemesi halinde poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında da uygulanır.
Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir.
Toplanan deliller, yapılan ilanlar ve tüm dosya içeriği incelendiğinde; kıymetli evrakın zayii nedeniyle açılan iptal davasında, kanunda öngörülen şekilde, ticaret sicil gazetesinde gerekli ilanların yapıldığı ve yasal süre içerisinde iptal istemine konu çekler ile ilgili herhangi bir hak iddiasının yapılmadığı, mahkememize müracaat edenin olmadığı ve ilgili çeklerin bankaya da ibraz edilmediği anlaşılmakla dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Anlatılan nedenlerle,
1-Davanın KABULÜNE, ... Bankası Ulus/Ankara Şubesinden verilen, keşidecisi ... Mühendislik İnşaat Taahhüt Nakliyat San. Tic. A.Ş olan 28.01.2022 tarih, 100.000,00 TL tutarlı, 5635369 seri numaralı çekin ve ... Bankası Ulus/Ankara Şubesinden verilen, keşidecisi ... Mühendislik İnşaat Taahhüt Nakliyat San. Tic. A.Ş olan 28.01.2022 tarih, 50.000,00 TL tutarlı, 5635367 seri numaralı çeklerin zayi olduğunun tespitine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70-TL harcın, peşin alınan 59,30 TL harçtan düşümü ile eksik alınan 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3- ... Bankası Ulus/Ankara Şubesinden verilen, keşidecisi ... Mühendislik İnşaat Taahhüt Nakliyat San. Tic. A.Ş olan 28.01.2022 tarih, 100.000,00 TL tutarlı, 5635369 seri numaralı çekin ve ... Bankası Ulus/Ankara Şubesinden verilen, keşidecisi ... Mühendislik İnşaat Taahhüt Nakliyat San. Tic. A.Ş olan 28.01.2022 tarih, 50.000,00 TL tutarlı, 5635367 seri numaralı çeklerin üçüncü kişilerce ibrazı halinde ödenmemesi için T.T.K.'nun 818/s bendi yollamasıyla aynı kanunun 757. maddesi uyarınca ödeme yasağı konulmasına'' ilişkin kararın KALDIRILMASINA,
4-Ödeme yasağı kaldırılmakla buna ilişkin işlemlerin yapılması bakımından kararın bir örneğinin derhal ilgili bankaya gönderilmesine,
5-Ödeme yasağına ilişkin kararın kaldırılmasına karar verilmiş olduğundan, 27/10/2021 tarihli ve 2 sayılı ara kararı gereği yatırılan 22.500,00 TL teminatın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine, 6-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, yatırılan gider avansından arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde YATIRANA İADESİNE,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/10/2022

Katip ... Hakim ...
¸e-imza ¸e-imza