16. Hukuk Dairesi 2015/8316 E. , 2017/3200 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu...Köyü çalışma alanında bulunan 147 ada 52, 56 parsel, 155 ada 36 parsel sayılı sırasıyla 9.601.81, 18.031,68 ve 20.749,35 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine vekili, çekişmeli taşınmazların kamu orta malı mera vasfında oldukları iddiasına dayanarak tapunun iptali ile mera olarak sınırlandırılıp özel siciline kaydedilmeleri istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda çekişmeli 147 ada 52 parsel sayılı taşınmazın 24.11.2014 tarihli fen bilirkişi raporunda (F) harfi ile gösterilen kısmı yönünden davanın reddine, (E) harfi ile gösterilen alanın tapusunun iptali ile 147 ada 57 parsel sayılı taşınmazdan ifraz edilerek yeni bir parsel numarası altında davacı Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline, çekişmeli 147 ada 56 parsel sayılı taşınmazın (M) harfi ile gösterilen kısmı yönünden davanın reddine, (N) harfi ile gösterilen alanın tapusunun iptali ile 147 ada 56 parsel sayılı taşınmazdan ifraz edilerek yeni bir parsel numarası altında davacı Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline, çekişmeli 155 ada 36 parsele ait tapunun iptali ile Hazine adına kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine temsilcisi ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli 147 ada 52 ve 56 parseller yönünden davanın kısmen kabulüne, 155 ada 36 parsel yönünden kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, davalı Ali Haydar Açıkkaşlı"nın dayandığı tapu kaydının tüm oluşum belgeleri ile varsa haritası getirtilmemiş, tapu kaydı yöntemince uygulanıp kapsamı belirlenmemiş, uygulamada komşu parsel tutanak ve dayanaklarından yararlanılmamıştır. 1951 ve 1973 tarihli hava fotoğraflarından yararlanılarak rapor düzenlenmiş ve bu raporlar doğrultusunda karar verilmiş ise de bu hava fotoğrafları, tarihleri itibarıyla davayı aydınlatmaya elverişli değildir. Bu tür eksik ve yetersiz incelemeye dayanılarak karar verilemez. Sağlıklı sonuca varılabilmesi için öncelikle dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, dayanılan tapu kayıtlarının tüm tedavülleri, oluşum belgeleri ve haritaları; komşu parsellerin onaylı tutanak suretleri ve dayanağı olan belgelerin tesislerinden itibaren tüm tedavülleri getirtilip dosya arasına konulmalıdır. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; taraf tanıkları, fen bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, varsa mera tahsis kararı ve haritaları uygulanıp kapsamları belirlenmeli, mera tahsisi yoksa, komşu mera parselinin öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parseli arasında ayırıcı nitelikte unsur bulunup bulunmadığı araştırılmalı, mahkemenin taşınmaz ve çevresi ile ilgili gözlemi tutanağa geçirilmeli, dayanılan tapu kaydı uygulanıp kapsamı belirlenmeli, bilirkişilerce gösterilemeyen hudutlar için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın ilk maliki, intikali ve tasarrufu hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, taşınmazın öncesinin mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, yargılama boyunca dinlenen bilirkişi ve tanık beyanları arasındaki çelişki yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, teknik bilirkişiye uygulanan tapu kaydının kapsamını belirtir ve keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin niteliği, kullanılıp kullanılmadığı, kullanılıyor ise ne zamandan beri ne şekilde kullanıldığı, kullanılmıyor ise ne kadar süredir kullanılmadığı, toprak yapısı, eğimi, bitki deseni konusunda ayrıntılı ve gerekçeli, taşınmazların fotoğrafını da içeren rapor alınmalı, fotoğraflar üzerinde davaya konu taşınmaz bölümü açıkça gösterilmeli, çekişmeli taşınmazın ekilip sürülen ve boş kalan bölümleri ayrı ayrı işaretlettirilmeli, yine taşınmazın dört taraftan fotoğrafları çektirilerek parsel sınırları da fotoğraflar üzerinde gösterilmeli; tespit tarihinden önceki 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı döneme ve taşınmazların bulunduğu yere ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları jeodezi mühendisi bilirkişiye stereoskopla incelettirilmeli, tespit tarihinden geriye doğru 20 yıllık dönem için uydu fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılarak taşınmaz üzerindeki zilyetliğin süresi ve niteliği konusunda bilimsel verilere dayalı raporlar alınmalı ve bu şekilde tanıklar ile yerel bilirkişi beyanları denetlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Kabule göre ise Kadastro Kanunu"nun 16/B maddesi gereğince meraların bu niteliği ile sınırlandırılıp özel siciline kaydı yolunda karar verilmesi gerekirken kabul edilen bölümler yönünden Hazine adına tescile karar verilmesi; hükmün 1 nolu bendinde dava konusu olmayan 147 ada 57 parsel hakkında da hüküm kurulmuş olması dahi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalıya iadesine, 08.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.