14. Hukuk Dairesi 2016/7299 E. , 2017/9151 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 25.04.2014 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.12.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... Vergi Dairesi Başkanlığı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili, 15.05.2012 tarihinde vefat eden muris ..."in terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Vergi Dairesi Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde, davanın 3 aylık yasal süre içerisinde açılmadığını, murisin ... Vergi Daresi Müdürlüğü"ne de... Petrol ve Petrol Ürünleri Nak. Tur. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti." ye ortaklığı sebebiyle borcu bulunduğunu, dava şartlarının oluşup oluşmadığının araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... İnş. San ve Tic. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde, muristen alacaklı oldukları ... 1. İcra Müdürlüğü 2012/6315 ve 6316 sayılı icra dosyalarının ödeme sebebiyle kapandığını, muristen alacaklı olmadıkları için pasif husumetlerinin bulunmadığını, mahkeme aksi kanaatte ise dava şartlarının oluşup oluşmadığının araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... Vergi Dairesi Başkanlığı vekili temyiz etmiştir.
Dava, TMK"nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanunu"nun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanunu"nun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
Davanın kabulüne karar verilmiş ise de mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin murisin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. Kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçının mirası kabul anlamına gelen davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir.
Mahkemece yapılan araştırmada ölüm tarihinin esas alınmadığı, murisin borçlu olduğu ... 5. İcra Dairesi 2010/9426 esas sayılı dosyasının ilgili icra müdürlüğünden istenilmesine rağmen incelenmediği, davalı ... Vergi Dairesi Başkanlığı vekilince cevap dilekçesinde murisin Yeğenbey Vergi Daresi Müdürlüğü"ne de... Petrol ve Petrol Ürünleri Nak. Tur. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti." ye ortaklığı sebebiyle borcu bulunduğunu iddia edilmesine rağmen adı geçen şirkette murisin ortaklığının bulunup bulunmadığının, ortaklığının bulunması halinde şirketin ve muris hissesinin akıbetinin, murisin şirket nedeniyle vergi borcunun bulunması halinde ölüm tarihi itibariyle miktarının araştırılmadığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca, davacının Av. ..."na verdiği vekaletnamede mirasın reddini içeren özel yetki bulunmadığından davacı vekiline özel yetkiyi içeren vekaletname sunması için süre verilmesi ve bu eksikliğin tamamlattırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Mahkemece, belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.