11. Hukuk Dairesi 2017/3253 E. , 2017/7015 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 07/10/2015 tarih ve 2014/418-2015/569 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi asıl kararda taraflar, tavzih talebinin reddine ilişkin ek kararda ise davalı vekili tarafından istenmiş olup, bazı noksanlıkların ikmali için dosya mahalline gönderilmişti. Bu noksanlıkların giderilerek dosyanın gönderildiği anlaşılmakla duruşma için belirlenen 07/03/2017 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı asil ..., davacı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacının ortağı olduğu davalı şirketin 21/06/2013 tarihli olağan genel kurulunda alınan 2, 3, 4, 12, 13, 14 ve 15 numaralı gündem maddeleriyle alınan kararların kanun, ana sözleşme ve dürüstlük kurallarına aykırı olduğunu ileri sürerek, dava konusu davalı şirket genel kurulunda alınan anılan kararların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu davalı şirket genel kurulunda alınan kararlarda hukuka aykırılık bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; bilançonun gerçeği yansıtmaması, bazı konuların bilançoda bulunmaması nedeniyle dava konusu genel kurulun finansal tabloların onaylanmasına ilişkin 3 numaralı gündem maddesinin ve yönetim kurulu üyelerinin ibrasına ilişkin 4 numaralı gündem maddesinin iptali koşullarının oluştuğu, önemli miktarda şirket varlığının satışına ilişkin alınan kararın pay sahiplerinin % 60"ının olumlu oyu ile alındığı, bu oranın Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmeliğin 22/12. bendinde belirtilen % 75"lik pay çoğunluğunu karşılamadığı, bu suretle önemli miktardaki şirket mal varlığının satışına ilişkin 15 numaralı gündem maddesinin iptali koşullarının oluştuğu, yönetim kurulu üyeleri için öngörülen ücretin makul miktarda olmadığı, bunun da dürüstlük kuralına aykırı bulunduğu, bu nedenle yönetim kurulu üyelerinin seçimi ile aylık ücretlerinin belirlenmesine ilişkin 14 numaralı gündem maddesinin yönetim kurulu üyelerinin ücretlerinin belirlenmesine ilişkin bölümünün iptali koşullarının oluştuğu, diğer dava konusu edilen kararların iptali koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, davalı ... Soğuk Hava Tesisleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin 21/06/2013 tarihli genel kurulunun 3, 4 ve 15 numaralı gündem maddelerinde alınan kararların tamamının, aynı genel kurulun 14. gündem maddesinde alınan yönetim kurulu üyelerinin ücretlerinin 3.000,00 TL olarak belirlenmesine ilişkin bölümünün iptaline karar verilmiştir. Tarafların hükmün tavzihi talepleri mahkemece ek kararla reddedilmiştir.
Asıl kararı taraflar, tavzih talebinin reddine ilişkin ek kararı ise davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin tarafların kararın düzeltilmesine ilişkin istemlerinin reddine dair mahkemenin 09/12/2015 tarihli ek kararına yönelik tüm temyiz itirazlarının reddiyle mahkemenin 09/12/2015 tarihli ek kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre mahkemenin asıl kararına yönelik davacının tüm temyiz itirazlarının davalı vekilinin ise aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3- Dava, davalı şirketin 21/06/2013 tarihli olağan genel kurulunun 2, 3, 4, 12, 13, 14 ve 15 numaralı gündem maddeleriyle alınan kararların iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, bilançonun gerçeği yansıtmaması, bazı konuların bilançoda bulunmaması nedeniyle dava konusu genel kurulun finansal tabloların onaylanmasına ilişkin 3 numaralı gündem maddesinin ve yönetim kurulu üyelerinin ibrasına ilişkin 4 numaralı gündem maddesinin iptali koşullarının oluştuğu gerekçesiyle anılan 3 ve 4. maddelerde alınan kararların iptaline karar verilmiştir. Ancak, gerek bilirkişi raporlarında gerekse mahkeme gerekçesinde bilançonun hangi kısmının gerçeği yansıtmadığı veya hangi kaydın bilançoda bulunmadığı açıklanmamış, davacının bilançonun gerçeği yansıtmadığı iddiasının doğruluğu hakkında delil ve verilerle karşılaştırılarak değerlendirme yapılmamıştır. Bu suretle, mahkemece bilançonun nasıl ve hangi yönlerden gerçeği yansıtmadığı belirlenmeksizin eksik incelemeyle yazılı şekilde dava konusu şirket genel kurulunda 3 ve 4 numaralı maddelerde alınan kararların iptaline karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir.
4- Dava konusu davalı şirket genel kurul toplantısında 14. gündem maddesiyle alınan yönetim kurulu üyelerinin ücretlerinin toplam aylık 3.000,00 TL olarak belirlenmesine ilişkin bölümünün, yönetim kurulu üyeleri için öngörülen ücretin makul miktarda olmadığı, bunun da dürüstlük kurallarına aykırı bulunduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir. Dava konusu genel kurul ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK’nın 394. maddesinde, yönetim kurulu üyelerine tutarı esas sözleşme veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kârdan pay ödenebileceği hükmü düzenlenmiştir. Huzur hakkı her toplantı için ayrı ayrı belirlenebileceği gibi aylık olarak belirli bir ücret biçiminde de tespit edilebilir. Ücretin miktarı ise şirketin mali yapısı, şirketin bu yöndeki uygulaması, yönetim kurulunun bu iş için harcadığı emek ve mesai ile orantılı olmalıdır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporlarında “yönetim kurulu üyelerine ödenecek olan belirlenen ücretin zarar eden ve uzun zamandan beri gelir getirici faaliyette bulunmayan bir şirket için yüksek olduğu” görüşüne varılmış ise de bu görüş şirketin defter ve kayıtları ile mali yapısı incelenmeden bildirilmiştir. Yönetim kurulu üyeleri için belirlenen ücretlerin fahiş olup olmadığı değerlendirilirken genel kurulun yapıldığı dönemde şirketin ortaklık yapısı, finansal durumu, şirketin geçmiş uygulamaları, ortaklık yapısı ve mali durum açısından davacı şirketle aynı-benzer durumda bulunan şirketlerin yöneticilerinin aldığı emsal ücretler göz önünde bulundurulup karşılaştırılmak suretiyle yönetim kurulunun harcadığı emek ve mesai ile orantılı, pay sahiplerinin vazgeçilmez nitelikteki kârdan pay alma haklarını da ihlal etmeyecek şekilde tespiti gerekmektedir. Bu itibarla mahkemece, davalı şirketin defter ve kayıtları celp edilip açıklanan şekilde araştırma ve değerlendirme yapılıp sonucuna göre karar verilmek gerekirken yetersiz bilirkişi raporlarına göre yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
5- Dava konusu davalı şirket genel kurul toplantısında 15. gündem maddesiyle alınan şirkete ait taşınmazların satışı için yönetim kuruluna izin verilmesi yönündeki kararın iptaline karar verilmiştir. Anılan karar genel kurul ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK’nın 445 ve 446. maddesinde düzenlenen iptal davasının koşullarına tabi olmakla söz konusu karar yönünden iptal koşullarının bulunup bulunmadığının incelenmesi gerekmektedir. Kararların iptalini düzenleyen anılan madde hükümlerine göre toplantıda hazır bulunup da alınan karara olumsuz oy veren ve bu muhalefetini toplantı tutanağına geçiren ortağın söz konusu kararlara karşı iptal davası açma hakkının olduğu belirtilmiştir. Somut olayda, davacı ortağın genel kurulda iptali istenen 15. maddeye yönelik olarak daha karar alınmadan önce karşı çıktığı, bu şekilde muhalefet durumunun öneriye karşı olup, kararın alınmasından sonra yapılmış bir karşı çıkmanın (muhalefetin) bulunmadığı, bu durumda iptal davası açabilmek için kanunun aradığı koşulun yerine getirilmediği anlaşıldığından dava konusu genel kurulun 15. maddesinde alınan karar yönünden yapılan iptal isteminin dava koşulu yerine getirilmediğinden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde iptaline karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin tarafların kararın düzeltilmesine ilişkin istemlerinin reddine dair mahkemenin 09/12/2015 tarihli ek kararına yönelik tüm temyiz itirazlarının reddi ile mahkemenin 09/12/2015 tarihli ek kararının ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mahkemenin asıl kararına yönelik davacının tüm temyiz itirazlarının davalı vekilinin ise diğer temyiz itirazlarının reddine, (3), (4) ve (5) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 3,70 TL temyiz ilam harcının temyiz eden asıl karardan dolayı davacıdan alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 3,70 TL temyiz ilam harcının temyiz eden ek karardan dolayı davalıdan alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden asıl karardan dolayı davalıya iadesine, 07/12/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.