12. Hukuk Dairesi 2016/17437 E. , 2017/10314 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlu hakkında genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız icra takibinde, İİK"nun 89. maddesindeki usulün tamamlanması üzerine borç zimmetinde sayılan şikayetçi üçüncü kişi belediye başkanlığının banka hesaplarına ve taşınmazlarına haciz konulduğu, şikayetçi belediyenin icra mahkemesine başvurusunda, belediyenin banka hesaplarına ve taşınmazlarına haciz konulmasının yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek hacizlerin kaldırılmasını talep ettiği, mahkemece; 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu ve ... Yarımadası Katı Atık Yönetim Birliği Tüzüğünün 34. maddesi uyarınca belediyenin, borçlu birliğin borcundan dolayı mal varlığı ile herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı ve belediyelerin kamu hizmetlerinin görülmesine ayrılmış olan kaynaklarının haczinin bu hizmetlerin ifa araçlarını tamamen ortadan kaldırmak gibi bir sonuç doğurabileceği gerekçeleriyle şikayetin kabulüne ve hacizlerin kaldırılmasına karar verildiği görülmüştür.
Anayasa Mahkemesi"nin 17.06.2015 tarih ve 2014/194-2015/55 sayılı, Resmi Gazete"nin 26.06.2015 tarih ve 29398 sayısında yayımlanan kararı ile; 5393 sayılı Belediye Kanunu"nun 15. maddesine, 10.09.2014 tarihli ve 6552 Sayılı Kanun"un 121. maddesiyle eklenen fıkranın birinci cümlesinin "..ve haciz işlemi sadece gösterilen bu mal üzerine uygulanır" ibaresi ve ikinci cümlesinin "...veya kamu hizmetlerini aksatacak.." ibaresi ile 6552 sayılı Kanun"un 123. maddesiyle eklenen geçici 8. maddesinin Anayasa"ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
Bu durumda, anılan yasa maddesi artık şikayete konu takip dosyasındaki haciz işlemlerine uygulanamaz. Ayrıca 5393 sayılı Yasa"nın 15/son maddesindeki, haciz işleminin sadece gösterilen mal üzerine uygulanacağına dair kısmının iptal edilmiş olması nedeniyle, aynı maddede yer alan; "Belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları ile belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri haczedilemez" hükmü gözetilmek suretiyle belediye mallarının haczi mümkündür.
Bu madde hükmüne göre; belediyenin haczedilmezlik şikayetinin kabul edilebilmesi için mahcuzların kamu hizmetinde fiilen kullanılması zorunludur.
Asıl olan, alacaklının alacağına kavuşmasını sağlamak olduğundan, kural olarak borçluların tüm mallarının haczi mümkündür. Bir malın haczedilememesi için yasal bir düzenlemenin bulunması zorunludur. Haczedilmezlik istisnai bir durum olduğundan, bu yöndeki düzenlemelerin de dar yorumlanması gerekir. Buna göre, 5393 Sayılı Belediye Kanunu"nun 15/son maddesinin de dar yorumlanması gerekip, maddede açıkça haczedilmezlik için "fiilen kamu hizmetinde kullanılma" koşulunun kabul edilmesi karşısında, belediyeye ait bir malın haczedilmezliği ancak fiili durumunun tespiti ile belirlenmelidir.
Öte yandan İİK"nun 89/3. maddesi uyarınca; “Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır ve kendisine gönderilen haciz ihbarnamesine süresinde itiraz etmediği, bu nedenle de malın yedinde veya borcun zimmetinde sayıldığı ikinci bir ihbarname ile bildirilir. Bu ikinci ihbarnamede ayrıca, üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde ikinci fıkrada belirtilen sebeplerle itirazda bulunması, itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi istenir. İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir.”
Somut olayda, 89/1 haciz ihbarnamesinin tebliği üzerine, şikayetçi belediye başkanlığının 24/12/2014 tarihli cevabı ile borçlunun, belediyeden 1.443.942,04 TL alacağının bulunduğunu belirterek dosyaya kısmi ödemede bulunduğu, 04/03/2015 tarihinde 89/2 haciz ihbarnamesinin, 15/06/2015 tarihinde de 89/3 haciz ihbarnamesinin tebliğ edildiği, itiraz edilmediği, İİK.nun 89. maddesindeki usulün tamamlandığı, alacaklının, borç zimmetinde sayılan üçüncü kişi belediye hakkındaki haciz talebinin icra müdürlüğünce kabulüne karar verildiği, belediyenin iki adet taşınmazı üzerine ve ... ...bankası, ...bank, ...bank, ... Bankası şubesindeki hesaplarına haciz konulduğu, mahkemece, taşınmazların fiilen kamu hizmetinde kullanılıp kullanılmadığı hususunda ve hesaptaki paraların mahiyeti konusunda yöntemince bilirkişi incelemesi yaptırılmadan sonuca gidildiği görülmüştür. Haczedilen taşınmazların ve hesapların, fiilen kamu hizmetinde kullanılıp kullanılmadığının tespiti gerekmekte olup, bu haliyle kararın Yargıtay denetimine elverişli olmadığı görülmektedir.
O halde mahkemece, 5393 sayılı Kanun"un 15/son maddesi uyarınca haciz konulan taşınmazların ve hesaplardaki paraların niteliği gereği haczi kabil olup olmadıklarının veya kamu hizmetinde fiilen kullanılıp kullanılmadıklarının, taşınmazlar ve haciz konulan banka hesapları üzerinde yaptırılacak bilirkişi incelemesi ile tespit edilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/07/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.