MAHKEMESİ : ...Tüketici Mahkemesi
DAVALILAR : ... v.d.

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 16.12.2011 ve 17.02.2014 günlerinde verilen dilekçeler ile tapu iptali ve tescil talebi üzerine davaların birleştirilerek yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... Koop. Birliği vekili, duruşmasız olarak temyizi ise davalı ... ... Ürünler Paz. Tic. Ltd. Şti. Vekili ve davacı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 05.12.2017 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı ... Kooperatifi Birliği vekili Av. ... ile karşı taraftan davacı vekili Av.... ... geldiler. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

KA R A R

Davacı vekili, 16.12.2011 tarihli dilekçesi ile 639 ada 2 parselde kayıtlı taşınmazın ... Belediyesi tarafından ... ... Yapı Kooperatifleri Birliğine tahsis edildiği, adı geçen birliğin de söz konusu taşınmazı tahsis ettiği birlik üyesi ... ... Yapı Kooperatifinin ... ... San. Tic. Ltd. Şti. ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi (31.03.1995 tarihli) imzaladığı, şirketin sözleşme gereklerini yerine getirdiği, davacının 13.10.1999 tarihli yazılı satış sözleşmesi ile yüklenici şirket ... ... dan B-1 Blok 18 nolu (Yargılama sırasında 50 nolu ) daireyi satın aldığı, bedelinin tamamını ödediği, dairenin 1999 yılında teslim edildiği halde şirket ortaklarından ... ... aleyhine kara paranın aklanması suçlamasıyla açılan ceza davası nedeniyle ... 2. Asliye Ceza Mahkemesince ihtiyati tedbir kararı verilmiş olduğundan tapu devrinin yapılamadığını, ... İli ... İlçesi 639 Ada 2 Parselde kayıtlı, B-1 Blok 18 (Yargılama sırasında 50 no"lu olduğu anlaşılan) taşınmazın tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili tarafından 17.02.2014 tarihinde davalı ... aleyhine 2014/327 E. açılan dava 10/03/2014 tarihinde görülmekte olan dava ile birleştirilmiştir.
Davalı Belediye vekili ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 09.02.2009 tarihli ve 2007/181 – 2009/71 sayılı Yargıtay 15.H.D.nin 03.10.2011 tarihli 2010/3807-2011/5583 sayılı onama ilamıyla kesinleşen hüküm gereğince ana taşınmazın ... Kooperatifleri Birliği adına 02.08.2013 tarihinde tescil edildiğini, husumet yönünden davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... ... ... Kooperatifleri Birliği, taşınmazı Belediye Başkanlığından tahsisen satın aldığını, dava dışı ... ... ... Yapı Kooperatifine devrettiğini, adı geçen kooperatifin ... ... ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığını, binaların tamamlandığını, şirketin payına düşen bağımsız bölümleri 3. kişilere sattığını, birliğin çok sayıda ortağı bulunduğunu, ... Belediye Başkanlığı ile birlik arasında yapılan protokollerde bölgenin tüm alt yapı hizmetlerinin (yol, kaldırım, kanal, elektrik, su, doğalgaz, ptt hizmetleri, trafo v.s.) birlik tarafından gerçekleştirildiğini, bu hizmetlerin kendilerine arsa tahsis edilen kooperatiflerden alınan alt yapı katılım payları ile yerine getirildiğini, dava dışı ... ... Kooperatifinin 04/04/2012 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısında düzenlemenin üyeler tarafından oybirliği ile kabul edildiğini, karar doğrultusunda dava konusu taşınmazın alanı esas alınarak yapılan hesaplamaya göre bu daireye isabet eden borç tutarının 31/03/2014 tarihi itibariyle 25.908,34 TL olduğunu, bedelin ödenmesi şartıyla tescilin mümkün olduğunu, bu durumda öncelikle arsa sahibi ve birlik ortağı olan ... ... ... Yapı Kooperatifinin davada taraf sıfatıyla yer aldıktan sonra ... ... ... Yapı Kooperatifinin kendisine arsa tahsisi yapan üst birlik olan tapu maliki ... ... ... Yapı Kooperatifi birliğine olan borçlarının yerine getirilip getirilmediğinin ibraz edilen belgelere göre incelenerek uyuşmazlığın çözülmesi gerektiğini; ayrıca, ... Tüketici Mahkemesinin HMK"nın 12. maddesi gereğince kesin yetkili olduğu, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, Dairemizin 08.10.2012 tarih ve 2012/9618-11356 sayılı ilamıyla dava konusu uyuşmazlığın çözüm yerinin tüketici mahkemeleri olduğu yönündeki bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada 13.02.2015 tarihinde yapılan keşif sonucu 11/03/2015 tarihli bilirkişi raporu ve 09/09/2015 tarihli ek rapor ve 03/03/2016 tarihli ikinci ek rapor incelendiğinde konutu yükleniciden satın alan davacının kooperatif üyesi olmadığı, yükleniciyle imzalanan satış vaadi sözleşmesinin 5. maddesi gereğince yüklenicinin borcunun bulunmadığı sonucuna varılarak, yüklenicinin sözleşme gereğince arsa malikine karşı yerine getirilmeyen borcu bulunmadığından, davanın kabulü ile 639 ada 2 parselde kayıtlı B-1 blok 50 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili, davalı ...... Üretim ve Paz. Ltd. Şti. vekili ve davacı vekili ayrı ayrı temyiz etmişlerdir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre ve özellikle dava konusu taşınmaz ... ... "nde bulunmakta olup davanın açıldığı tarih itibariyle yürürlükte olan ... Genel Kurulunun 19.07.2007 tarih ve 336 sayılı Kararı uyarınca ... İlçesi yargı yeri olarak ... adli yargı sınırları içinde kaldığına ve davanın açıldığı tarih itibariyle ... Genel Kurulunun 19.03.2014 tarih 129 sayılı Kararı yürürlükte bulunmadığına göre dava tarihi itibariyle ... İlçesi, ... Tüketici Mahkemesinin kesin yetki alanında kaldığından davalılar vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davalı ... vekili, davalı ... ... Sınai Ürünleri Üretim ve Paz. Ltd. Şti. vekillerinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Davadaki istemin dayanağı davacı ile dava dışı arsa sahibi ... ... ... Yapı Kooperatifi ile davalı ... ... Ürünleri Üretim ve Paz. Ltd. Şti. arasında düzenlenen 31.03.1995 tarih, 13769 yevmiye nolu "Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" ve yüklenicinin davacıya yaptığı şahsi hakkın temlikine ilişkin satış sözleşmesidir.
Kural olarak, davacının arsa sahibi ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü yükleniciden temlik alması halinde arsa sahibini ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. Türk Borçlar Kanununun 188. maddesi gereğince; “Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir.” Buna göre temliki öğrenen arsa sahibi, temlik olmasaydı önceki alacaklıya (yükleniciye) karşı ne tür defiler ileri sürebilecekse, aynı defileri yeni alacaklıya (temlik alan davacıya) karşı da ileri sürebilir. Temlikin konusu, yüklenicinin arsa sahibiyle yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden kazanmadığı hakkı üçüncü kişiye temlik etmesinin arsa sahibi bakımından bir önemi bulunmamaktadır. Diğer taraftan, yüklenici arsa sahibine karşı edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi hakkı üçüncü kişiye (davacıya) temlik etmişse, üçüncü kişi (davacı) Türk Borçlar Kanununun 97. maddesi hükmünden yararlanma hakkı bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz.
Yapılan bu genel açıklamalardan sonra, somut olaya gelince;
Davadaki istemin dayanağı davacı ile dava dışı arsa sahibi ... ... Yapı Kooperatifi ile davalı ... ... Sınai Ürünleri Üretim ve Paz. Ltd. Şti. arasında düzenlenen 31.03.1995 tarih, 13769 yevmiye nolu "Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" ve bu sözleşmeye dayanarak yüklenicinin davacıya yaptığı şahsi hakkın temlikine ilişkin satış sözleşmesidir.
Yüklenici ancak 31.03.1995 tarihli 13769 yevmiye nolu satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmenin dayanağı 02.07.1998 tarihli ek protokol gereğince edimi yerine getirdiği takdirde 639 ada 2 sayılı parsel üzerindeki bağımsız bölümleri kazanabilir ve bu edimi yerine getirmesi kaydıyla kazanacağı kişisel hakkı üçüncü kişilere (davacılara) devredebilir.
Bütün bu belirtilenlerden anlaşılacağı üzere, bu gibi davalarda arsa sahibi dava dışı ... ... Yapı Kooperatifi ile yüklenici arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğunun kabulü gerekir. Dolayısıyla, inceleme ve araştırmanın dava dışı arsa sahibi ... ... ... Yapı Kooperatifinin de taraf olduğu bir davada yapılması icab eder.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, davacıya 31.03.1995 tarihli 13769 yevmiye nolu satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahibi olarak tarafı olan ... ... ... Yapı Kooperatifi hakkında dava açmak üzere mehil vermek, açılırsa o davayı eldeki dava dosyasıyla birleştirmek, arsa sahiplerinin savunma ve delillerini toplamak, yüklenicinin inşaat sözleşmesi ve ek protokol gereğince temlik şartlarını ve edim borcunu yerine getirip getirmediğini saptamak, bundan sonra tarafların iddia ve savunmaları incelenip değerlendirilerek, davacının istem sonuçları hakkında bir karar vermekten ibarettir.
Ayrıca birleştirilen ... 5. Tüketici Mahkemesinin 2014/326 Esas sayılı ve davalı ... ... Ürünler Pazarlama Tic. Ltd. Şti. aleyhine açılan dosyanın dosya içerisine alınmadan karar verilmesi doğru değildir.
Eksik taraf teşkili ile davanın sonuçlandırılması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 1.480 TL Yargıtay duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.