MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı, ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında miras yoluyla gelen hakka ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, fen bilirkişi tarafından düzenlenen 25.4.2012 tarihli rapor ve eki krokide (A) harfiyle işaretli 28.576,30 metrekare yüzölçümündeki bölümün davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmaz, 1968 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında, mülga 766 sayılı Tapulama Kanunu"nun 2. maddesine istinaden tespit harici bırakılmıştır. Davacı, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği hukuki nedenine dayalı olarak çekişmeli taşınmazın adına tescilini istemiştir. Böyle bir taşınmazın iktisap edilebilmesi için; öncelikle zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olması, bundan sonra ise 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddeleri uyarınca; emek ve masraf sarfı suretiyle imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak tarıma elverişli hale getirilmesi ve bu işlemlerin tamamlanmasından sonra kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçmesi zorunludur. Mahkemece çekişmeli taşınmazın imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı ve davacı lehine olağanüstü zamanaşımı ile taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ancak dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları getirtilerek harita mühendisi veya jeodezi ve fotogrametri bilirkişisi tarafından hava fotoğrafları üzerinde uygulama yapılması gerekirken bu incelemenin ziraatçi bilirkişi kurulu tarafından yapılmış olması; ayrıca çekişmeli taşınmazda imar-ihyaya ve tarım arazisi olarak kullanıma ne zaman başlanıldığının açıkça belirlenmemiş olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Hal böyle olunca; mahkemece öncelikle taraf koşulu dava şartı olup mahkemece re"sen göz önüne alınması gerektiği dikkate alınarak karar tarihinden sonra yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince ... İli"nde Büyükşehir Belediyesi kurulması nedeniyle T.M.K 713/3 maddesi gereğince davanın yasal hasmı haline gelen.... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve taşınmazın bulunduğu ilçe Belediye Başkanlığı davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilerek taraf teşkili sağlanmalı, daha sonra dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait 3 ayrı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle getirtilerek dosya ikmal edilmelidir. Dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, daha önce yapılan keşiflerde beyanına başvurulan mahalli bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu aracılığı ile yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, imar-ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasındaki mevcut ve doğabilecek çelişkiler usulen giderilmeye çalışılmalı, ziraatçı bilirkişi kurulundan taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihte başladığı ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğünü bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir ayrıntılı rapor ve fen bilirkişisinden de keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı; ayrıca, hava fotoğrafları harita mühendisi veya jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmazı hava fotoğraflarında işaretlemek suretiyle bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve tamamlandığını arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını belirtecek şekilde rapor alınmalı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları bilimsel esaslara göre hazırlanmış bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 04.5.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.