Esas No: 2021/644
Karar No: 2021/2369
Karar Tarihi: 25.03.2021
Cumhurbaşkanına hakaret - Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2021/644 Esas 2021/2369 Karar Sayılı İlamı
16. Ceza Dairesi 2021/644 E. , 2021/2369 K.
"İçtihat Metni"
I- TALEP:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 18.01.2021 tarih ve 2021/2568 sayılı tebliğnamesi ile; Cumhurbaşkanına hakaret suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma sonunda Rize Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 10/08/2020 tarihli ve 2020/795 soruşturma, 2020/945 esas, 2020/719 sayılı iddianamenin iadesine dair Rize 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 26/08/2020 tarihli ve 2020/230 iddianame değerlendirme sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin Rize Ağır Ceza Mahkemesinin 01/10/2020 tarihli ve 2020/1132 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Benzer bir olaya ilişkin olarak Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 31/10/2016 tarihli ve 2016/15416 esas, 2016/16813 karar sayılı ilâmında, "... 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun 170/2. maddesine göre soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı bir iddianame düzenleyerek kamu davası açar. Aynı yasa maddesinin 3. fıkrasında ise iddianamede gösterilmesi ve bulunması gereken unsurlar sayılmıştır. Şüphelinin ifadesinin veya savunmasının alınmasında belirtilen madde açısından bir zorunluluk bulunmamaktadır.
Bu itibarla, Ceza Muhakemesi Hukukunun temel amacı olan maddi gerçeğe ulaşılmasıdır. İddianamede belirtilen suç vasfı değerlendirildiğinde, suçun takibinin şikayete bağlı olmadığı ve uzlaşma ile önödeme hükümlerinin uygulanma imkanının bulunmadığı, dosya kapsamında müşteki beyanlarını doğrular nitelikte iki tanığın ifadesine yer verildiği, bu kanıtların kamu davası açılması için yeterli şüphe oluşturduğu tartışmasızdır. Şüphelinin ifadesi veya savunması dosya içerisindeki bu deliller karşısında suçun sübutuna mutlak etki eden bir kanıt niteliği de taşımamaktadır. Dolayısıyla şüphelinin ifadesinin alınmasında bu fıkra açısından da bir zorunluluk bulunmamaktadır.
Sonuç olarak, şüphelinin ifadesinin alınmaması sebebiyle iddianamenin iadesine karar verildiği, bu hususun ikmali amacıyla yapıldığı anlaşılan iddianamenin iadesi ve bu karara yapılan itiraz üzerine verilen kabul kararı yerinde görülmekle, kanun yararına bozma isteminin reddine karar verilmiştir..." şeklinde açıklandığı üzere,
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 170/3. maddesinde iddianamede nelerin gösterileceği, aynı Kanun’un 174/1. maddesinde iddianamenin hangi hallerde
iadesine karar verileceğinin belirtildiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesinde yer alan “Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler.” hükmü uyarınca Cumhuriyet savcısının dava açmasının zorunlu olduğu ve suçun hukuki nitelendirilmesinin de Cumhuriyet savcısına ait olduğu, bu durumda mahkemece, iddianamede gösterilen olaylarla ilgili olarak ibraz edilen deliller ve yargılama sırasında ibraz edilebilecek deliller birlikte değerlendirilerek yargılama sonucuna göre bir karar verilmesi gerekeceği, 03/02/2020 tarihinde şüpheli hakkında yakalama emri düzenlenmesine karar verildiği, iddianamenin iadesi sebepleri arasında şüphelinin savunmasının alınmamış olmasının sayılmadığı cihetle, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ifadeli 07/12/2020 gün ve 94660652-105-53-17222-2020-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden ihbar ile mevcut evrak Dairemize gönderilmiştir.
II-OLAY;
Jandarma Genel Komutanlığının 22.08.2019 tarihli haber kayıt formu ve Rize İl Jandarma Komutanlığının 25.12.2019 tarihli yazısı kapsamında, FETÖ/PDY silahlı terör örgütünün propagandasının yapıldığı belirtilen facebook adlı sosyal medya paylaşım sitesinde bulunan "C.hacaloglu" url uzantılı tespiti yapılan hesaptan ayrıca Cumhurbaşkanına hakaret içerir paylaşımlarda bulunulduğunun tespiti üzerine süreçte araştırma raporu ile belirtilen hesabın kullanıcısı olduğu tespitinde bulunulan şüpheli Ziya Hacaloğlu hakkında, 2020/795 soruşturma evrakına kayden Rize Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma başlatılmıştır.
Bu kapsamda tahkikat evrakları incelendiğinde;
24.01.2018 tarihli araştırma raporunda, teyide muhtaç bilgi olduğu ve kesinlik arz etmediği belirtilerek, dosya içeriğinde bulunmadığı anlaşılan ancak rapor içeriğinde belirtilen 26.10.2017 tarihli ihbar ve eki ekran görüntüsüne istinaden facebook adlı sosyal medya sitesinde "A Ziya Hacaloğlu" adı ile yapılan aramada, "C.haloglu" uzantılı url adresinde "A Ziya Hacaloğlu" isimli kullanıcıya rastlanıldığı, bir kısım ekran görüntüleri alınan hesabın herkese açık bulunan bilgilerine istinaden, polnet sisteminde yapılan sorgulamada, mernis ve eski adres bilgisi bulunmayan ancak paylaşımlarından Fransa"da yaşadığının anlaşıldığı belirtilerek, hesabın kimlik tespiti yapılan şüpheliye ait olabileceği belirtilmiştir.
10.01.2019 tarihli açık kaynak araştırma tutanağında, facebook sosyal medya paylaşım sitesinde "A.Ziya Hacaloğlu" ismi kullanarak "C.hacaloglu"url uzantılı örgüt propagandası yürütüldüğü değerlendirilen hesapta herkese açık paylaşılan gönderilerde şüpheli A. Ziya Hacaloğlu"na ait olduğu değerlendirilen profil fotoğraflarının yer aldığının, profil bilgilerinde memleket bilgisinin "Rize", yaşadığı şehir bilgisinin ise "Fransa ülkesi Sens şehri" olarak belirtildiği tespitinde bulunularak, hesapta suç unsuru olarak değerlendirilen herkese açık paylaşımlarının ekran görüntüleri ile birlikte tespitinin yapıldığı görülmüştür. Bu kapsamda belirtilen paylaşımlar incelendiğinde özetle;
19 Kasım tarihinde "avrupaforum1" uzantılı "Mısır gazetesi; Erdoğan İŞİD lideri" başlıklı içeriğinde Cumhurbaşkanının ve DEAŞ terör örgütünün simgelerinin bir arada olduğu görseli,
10 Aralık tarihinde Aydoğdu Furkan isimli kullanıcı tarafından yayımlanan "Ey Zalim Türkiye ve Araplardaki bir avuç bedeviden başka hiçbir ülke sana inanmıyor hepsi de hırsız ve yalancı olduğunu biliyor" ibareleri bulunan görseli,
10 Aralık tarihinde İdris Türalp isimli kullanıcı tarafından yayımlanan içeriğinde Cumhurbaşkanının elinde silahla bulunan resmi ile “Dünya tarihinde böyle bir zulüm ve zalim görülmemiştir. Zulmün ve zalimliğin adı ve adresidir ((RTETÖ))...?” ibareleri bulunan görseli,
8 Aralık tarihinde Aydoğdu Furkan isimli kullanıcı tarafından yayımlanan "Hırsız denince neden akla hemen tayyip geliyor” yorumu ile "Hırsızlar kavga yapmaya başladıysa filmin sonu yakındır. A&R&A Film sunar. Not: Hırsız deyince neden akla onlar geliyor ki?” ibareleri ibareleri bulunan görseli,
19 Kasım tarihinde İdris Türalp isimli kullanıcı tarafından yayımlanan Cumhurbaşkanı ve başkaca siyasilerin yüzlerinde "hırsız maskesi" ile tasviri yapılan resim ile “Rüşvetçi politikacıları, düzenbazları, hırsızları ve hainleri seçen halk, kurban değil, suç ortağıdır, Çalıyorlar ama çalışıyorlar denmez” ibareleri yazılı görseli,
01 Kasım tarihinde içeriğinde “Tayyip Mülkin Temelidir” Bugün Tayyip için ne yaptın?, Tayyip’in dediği olur!..” yazılarının bulunduğu duruşma salonu içerisinde hakim tasvirinin yapıldığı karikatürü,
26 Mart 2014 ve 17 Temmuz 2019 tarihlerinde ayrı ayrı yayımlanan, PKK/KCK terör örgütü lideri Abdullah Öcalan ile Cumhurbaşkanının aynı karede tasvir edilmiş içeriğinde "Serok Tayyip"e vur dedik öldürdü. Benim yapamadığımı o yaptı.Helal olsun." "Bir Türk sorununa müsaade etmem" , "Biz milliyetçiliği ayaklar altına aldık" "Çekersem düşersin ona göre" yazılarının bulunduğu karikatürleri,
21 Mart 2014 tarihinde, Cumhurbaşkanının fotoğrafı üzerine “İnsanın aklına tek bir soru geliyor... Twitter’ı kapatıp Dünya’da itibarını sıfırlamayı göze alacak kadar büyük hangi suçu işledin?” yazısının bulunduğu görseli,
07 Temmuz 2017 ve 24 Haziran 2019 tarihlerinde ayrı ayrı yayımlanan, içeriğinde "Balkon konuşması", "herşeyçokgüzel..." ,"Time diyor ki: Ne Apo ne Barzani Kürdistan"ı Erdoğan Kuruyor" yazılarının ve Cumhurbaşkanının resimlerinin bulunduğu görselleri, paylaştığının ve paylaşımlara yönelik değerlendirmelerin raporda belirtildiği anlaşılmıştır.
UYAP sisteminden 13.01.2020 tarihinde yapılan sorgulama sonuçlarını içerir dokümanlarda, Rize Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/656 sayılı soruşturma dosyasında şüpheli ... hakkında Cumhurbaşkanına hakaret suçundan işlem yapıldığı, Rize 1.Asliye Ceza Mahkemesinin 20.07.2018 tarih, 2018/1848 değişik iş sayılı kararı ile tutuklama karar evrakının onaylandığı, aynı mahkemenin 20.06.2019 tarih 2019/345 değişik iş sayılı kararı ile yakalamanın kaldırılması karar evrakının onaylandığı, silahlı terör örgütüne üye olma ve terör
örgütü propagandası yapmak suçlarından hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/64542 ve silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 2019/13162 sayılı soruşturma dosyalarının bulunduğu, 2019/64542 sayılı soruşturmada İstanbul 1.Sulh Ceza Hakimliğinin 22.04.2019 tarih 2019/2200 değişik iş sayılı kararı ile tutuklama karar evrakının onaylandığı belirlenmiştir.
Kolluğun, 10.01.2020 tarihinde Kafes adlı sistemden yaptığı sorgulamada ise özetle, şüpheli hakkında aranıyor kaydının olduğu, kendisinin ve aile bireylerinin yurt dışı adres bilgilerinin ise "15 Rue du general delestraint Sens, Fransa Cumhuriyeti" olduğu tespit edilmiştir.
10.01.2020 tarihinde tanzim edilen adres tespit tutanağında da Kafes Entegrasyon Portalında yapılan sorgulamada, 10.01.2020 tarihi itibari ile yurt içi adresinin tespit edilemediği, ancak yurt dışı adres bilgilerinin ise halen "15 Rue du general delestraint Sens, Fransa Cumhuriyeti" olduğu belirtilmiştir.
20.01.2020 tarihli fezleke kapsamında Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilen tahkikat evraklarının, 23.01.2020 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığının 2020/795 sayılı soruşturma evrakına kaydına müteakip, 30.01.2020 tarihinde Cumhuriyet savcısınca tüm aramalara rağmen ulaşılamadığı belirtilen şüpheli hakkında, 5271 sayılı CMK"nın 98/1 maddesi uyarınca Cumhurbaşkanına hakaret suçundan ifadesinin alınmasına yönelik yakalama emri düzenlenmesi talebinde bulunulması üzerine, Rize Sulh Ceza Hakimliğinin 03.02.2020 tarih 2020/244 değişik iş sayılı kararı ile 5271 sayılı CMK"nun 98/1 maddesi uyarınca şüpheli hakkında Cumhurbaşkanına hakaret suçundan ifadesinin alınmasına yönelik yakalama emri düzenlenmesine karar verilmiştir.
Süreçte açık kimlik ve adres bilgileri belirtilmek sureti ile Cumhurbaşkanına hakaret suçundan hakkında kovuşturma izni verilmesine yönelik tanzim edilen fezlekeye istinaden, Adalet Bakanlığının 01.04.2020 tarihli oluru ile özetle;
1) 19.11.2019 tarihinde, "Mısır gazetesi: "Erdoğan IŞİD lideri" Mısır"ın tarafsız gazetelerinden Masry el Yom"un yazarlarından Sahar Caara..." yazılı, Cumhurbaşkanının fotoğrafı ile silahlı terör örgütü IŞİD"e ait örgüt flamalarının aynı kare içerisinde yer aldığı görseli,
2) 10.12.2019 tarihinde,
a-"Ey zalim Türkiye ve Araplardaki bir avuç bedeviden başka hiç bir ülke sana inanmıyor, hepsi de hırsız ve yalancı olduğunu biliyor." yazılı görseli,
b-"Dünya tarihinde böyle bir zulüm ve Zalim görülmemiştir.. Zulmün ve zalimliğin adı ve adresidir ((rtetö))..?" yazılı, Cumhurbaşkanının, bir silahı incelediği esnada çekilen fotoğrafının yer aldığı görseli,
3) 08.12.2019 tarihinde,"Hırsızlar kavga yapmaya başladıysa filmin sonu yakındır. A&R&A Film sunar. Not:Hırsız deyince neden akla hep onlar geliyor ki?" yazılı görsele yorum olarak, "Hırsız deyince neden akla hemen tayyip geliyor" şeklindeki yazıyı,
4) 19.11.2019 tarihinde, "Rüşvetçi politikacıları, düzenbazları, hırsızları ve hainleri seçen halk, kurban değil, suç ortağıdır. George Orwell "Çalıyorlar ama çalışıyorlar denmez" yazılı, Cumhurbaşkanı ile bazı eski bakanların maskeli şekilde gösterildiği fotoğrafların yer aldığı görseli,
5) 01.11.2017 tarihinde, "Tayyip mülkün temelidir bugün Tayyip için ne yaptın? Tayyip"in dediği olur.!" yazılı, mahkeme kürsüsünde oturan düşünceli bir hakimin tasvir edildiği karikatürü,
6) 26.03.2014 tarihinde, "Serok Tayyip"i vur dedik öldürdü benim yapamadığımı o yaptı. helal olsun.. bir Türk (okunamadı) müsade etmem biz milliyetçiliği ayaklar altına aldık" yazılı, Cumhurbaşkanı ile PKK silahlı terör örgütü elebaşının tasvir edildiği karikatürü,
7) 17.07.2019 tarihinde, Cumhurbaşkanının suret fotoğrafının bulunduğu koltuğa oturmaya hazırlanan bir karakterin, PKK silahlı terör örgütü liderinin suret fotoğrafının bulunduğu koltuğu altından çekmeye çalışan karakterin yüz kısmına monte edildiği, ele başının üzerinden oluşturulan düşünce balonu içerisinde ise, "Çekersem düşersin ona göre!.." yazılı karikatürü,
8) 21.03.2014 tarihinde, "İnsanın aklına tek bir soru geliyor... Twitter"i kapatıp Dünya"da itibarını sıfırlamayı göze alacak kadar büyük hangi suçu işledin?" yazılı, Cumhurbaşkanının fotoğrafının yer aldığı görseli,
9) 07.07.2017 tarihinde, "Tıme özetle diyor ki: ne apo ne barzani kürdistan"ı Erdoğan kuruyor" yazılı, Cumhurbaşkanının kürsüde konuşma yaptığı esnada çekilen ve el hizasında bulunan kısıma, bölücü unsurları içeren bir haritanın montajlandığı fotoğraf görseli paylaşan şüpheli hakkında, (1), (2), (3), (4), (5), (7) ve (9) nolu maddelerde belirtilen paylaşımlarına yönelik kovuşturma izni verilmiştir. (6) ve (8) nolu maddelerde yer alan paylaşımlarına yönelik olarak ise Cumhurbaşkanının Başbakan olduğu döneme rastlaması nedeniyle kovuşturma izni verilmemiştir.
Rize Cumhuriyet Başsavcılığının 10.08.2020 tarih 2020/795 soruşturma, 2020/719 numaralı iddianamesi ile sabıka kaydı bulunmayan, kimlik bilgileri ile birlikte yurt dışında Sens, Fransa Cumhuriyetinde ikamet ettiği, 03.02.2020 tarihinde hakkında yakalama kararı çıkartıldığı ancak infaz edilemediği belirtilen şüpheli hakkında özetle, "A.Ziya Hacaloğlu" isimli facebook kullanıcısı olduğunun tespit edildiği, facebook hesabı üzerinden;
1-19.11.2019 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve DAEŞ terör örgütünün simgelerinin bir arada olduğu görseli paylaştığı,
2-10.12.2019 tarihinde "Ey zalim Türkiye ve Araplardaki bir avuç bedeviden başka hiç bir ülke sana inanmıyor, hepsi de hırsız ve yalancı olduğunu biliyor" ibareleri bulunan görseli paylaştığı,
3-10.12.2019 tarihinde "Dünya tarihinde böyle bir zulüm ve zalim görülmemiştir..zulmün ve zalimliğin adı ve adresidir ((RTETÖ))..? ibarelerinin altında Cumhurbaşkanının elinde silah bulunan görseli paylaştığı,
4-08.12.2019 tarihinde "Hırsızlar kavga yapmaya başladıysa filmin sonu yakındır. A&R&A Film sunar. Not:Hırsız deyince neden akla hep onlar geliyor ki?" ibareleri bulunan görselin üzerine "Hırsız deyince neden akla hemen tayyip geliyor" yorumu yazarak paylaştığı,
5- Cumhurbaşkanının fotoğrafının ve "Rüşvetçi politikacıları, düzenbazları, hırsızları ve hainleri seçen halk, kurban değil, suç ortağıdır, çalıyorlar ama çalışıyorlar denmez" ibarelerinin bulunduğu görseli paylaştığı,
6-01.11.2017 tarihinde "Tayyip Mülkin Temelidir, Bugün Tayyip için ne yaptın?, Tayyip"in dediği olur" mesajları ile sıkıntılı ve üzüntülü yargı mensubu karikatürize edilmiş görseli paylaştığı,
7-26.03.2014 ve 17.07.2019 tarihlerinde Cumhurbaşkanı ve Abdullah Öcalan"ın aynı karede karikatürize edilmiş resimlerinin bulunduğu görseli paylaştığı,
8-21.03.2014 tarihinde Cumhurbaşkanının fotoğrafının ve "insanın aklına tek bir soru geliyor...Twitter"i kapatıp Dünya"da itibarını sıfırlamayı göze alacak kadar büyük hangi suçu işledin?" ibarelerinin bulunduğu görseli paylaştığı,
9-07.07.2017 tarihinde Cumhurbaşkanının elinde PKK-KCK terör örgütünün nihai hedefi olan ve misaki milli sınırlarımızı bölmek suretiyle sözde Kürdistan adı altında kurmak istediği sözde ülkeyi temsil eden haritanın bir arada olduğu ve "Ne Apo ne Barzani kürdistanı Erdoğan kuruyor" ibareleri bulunan görseli paylaşmak sureti ile zincirleme şekilde Cumhurbaşkanına Hakaret suçunu işlediğinden 5237 sayılı TCK"nun 299/1-2, 43/1,53/1 maddelerince cezalandırılması istenilmiştir.
11.08.2020 tarihinde kaleme havalesi yapılan iddianame, Rize 2 Asliye Ceza Mahkemesinin 26.08.2020 tarih 2020/230 iddianame değerlendirme numaralı kararı ile özetle, "A.Ziya Hacaloğlu" isimli facebook kullanıcısının şüpheli olup olmadığının bilinmediği, bahsi geçen hesabın şüpheliye ait bir hesap olduğu tespit edilse dahi söz konusu hesabın başkaları tarafından ele geçirilerek kullanılma ihtimalinin bulunduğu, dolayısıyla suçun şüpheli tarafından işlenmeme ihtimalinin olduğu, belirtilen hususlara ilişkin şüphelinin savunmasının alınmadığı, dolayısıyla şüphelinin alınacak savunmasına esas gerekli tahkikatın yapılmadığından 5271 sayılı CMK"nun 170 ve 174 maddelerince iade edilmiştir.
27.08.2020 tarihli yazı ile Cumhuriyet savcısınca özetle, emsal Yargıtay kararına göre yakalama emri düzenlenen şüphelinin ifadesinin alınmamış olmasının iddianamenin iadesi sebepleri arasında belirtilmediğinden iade nedeni olamayacağı ve araştırma tutanağındaki paylaşımlarına nazaran şüpheli hakkında kamu davası açmaya yeterli şüphenin oluştuğundan iddianamenin iadesi kararının kaldırılması hususunda mahkemesine itirazda bulunulmuştur.
İtiraz mahkemesince yerinde görülmediğinden, 18.09.2020 tarihli karar ile itiraz incelemesi yapılmak üzere dosya Rize Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmiştir.
Rize Ağır Ceza Mahkemesinin 01.10.2020 tarih 2020/1132 değişik iş sayılı kararı ile özetle, iddianamenin iadesi kararında usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan itirazın reddine, kesin olarak, oy birliği ile karar verilmiştir.
Rize Cumhuriyet Başsavcılığının 08.10.2020 tarihli yazısı ile, Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne, itiraz merciinin kesin kararının, iddianamenin iadesine dair karara yönelik yapılan itirazın gerekçesinde belirtilen nedenler belirtilerek kanun yararına bozulması hususunda ihbarda bulunulmuştur.
KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIĞIN KAPSAMI:
Cumhurbaşkanına hakaret suçundan yürütülen soruşturma kapsamında ifadesine başvurulamadığından hakkında yakalama kararı çıkartılan şüphelinin cezalandırılması
istemi ile düzenlenen iddianamenin, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 170 ve 174 maddeleri gereğince iade edilmesinde ve bu karara karşı yapılan itirazın reddine dair verilen kararda hukuka aykırılık bulunup bulunmadığına ilişkindir.
IV-HUKUKSAL DEĞERLENDİRME:
Konu ile ilgili yasal düzenlemeler şöyledir:
5271 sayılı CMK"nın
Kamu davasını açma görevi
Madde 170 – (1) Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet savcısı tarafından yerine getirilir.
(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler.
(3) Görevli ve yetkili mahkemeye hitaben düzenlenen iddianamede;
a) Şüphelinin kimliği,
b) Müdafii,
c) Maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği,
d) Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili veya kanunî temsilcisi,
e) Açıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliği,
f) Şikâyette bulunan kişinin kimliği,
g) Şikâyetin yapıldığı tarih,
h) Yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri,
i) Yüklenen suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
j) Suçun delilleri,
k) Şüphelinin tutuklu olup olmadığı; tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri,
Gösterilir.
(4) İddianamede, yüklenen suçu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek açıklanır.
(5) İddianamenin sonuç kısmında, şüphelinin sadece aleyhine olan hususlar değil, lehine olan hususlar da ileri sürülür.
(6) İddianamenin sonuç kısmında, işlenen suç dolayısıyla ilgili kanunda öngörülen ceza ve güvenlik tedbirlerinden hangilerine hükmedilmesinin istendiği; suçun tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ilgili tüzel kişi hakkında uygulanabilecek olan güvenlik tedbiri açıkça belirtilir.
İddianamenin iadesi
Madde 174 – (Değişik: 25/5/2005 - 5353/27 md.)
(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) (Değişik:17/10/2019-7188/20 md.) Suçun sübûtuna doğrudan etki edecek mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) (Değişik:17/10/2019-7188/20 md.) Önödemeye veya uzlaştırmaya ya da seri muhakeme usulüne tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaştırma ya da seri muhakeme usulü uygulanmaksızın düzenlenen,
d) (Ek:17/10/2019-7188/20 md.) Soruşturma veya kovuşturma yapılması izne veya talebe bağlı olan suçlarda izin alınmaksızın veya talep olmaksızın düzenlenen,
İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir.
Ceza muhakemesinin amacı, maddi gerçeğin insan onuruna yaraşır biçimde araştırılıp bulunmasıdır.
Soruşturma evresinin asıl yetkilisi olan Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez ceza yargılamasının temel amacı olan maddi gerçeğin ortaya çıkarılması için soruşturmaya başlayacaktır.
CMK’nın 160/1 maddesinde yer alan “bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâl” ifadesinden de anlaşılacağı üzere belli bir suç şüphesine karşı soruşturmaya başlanılabilmesinin maddi koşulu, o suça ilişkin başlangıç şüphesinin var olmasıdır. Başlangıç şüphesi, soyut bir izlenimle değil; suçun işlendiği izlenimini uyandıran somut vakıalar ile oluşur. Cumhuriyet savcısı, başlangıç şüphesinin olup olmadığını yani, suçun işlendiği izlenimini uyandıran somut vakıaların bulunup bulunmadığını değerlendirerek soruşturmaya başlayacaktır. Kısaca, başlangıç şüphesinin bulunup bulunmadığını değerlendirme yetkisi, Cumhuriyet savcısına aittir (Veli Özbek, Nihat M. Kanbur, Koray Doğan, Pınar Bacaksız, İlker Tepe, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınlar, Ankara, 2011, sayfa 186 ve devamı).
Bu bilgiler kapsamında somut olay değerlendirildiğinde, ihbara konu sosyal medya hesabında yapılan paylaşımlar ile Cumhurbaşkanına hakaret suçunun işlendiği iddiası ile başlatılan soruşturma kapsamında, teyide muhtaç olmakla birlikte, hesabın herkese açık bulunan bilgilerinden hareketle kullanıcısı olduğu tespitinde bulunulan ve kolluğun kafes entegrasyon portalı sorgusunda tespiti yapılan adres kaydı ile örtüşür şekilde Fransa ülkesinde Sens şehrinde yaşadığına dair bilgi paylaştığı görülen şüpheli hakkında, bahse konu hesabın kullanıcısı olduğu ve paylaşımlarda bulunduğu hususunda yeterli şüphe oluşturduğu yönündeki değerlendirmede isabetsizlik görülmediğinden, ihbar evrakının temini ile tespiti yapılan hesabın profiline ekli kişilerin veya ülkede yaşayan yakınlarının bilgisine başvurularak adresin kullanıcısı olup olmadığının veya "Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi" ve 6706 sayılı Kanun hükümleri kapsamında Fransa ülkesinde istinabesine başvurulması
sureti ile araştırma yapılmasının kovuşturma aşamasında da mümkün olduğu ve adresi bulunamadığından, hakkında yakalama emri çıkarılıp makul süre beklenildikten sonra müsnet suçun nitelik ve mahiyetine göre iddianame düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, istemin kabulüne karar verilmiştir.
V-SONUÇ: Açıklanan sebeplerle;
Kanun yararına bozma talebine dayanılarak düzenlenen tebliğnamedeki bozma isteği incelenen dosya kapsamına nazaran yerinde görüldüğünden, Rize Ağır Ceza Mahkemesinin 01.10.2020 tarih ve 2020/1132 değişik iş sayılı kararının CMK"nın 309/4-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde icrasına, dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 25.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.