21. Hukuk Dairesi 2014/24405 E. , 2015/5549 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde 11/04/1999-15/09/2009 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava; davacının davalı işyerinde 11.04.1999 – 15.09.2009 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının davalılar adına kayıtlı 1163854 sicil numaralı işyerinde 11.04.1999-12.03.2008 ve 15.03.2008-15.09.2009 tarihleri arasında davalı Kurum"a bildirilen günlük sigortalılık hizmetinin dışında hizmet akdine dayalı olarak çalıştığı ve bu sürenin Kurum"a bildirilmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına davalı işveren tarafından 1163854 sicil numaralı işyerinden 13.03.2008 tarihli işe giriş bildirgesi düzenlendiği, bu işyerinin “ tahmil, tahliye, hamallık ” işyeri olarak kayıtlı olduğu, yine bu işyerinden davacının 13.03.2008 – 14.03.2008 tarihleri arasındaki çalışmalarının davalı Kurum"a bildirildiği, davacının 15.06.1997 – 01.06.1999 tarihleri arasındaki çalışmalarının ise “ ambalaj sandık imalı ” işyeri olarak kayıtlı 11039923 sicil numaralı Me-Be-Sa Ltd. Şti."nden bildirildiği, dönmem bordrolarının dosya arasına alınmadığı, bordro tanıklarının dinlenilmediği, komşu işyeri tanığının ise davacının 1999 – 2008 yılı yaz sonuna kadar çalıştığını, davalı tanıklarının ise davacının çalışmasının sürekli olmadığını beyan ettikleri anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık; somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan
- soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; davacının 11.06.1999 tarihine kadar “ ambalaj sandık imalı ” işyeri olarak kayıtlı 11039923 sicil numaralı Me-Be-Sa Ltd. Şti."nden çalışmasının bildirildiği dikkate alınmadan davalılar adına kayıtlı işyerindeki çalışmalarının 11.04.1999 tarihinden başlatılması ve yetersiz tanık beyanları ile sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; davalı Kurum"dan ve ilgili ticaret sicili memurluğundan 11039923 sicil numaralı Me-Be-Sa Ltd. Şti."nin kayıtlarını getirterek davalılar ile bu şirket arasında hukuki ve fiili bağlantı bulunup bulunmadığını tespit etmek, bağlantı bulunur ise bu işyerinin bordrolarını dosya arasına almak, ayrıca davalılara ait 1163854 sicil numaralı işyerinin bordrolarını da dosya arasına alarak re"sen seçilecek bordro tanıklarını dinlemek, bordro tanıkları tespit edilemez ya da beyanları yetersiz bulunur ise daha önce dinlenilen komşu işyeri tanığından başka komşu işyeri tanıkları tespit edilerek bu kişileri de dinledikten sonra toplanan deliller ışığında varılacak sonuca göre, davacının davalı Kurum"a bildirilen çalışmalarını da dikkate alarak hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... ve ..."a iadesine, 17.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.