14. Hukuk Dairesi 2016/715 E. , 2017/9040 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ...Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVALILAR : ... v.d
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 09.11.2010 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesi"nin (kapatılan) 30.09.2010 tarihli 5712 Esas, 10130 Karar sayılı bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15.07.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, ... ili merkez ... mahallesi 1184 ada 744 parsel, 1176 ada 986 ve 989 parseller, 1177 ada 992, 994 ve 998 parseller, 1184 ada 1047 parsel ile ... ... mahallesi 897 ada 7 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki mülkiyet ortaklığının mümkünse aynen taksim, mümkün değilse satış suretiyle giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., taşınmazlar üzerindeki bir kısım muhdesatın kendisine ait olduğu iddiasında bulunmuştur.
Mahkemece, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmün, Davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 6 Hukuk Dairesinin 30.09.2010 5712 E, 10130 K sayılı ilamı ile ""davalı ... tarafından dava konusu 1184 Ada 1047 Parsel üzerindeki binanın ve 897 Ada 7 Parsel üzerindeki ağaçların mülkiyetinin kendisine ait olduğu iddiası üzerine mahkemece 30.12.2009 tarihli duruşmada muhtesatın aidiyeti konusunda dava açmak üzere süre verilmiş olduğu ve verilen süre içerisinde 4.1.2010 tarihinde davanın açılmış olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece yukarıda açıklandığı şekilde açılan davanın sonuçlanmasının beklenilmesi gerekirken, açılan davanın sonucu beklenmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir"" gerekçesi ile hüküm bozulmuş ve bozma ilamına uyularak mahklemece yargılamya devam edilmiş olup, mahkemece ""Davanın KABULÜ ile Dava konusu ... İli Merkez İlçesi ... Mahallesi, Ada:1184 Parsel :1047,
Dava konusu ... İli Merkez İlçesi ... Mahallesi, Ada:897 Parsel :7, sayılı taşınmaz üzerindeki mülkiyet ortaklığının aynen taksimi mümkün olmadığından mülkiyet ortaklığının SATIŞ SURETİYLE GİDERİLMESİNE
... İli Merkez İlçesi ... Mahallesi, Ada:1184 Parsel :1047, parsel sayılı taşınmazın Toplam değerin %50"si olan muhdesat değerinin davalı ... "a ödenmesine,
... İli Merkez İlçesi ... Mahallesi, Ada:897 Parsel :7, parsel sayılı taşınmazın Toplam değerin %18,1"i olan muhdesat değerinin davalı ..."a ödenmesine,"" karar verilmiştir. Hükmü Davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince; dava konusu 1184 Ada 1047 Parsel sayılı taşınmaz için muhdesat oranlamasının yanlış yapıldığı anlaşılmakla, mahkemece dava konusu edilen her iki parsel için yukarıda değinilen ilkelere göre Bilirkişiden ek rapor alınarak, Bilirkişiye her iki parsel içinde muhdesat oranlaması yaptırılarak bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 04.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.