14. Hukuk Dairesi 2015/18432 E. , 2017/9022 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26.03.2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 11.06.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, ... İli, ... İlçesi, 80 ada 25 parsel sayılı taşınmazda ortaklığın mümkünse aynen taksim, değil ise satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili; davalıların tümünün dava konusu taşınmazdaki hisselerinin tek parça halinde paylı kalmasına muvafakatleri bulunduğunu, ortaklığın bu şekilde aynen taksim suretiyle giderilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hüküm, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir. Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez.
Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ve tarım arazilerinin niteliği ile imar mevzuatına göre aynen taksimin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir.
Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez. Keza paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz.
Aynen bölünerek paylaştırmanın (taksimin) mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para (ivaz) eklenerek denkleştirme sağlanır. Paydaşlar arasında anlaşma olmadıkça hakim kendiliğinden bazı taşınmazların bir kısım paydaşlara, kalanın diğer paydaşlara verilmesi şeklinde aynen bölünerek paylaştırmaya karar veremez.
Aynen bölünerek paylaştırma (...) halinde teknik bilirkişiye ifraz projesi düzenlettirilerek bu projeye göre taşınmaz belediye veya mücavir alan hudutları içerisinde ise belediyeden, belediye dışında ise İl İdare Kurulundan 3194 sayılı İmar Kanunu ve Yönetmeliğine göre bölüşmenin (taksimin) mümkün olup olmadığı sorulur. Belediyeler veya İl İdare Kurullarınca onaylanması gereken ifraz projesinde kimlere nerelerin verileceği konusunda paydaşlar anlaşamazlarsa hakim huzurunda kura çekilerek belirlenir.
Onay makamından olumsuz cevap gelmesi halinde paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince, dava konusu 80 ada 25 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında 1/3 payın davacı, 2/3 payın ise davalıların mülkiyetinde olduğu anlaşılmaktadır. Davalılar, malik oldukları 2/3 payın tek parsel halinde paylı bırakılmasını talep etmiştir. 5403 sayılı Yasa ve ekindeki belgede ... İlçesi için dikili tarım arazilerinde 10 dekarlık alan esas alınmıştır. Bu durumda davalıların tamamının muvafakat ettikleri gözetilerek dava konusu taşınmazın davacıya ait 1/3 pay ve davalılara ait toplam 2/3 pay itibariyle taşınmazın iki parçaya ifrazının mümkün olduğuna dair bilirkişi raporu gözetilerek uzman bilirkişiye ifraz krokisi düzenlettirilerek yukarıda değinilen ilkeler uyarınca bu ifraz projesine göre aynen taksimin mümkün olup olmadığının İlçe Tarım Müdürlüğü ile İl İdare Kurulundan sorulması, onay alınması halinde aynen taksim, aksi halde şimdiki gibi satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmesi gerekirken noksan soruşturmayla yetinilerek ve yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 04.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.