BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/392 Esas 2022/550 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2022/392 Esas
KARAR NO : 2022/550

DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :27/01/2022
KARAR TARİHİ:28/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... nezdinde sigortalı olan ... Yağ ve Gıda Endüstrisi Tic. Ltd. Şti tarafından, yurtdışında mukim ... Şirketinden dökme ayçiçek tohumu satın alındığını ve ... Limanından mavnalara yüklenen emtialar ... sorumluluğunda nehir yolu ile ... / ... Limanına getirildiğini ve burada ... isimli gemiye yüklenerek ... Limanına nakliyesi gerçekleştirildiğini, söz konusu emtiaların toplam 2.508,79 KG olarak 11.11.2019 tarihli ... nolu konişmento tahtında gerçekleştirilen yükleme ve sevkiyat, ... ile .../... arasındaki nehir taşımasını da kapsayacak bir şekilde müvekkili şirket tarafından .../0 numaralı Sigorta Poliçesi tahtında nakliyat muhataralarına karşı sigorta edildiğini, söz konusu emtiaların Türkiye'ye kadar olan taşıması, davalı ... ... Ltd. Şirketi'nin taşıma akdini ifa sorumluluğunda "...” isimli gemi ile gerçekleştirilmiş olup, aynı zamanda ... Limanından adı geçen gemi mavnalara yüklenen emtlaların nehir yolu ile ... / ... Limanına nakliyesini üstlenmiş bulunan ... ... Co ile ... ... Şirketi, gerek nehir yolu ile yapılan gerekse deniz yolu ile gerçekleştirilen taşımanın tamamını ve olası ziya hasar ve eksikliklerin de sorumluluğunu üstlendiğini, davalı ... Tic. Ltd. Şti tarafından acentelik hizmetleri yerine getirildiğini, dava dışı sigortalı şirketin tayin etmiş olduğu ... isimli gözetim firması tarafından düzenlenen Survey raporu uyarınca, emtiada renk bozukluğu ve yer yer filizlenmiş tohumlar görüldüğü ve emtianın 41 derece ısıda olduğunun kayıt altına alındığını, nehir taşıması sonrasında yapılan limbo işlemleri sonrasında ise “..." gemisinin, 16.11.2019 tarihinde .../Türkiye Limanına ulaştığını ve 16.11.2019 ve 18.11.2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen tahliye çalışmaları neticesinde, ... Limanındaki gümrük kantarı sonuçlarına göre, gemiden 2.242.000 kg hasarsız, 249.380 kg kızışma hasarlı olmak üzere toplam 2.491,380 kg Ayçiçek Tohumu emtiasının tahliye edildiğini ve yükte eksiklik vuku bulduğu tespit edildiğini, yapılan hasar bildirimi ve incelemeler neticesinde .../0 numaralı Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesinde yer alan müşterek sigortadaki %35 oranındaki sorumluluğa tekabül eden 36.763,96 Euro tutarını sigortalısına ödediği ve böylece müvekkili sigorta şirketi sigortalısının haklarına halef ve temellük eden olduğunu, yapılan incelemeler ve tanzim edilen Ekspertiz Raporları tahtında, taşımanın davalı donatan/taşıyan şirketler sorumluluğunda gerçekleştirildiği ve dava dışı sigortalı şirketin zarara uğramasına sebebiyet veren hasar ve eksikliğin, karşı taraf taşıyan/donatan şirketlerin kusuru ile ve yükler kendilerinin muhafazasında iken gerçekleştiğinin tespit edildiğini, 2 nolu davalının taşıma şirketlerine izafeten dava edilmiş olan acentenin ise akdedilen taşıma sözleşmesinin taşıyan adına boşaltma limanında ifasına yardım eden taraf olup, ifanın tamamlanmasına, fakat hasarlı ve eksik teslimata aracı, ifa yardımcısı olarak asillere izafeten dava edildiğini beyanla itirazların iptali ile takibin devamına ve fazlayı talep hakkı saklı kalmak kaydıyla ve tahsilde tekerrür olmamak üzere, müvekkil sigorta şirketinin dava dışı sigortalıya ödeyerek haklarına halef olduğu ödeme tarihinden itibaren işletilecek ve işlemiş faizi ile birlikte 37.095,24 Euro alacağın, TBB - Mevduat Euro (Bankalarca) değişern oranlarda faizi ile birlikte aynen veya fiili ödeme günündeki Merkez Bankası efektif satış bedeline göre belirlenecek TL karşılığının davalılardan tahsiline, davalı borçluların, başlatılmış olan icra takibine karşı yapmış oldukları haksız ve yersiz itirazlar nedeniyle %20'den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahküm edilmesine, mahkeme masrafları ile ücreti vekaletin ve diğer tüm giderlerin davalı taraflara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafça.... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyası tahtında davalı taraflar aleyhine haksız ve hukuka aykırı bir şekilde icra takibi başlatıldığını, söz konusu takibe davalılar tarafından itiraz edilerek.... İcra Müdürlüğü'nce verilmiş olan durdurma kararları ile takip durdurulduğunu, .../... ... Limanı'nda ... Yağ ve Gıda Endüstrisi Tic. Ltd. Şti tarafından satın alınmış dökme Ayçiçek tohumu emtiasının 856.610 Kg'lıik kısmı 21.09.2019 tarihinde “...” numaralı mavnaya, 823.380 Kg'lik kısmı 25.09.2019 tarihinde “...” numaralı mavnaya ve 833.000 Kg'lik kısmı 30.09.2019 tarihinde “..." numaralı mavnaya yüklendiğini, üç mavna ...'dan hareket ederek 16.10.2019 tarihinde .../... Limanı'na ulaştığını, söz konusu emtia ... Limanı'nda tahliye edildiğinde emtianın hasarlı olduğunun görüldüğünü, davacı tarafın dosyaya sunduğu ...'nin hazırlamış olduğu raporda, ... Yağ tarafından ... Belgard'a çekilmiş protesto mektubunda gemi kaptanının hazırlamış olduğu 09.11.2019 tarihli protesto mektubunda görüldüğünü, emtianın maliki ... Yağ ile iletişime geçilip konunun bildirilmesi akabinde ... Yağ tarafından, geminin donatanı ... ... Ltd'ye garanti yazısı verildiğini ve “kaptan/donatan tarafından yükleme sırasında emtiada böceklenme olduğunun tespit edildiği, yükün taşınması ile ilgili hiçbir konu hakkında hiçbir şekilde kendisinin ve acentelerinin sorumlu tutulmayacağı hususunda garanti verildiğini, emtia, ...'dan Türkiye'ye taşınmak üzere ... Limanı'nda ... IMO numaralı ... gemisine yüklendiğini, gemi 14.11.2019 tarihinde ... Limanı'na ulaştığını ve 18.11.2019 tarihinde tahliye işlemleri sonlandırıldığını, ... ...'in dava konusu taşıma ile ilgisinin imzalanan recapler uyarınca tahliye limanı acentesi olan ... ... A.Ş.'ye tahliye limanı olan ... Limanı'nda vermiş olduğu hizmetler olduğunu, gemi ile yapılacak olan taşıma için ilk recap, ...'ın broker'ı olan ... Gemi Kiralama ile back-to-back sözleşme olarak imzalandığını, davacı tarafça dosyaya sunulan ... sayılı ve 30.11.2020 tarihli arabuluculuk tutanağı, 30.11.2020 tarihinde başlatılmış olan.... İcra Müdürlüğü tahtında ikame edilen ... esas sayılı icra dosyasının ikame edilmesinden önce düzenlendiğini, dolayısıyla arabuluculuk görüşmelerinin yapıldığı tarihte konuya ilişkin herhangi bir icra dosyası mevcut olmadığını, gemi ile yapılan taşıma için düzenlenen ... numaralı konşimentoda aşağıdaki kesitte de görüleceği üzere, “... (...)/...” ibaresi ile taraflar arasında ... şartı koyulduğunu, ... ... ...'a tahliye limanında tahliye hizmeti verdiğini, ... ... ile bir bağı olmadığını, dolayısıyla TTK madde 105 kapsamında 1 no'lu davalı olarak pasif husumet ehliyeti bulunmadığını, ... ... ile ... arasında hiçbir sözleşmesel bağ bulunmadığını, ... ... ile yapmış olduğu navlun sözleşmesinde kiracı olduğunu, ... ... ile ... arasında herhangi bir acentelik bağı veya başkaca bir sözleşmesel bağ bulunmadığını, yine ... ... ile ...'nin hiçbir bağlantısının bulunmadığını, ...'nin davaya konu emtiayı ...'dan ... Limanı'na nehir yoluyla taşıyan mavnaların maliki olduğunu, emtia gemiye yüklenmek üzere getirildiğinde söz konusu hasara uğradığını, dolayısıyla söz konusu emtia fili taşıyan ... ...'in hâkimiyetindeyken hasara uğramadığını, bu husus ... ... açısından değerlendirildiğinde, ... ...'in yapmış olduğu sözleşme ... ile yapıldığını ve ...'a hizmet verildiğini, bu kapsamda ... ...'in, hiçbir kabul anlamına gelmemek kaydıyla, geminin ancak tahliye limanı tali acentesi olarak değerlendirilebileceğini, ... ...'in tali acente olarak değerlendirildiği ihtimalde dahi herhangi bir sorumluluğunun olmadığını, emtianın ...'ye hasarlı olarak geldiği hususu emtia maliki, davacı ... şirketinin halefi olduğu ... tarafından da bilindiğini ve donatanı veya donatanın acentelerini sorumlu tutmamak hususunda yazılı garanti verdiğini, bu sebeple sigorta şirketinin de donatan ... ...'ten davaya konu hasar sebebiyle hiçbir talepte bulunma hakkı olmadığını beyanla davanın tüm davalılar bakımından reddine, yargılama masrafları ile vekâlet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; Sigortalıya ödenen hasar bedelinin TTK m. 1472'deki halefiyet hükümlerine göre davalılara rücü edilmesi için başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır.
Dava konusu olan ....İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı icra dosyası örneğinin incelenmesinden, davacı ... Sigortanın sigortalısına ödediği 36.763,96 Euro asıl alacak ile 331.28 Euro işlemiş faizden oluşan alacağın rücu edilmesi için gemi donatanı ile dosyamız davalıları ... ile ... şirketlerine izafeten ...ne karşı icra takibi başlattığı, ödeme emri tebliğinin de acente sıfatıyla ... ... Limited Şirketine yapıldığı görülmüştür.
İtirazın iptali davalarında ödeme emri tebliğinin usulüne uygun yapılmış olması dava şartlarından olduğundan itirazın iptali davasına bakan mahkemece ödeme emrinin tebliğinin geçerli olup olmadığı re'sen gözetilmesi gereken bir husustur.
... ... vekili cevap dilekçesinde,... Denizciliğin hizmet verdiği ... şirketinin tahliye limanı acentesi olup taşıma şartlarının düzenlendiği recaplerde de tahliye limanı acentesi olarak ... ... A.ş'nin gösterildiğini, ... Denizciliğin ise ...'a tahliye limanında hizmet verdiğini, bu hizmetler nedeniyle ... adına fatura kestiğini ileri sürmüştür.
TTK'nın105.maddesinde acentenin aracılıkta bulunduğu sözleşmelerden doğacak uyuşmazlıklardan dolayı acentenin müvekkili adına dava açabileceği, kendisine karşıda aynı sıfatla dava açılabileceği düzenlenmiştir. Anılan hükmün açık ifadesine göre, acentenin ancak doğrudan aracılık ettiği sözleşmeler nedeniyle müvekkiline izafeten kendisine karşı dava ya da takip yöneltilebilecektir.
... ... tarafından dosyaya sunulan ve taşıma koşullarının yer aldığı recap'ta tahliye limanı acentesi olarak ... ... şubesinin belirlendiği görülmektedir. Yine dosyaya sunulan fatura örneğinden ... ... tarafından tahliye limanında verilen hizmetler nedeni ile ... ... A.Ş adına fatura düzenlendiği görülmektedir Sözkonusu belgelerden ...'un taşıyanın tahliye limanı acentesi olduğu, ... ... tarafından ...'a ücret karşılığı birtakım liman hizmetleri verildiği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla ... ... tali acente konumundadır. Tali acente davalı taşıyanlar tarafından acente olarak belirlenmemiş olup genel acentenin vermiş olduğu yetkiler dahilinde kalarak faaliyet göstermiştir. Bu durumda ... ... TTK'nın 103/1-b, 105 maddeleri anlamında acente sayılamayacağından davalılara izafeten bu şirkete karşı takip yapılması mümkün değildir.
Bu itibarla davalılara izafeten takip yöneltilen ve ödeme emri tebliğ edilen ... Denizciliğin acente sıfatının bulunmadığı, dolayısıyla "acente" sıfatıyla bu şirkete yapılan ödeme emri tebliğinin geçersiz olduğu sonucuna varıldığından, ödeme emrinin geçersizliği nedeni ile davanın HMK'nın 114/2 ve 115/2.maddeleri gereğince dava şartı yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davalılar hakkında açılan davanın, dava şartı yokluğundan davanın reddine,
2- Dosya mahkememizin 2022/... Esas sayılı dosyasından tefrik edilmiş olmakla, 80,70.-TL Başvurma Harcı ile 80,70.-TL Peşin harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davalılar vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/09/2022


Başkan ...
e-imzalıdır
Üye ...
e-imzalıdır
Üye ...
e-imzalıdır
Katip ...
e-imzalıdır