19. Hukuk Dairesi 2014/19484 E. , 2015/3880 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacılar vekili, davalı şirketin Winapex kapı ve pencere sistemleri üretimi işi yapmakta olduğunu ve bu ürünlerin satışını yapan müvekkillerinden ..."a ait ... firması adına davalı ile yetkili üretici bayilik sözleşmesinin imzalandığını, bu sözleşmenin devamında da 03/01/2009 tarihinde davalı ve müvekkili ... arasında bir sözleşme tanzim edilerek imza altına alındığını, bu sözleşme ile yapılan anlaşma gereğince müvekkillerinden ..."un eşi diğer müvekkili ..."a ait toplam 27.500,00 TL bedelli, 5 adet çekin davalıya verildiğini ve bu çek bedelleri kadar davalıdan mal talep edilebileceğininve ..."e teslim edilen mallar karşılığı düzenlenen irsaliyeli faturada belirtilen rakamın çek bedellerinden düşüleceğinin, mal teslim edilmediği takdirde, teslim edilen malların karşılığının toplam çek bedellerinden düşülerek bakiye kalan çek bedellerinden ... Firmasının sorumlu olmayacağının kararlaştırıldığını, çeklerin 03/01/2009 tarihinde davalıya teslim edildiğini, davalının sadece 9.000,00 TL’lik mal teslimi yaptığını ve devamında davalı şirketin ekonomik krizden olumsuz etkilenerek mali sıkıntıya düştüğünü ve üretimini de durdurduğunu, bundan sonra da müvekkiline taahhüt edilen malları teslim etmek olanağının bulunmadığını, davalı firmaya müvekkillerinden ... tarafından 08/06/2009 tarihinde ... Noterliği’nin 04254 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile malların tesliminin olmadığı ve fabrikanın kapatılmış olması dolayısıyla üretim yapmadığından dolayı ve bundan sonra da mal teslim edilmeyeceğinin açıkça görünmesi sebebiyle, müvekkiline teslim edilen 9.000,00 TL"lik bedel düşüldükten sonra kalacak olan çeklerin iadesinin talep edildiğini, ilgili çeklerin müvekkiline iade edilmediğini belirterek, müvekkili ... tarafından verilmiş müvekkili ..."a ait çeklerin 9.000,00 TL’lik kısmı dışında borçlu olunmadığının, borcun muaccel hale gelmediğinin tespitine, bedelsiz kalan çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece 06.06.2012 tarihinde verilen karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiş, iş bu karar Dairemizin 31.01.2013 tarih, 2012/16180 esas ve 2013/1966 karar sayılı ilamı ile kısa karar ile gerekçeli kararın çelişkili olması nedeni ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; davalının aradaki anlaşma sebebiyle temerrüde düşebilmesi için, ya davacı tarafından mal istenip bu hususun karşılanmaması ya da sözleşmenin bitiş tarihi olan 03/01/2010 tarihinde davalının verilen çeklerin karşılığı miktar malı davacıya teslim edememiş olması gerektiği, dava tarihinin 03/07/2009 olduğu, davacının en son 01/05/2009 tarihinde davalıdan mal aldığı, davacının bu tarihten sonra davalıdan mal istediğine dair bir belgenin dosya içinde bulunmadığı, bilirkişi raporunda davalının 25/12/2009 tarihine kadar satış yaptığının bildirildiği, dava tarihinde sözleşmenin süresinin bitmediği, davalı yanın temerrüde düşmediği, davanın menfi tespit davası olduğu, bu nedenle dava
tarihindeki duruma göre tarafların borçlarının olup olmadığının gözetileceği, davanın sözleşmenin biteceği tarih olan 03/01/2010 tarihinden önce açıldığı, davacının sözleşmenin feshi ile ulaşabileceği sonuca menfi tespit davası açarak ulaşmaya çalıştığı, ortada çekler nedeni ile yapılmış bir takibin olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen hüküm süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
(1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan öteki temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
(2) Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Bu hale göre alınması gereken karar ve ilam harcı miktarı 25,20 TL’dir. Mahkemece bu miktar üzerinden karar ve ilam harcı alınmasına karar verilmesi gerekirken, hükmün (4) nolu bendi uyarınca fazla harç alınmasına karar verilmesi doğru görülmemiş ise de, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden 6100 sayılı HMK.nun geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 438/7.maddesi uyarınca hükmün düzeltilerek onanması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin öteki temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bendde açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının (4) nolu bendinin hükümden çıkarılarak, yerine “Alınması gereken 25,20 TL maktu harcın yatırılan 249,80 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye kalan 224,60 TL’nin talep halinde davacılara iadesine,” rakam ve sözcüklerinin eklenmesi suretiyle hükmün düzeltilerek ONANMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 19.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.