MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucunda, .../... Mahallesi çalışma alanında bulunan 296 ada 45 parsel ve 369 ada ... parsel sayılı ....771,... ve ....860,... metrekare yüzölçümündeki tarla vasfındaki taşınmazlar doğal sit alanı içerisinde kaldıkları ve zilyetlikle edinilemeyecekleri gerekçesiyle davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmişlerdir. Davacı ..., miras sebebiyle gelen hakka, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine ve kendisine yapılan devir işlemine dayanarak taşınmazların adına tescili amacıyla tapu iptali ve tescili davası açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulü ile çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının iptaline ve davacı adına tapuya tescillerine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazların doğal sit alanı içerisinde ancak arkeolojik sit alanı dışında kaldıkları, üzerlerinde korunması gerekli herhangi bir kültür varlığının bulunmadığı ve davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm kurmaya elverişli ve yeterli değildir. Mahkemece, çekişmeli taşınmazlara ilişkin komşu parsel uygulaması ve davacı hakkında belgesiz araştırması yapılmamış, sit haritası ile kadastro paftası çakıştırılarak denetime elverişli ayrıntılı rapor aldırılmamış, taşınmazların sınırlarında dere ve göl alanları bulunmasına rağmen keşif heyetine jeolog bilirkişi dahil edilmemiştir. Eksik incelemeye ve araştırmaya dayalı olarak hüküm kurulamaz. Doğru sonuca varılabilmesi için, öncelikle çekişmeli taşınmazlara komşu tüm taşınmazlara ait kadastro tutanak örnekleri ve varsa tesislerinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte tespitlerin dayanağını oluşturan kayıtlar ile hükmen kesinleşenler bulunmakta ise tescil ilamları ve ilama ekli krokiler getirtilerek dosya içerisine konulmalı, davacı adına aynı çalışma alanında belgesizden zilyetliğe dayalı olarak tespit ve tescil edilen taşınmaz bulunup bulunmadığı hususu Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğü, Kadastro Müdürlüğü ile Tapu Müdürlüğünden ayrı ayrı sorularak varsa bu şekilde tespit edilen taşınmazların kesinleşme durumlarını da gösterir biçimde tespit tutanaklarının onaylı örnekleri, kesinleşmiş olanların kadastro sonucu oluşan tapu kayıtları, hükmen kesinleşenler bulunmakta ise tescil ilamları getirtilerek dosya içine konulmalı, dosya bu şekilde tamamlanıp keşfe hazır hale getirildikten sonra yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik mahalli bilirkişi heyeti ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, arkeolog, ziraat mühendisi ve jeolog bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyeti huzuruyla mahallinde yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte çekişmeli taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, dava konusu taşınmazların niteliği ve sürdürüldüğü iddia olunan zilyetliğin ekonomik amaca uygun olup olmadığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı; yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; ziraat mühendisinden komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde çekişmeli taşınmazların kullanım biçimlerini, zilyetlik sürelerini, toprak yapılarını, eğimlerini ve bitki desenlerini açıklayıp, tarımsal niteliklerini belirten, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, jeolog bilirkişiden çekişmeli taşınmazların dere yatağından kazanılıp kazanılmadıkları, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadıkları, aktif dere yatağında kalmıyorlar ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadıkları ve kıyı kenar çizgisi içerisinde bulunup bulunmadıkları hususlarında ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen ve arkeolog bilirkişiler aracılığıyla taşınmazların orijinal paftası ile sit haritaları çakıştırılarak taşınmazların konumu tam olarak belirlenmeli, bilirkişilerden çekişmeli taşınmazların sit alanı içinde kalıp kalmadıkları ile kalıyorlar ise hangi nitelikteki sit alanı içerisinde kaldıklarına dair krokili ve denetime elverişli ayrıntılı rapor alınmalı, 3402 sayılı Kadastro Yasası"nın .... maddesi uyarınca bir kişinin aynı çalışma alanı içerisinde belgesiz olarak sulu toprakta 40 dönüm, kuru toprakta 100 dönüm taşınmaz edinebileceği hususu da dikkate alınarak tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazinenin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 27.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.