Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2019/2384 Esas 2020/317 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
21. Hukuk Dairesi
Esas No: 2019/2384
Karar No: 2020/317
Karar Tarihi: 04.02.2020

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2019/2384 Esas 2020/317 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, davalı işyerinde çalıştığı sürelerdeki prime esas kazancının tespitini talep etmiştir. Mahkeme, miktarın tanıkla ispat sınırı üzerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Ancak Bölge Adliye Mahkemesince, eksik araştırma ve inceleme yapıldığı tespit edilerek davacı adına imzalı ücret bordroları istenmeden karar verildiği belirtilmiş ve davalı şirketin ticari defter ve belgelerinin muhasebeci bilirkişi marifeti ile yerinde incelenerek sonuca göre karar verilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Bu nedenle, Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılmış ve ilk derece mahkemesi kararı bozulmuştur. Kararda yer alan kanun maddeleri, 5510 sayılı Kanunun “prime esas kazançlar” başlıklı 80. maddesi olarak belirtilmiştir. Bu maddeye göre, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır. Buna göre prime esas kazanç olarak gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücretin işçinin yaşı, kıdemi, mesleki durumu dikkate alınarak, emsal işi yapan işçilerin aldığı ücret göz önünde tutularak belirlenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
21. Hukuk Dairesi         2019/2384 E.  ,  2020/317 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
    2- Sosyal Güvenlik Kurumu Vek. Av. ...
    İLK DERECE
    MAHKEMESİ : ... 36. İş Mahkemesi
    TÜRK MİLLETİ ADINA


    K A R A R

    A)Davacı İstemi :
    Davacı, davalı işyerinde çalıştığı sürelerdeki prime esas kazancının tespitini talep etmiştir.
    B)Davalı Cevabı :
    Feri Müdahil Kurum vekili; Senetle ispat gerektiği, tanıkla ispatlanamayacağı gerekçeleriyle davanın reddini talep etmiştir.
    Davalı .... vekili; Davacının gemi işletmeciliği şirketinde operasyon müdürü olup gemi adamı olduğundan Deniz Ticaret Mahkemesi" ne görevsizlik verilmesi gerektiği, senetle ispat gerektiği, ödemelerin banka aracılığı ile yapıldığı gerekçeleriyle davanın reddini talep etmiştir.
    C)İlk Derece Mahkemesi Kararı :
    Mahkemece; miktar itibariyle davacının prime esas ücret talebinin tanıkla ispat sınırı üzerinde olduğu, bu nedenle tanıkla ispatının mümkün olmadığı ve yazılı delille kanıtlanması gerektiği, davacı vekili tarafından ise emsal ücret araştırmaları ve önceki çalışılan yerlerde alınmış olunan ücretlere dayanıldığı bunun dışında yazılı delil ya da yazılı delil başlangıcı sayılabilecek her hangi bir belgenin dosya içerisine sunulmamış olduğu gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir
    İstinaf başvurusu :
    Davacı vekili istinaf dilekçelerinde özetle;Davacı ile birlikte işten çıkarılan eniştesinin de aynı şirkete açtığı davada ticari kayıtların ve emsal ücretin araştırılmasına dair BAM bozması olduğu halde bu kararda farklı olduğu, emsal ücret yapılması gerektiği ve resen dikkate alınacak nedenlerle davanın reddine dair kararın bozulmasını istemiştir.
    D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi :
    Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının; " ...Somut olayda, davacı adına davalı işveren tarafından asgari ücretin üzerinde bir miktardan Kuruma bildirim yapılmıştır. Davacının bildirilen ücretten daha fazla bir ücretle çalıştığı iddiası yazılı belgelerle ispatlanamamıştır. Yine Kurumun taraf olmadığı işçilik alacağına ilişkin dava tek başına iş bu dava yönünden kesin delil olmadığından alacak davasının kesinleşmesinin beklenilmesine de gerek bulunmamaktadır." gerekçesiyle davacının isteminin esastan reddine, karar vermiştir.

    ./..

    E)Temyiz :
    Davacı vekili; istinaf başvuru gerekçelerini tekrarlayarak mahkeme kararının bozulmasını talep etmişlerdir.
    F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
    Davacı, davalı işyerindeki prime esas kazançlarının tespitini talep etmiştir.
    Mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı davacının istinaf talepleri Bölge Adliye Mahkemesince reddedilmiştir.
    Davanın yasal dayanaklarından olan 5510 sayılı Kanunun “prime esas kazançlar” başlıklı 80. maddesinin birinci fıkrasında, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır. Buna göre prime esas kazanç olarak gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücretin işçinin yaşı, kıdemi, mesleki durumu dikkate alınarak, emsal işi yapan işçilerin aldığı ücret göz önünde tutularak belirlenmesi gerektiği Yargıtay"ın yerleşmiş görüşlerindendir. Tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe sahip olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, sigortalının imzasını içeren aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle kanıtlanması olanaklıdır.
    Somut olayda, davacı adına imzalı ücret bordroları istenmeden, davalı işyeri ticari defter ve kayıtları incelenmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    Yapılacak iş, davalı şirket nezdindeki davacının işyeri özlük dosyası ile ihtilaflı döneme ait ücret tediye bordrolarının tamamının aslını veya onaylı ve okunaklı örneklerini getirtmek, ücret ödeme bordrolarında davacının imzasının bulunup bulunmadığını saptamak, ayrıca davalı şirketin ticari defter ve belgelerini istemek, söz konusu defter ve belgeler üzerinde muhasebeci bilirkişi marifeti ile yerinde inceleme yaptırmak ve davacıya bankaya yatan miktar dışında ücret ödemesi bulunup bulunmadığını belirlemek, ücret bordroları ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
    O halde, davacı vekilinin istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan nedenlerle kabulü gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılması ve ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
    G)SONUÇ :
    Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 04/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Bu web sitesi, sisteminin bir üyesidir.