MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 25/02/2016 tarih ve 2015/159-2016/79 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 05.12.2017 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan asıl ve birleşen davalarda davalı ... ile birleşen davalarda davalı ... ...Havacılık İktisadi İşletmesi vekili Av. Ş..., tüm davacılar vekili Av. ... ile asıl davada ihbar olunan ...Sigorta A.Ş. vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerinin eşi ve babası olan ...’ın, THK Türk Kuşu Eskişehir İnönü Eğitim Merkezinde THK Hava Taksi İşletmesi olarak işletilen hava aracında yolcu iken aracın düşmesi sonucu 05.09.2008 tarihinde vefat ettiğini, hava aracının sahibinin ... olup, işleticisinin THK ...Genel Müdürlüğü olduğunu, kazanın davalılar tarafından istihdam edilenlerin kusurundan kaynaklandığının belirlendiğini, vefat, nedeniyle, müvekkillerinin eşi ve çocuklarının, müteveffanın desteğinden yoksun kaldıklarını, müteveffanın SPK’da müfettiş olarak çalışıp, sonrasında da ortağı olduğu şirketlerde ticari faaliyette bulunan bir iş adamı olduğunu ileri sürerek her bir davacı için 10.000 TL olmak üzere toplam 30.000 TL maddi tazminatın, olay tarihinden işletilecek reeskont faizi ile davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Birleşen ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/156 esas sayılı davada davacılar vekili, asıl davadaki taleplere ilaveten toplamda, ... için 569.000 TL maddi, 150.000 TL, manevi, ... İçin 257.000 TL maddi. 100.000 TL, manevi ... için 257.000 TL maddi 10.000 TL manevi,... ve...çin 50.000’er TL manevi, ..., ..., ... ve...için 15.000’er TL manevi tazminatın olay tarihinden işletilecek yasal faizi ile tahsilini talep ve dava etmiştir.
Birleşen ... 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/367 Esas sayılı davada davacılar vekili, asıl davada alınan bilirkişi raporuna göre müvekkili eş ... için 298.000 TL maddi tazminatın davalılardan olay tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, asıl davada davacılar ... ve ..."ın maddi tazminat taleplerinin kabulü ile her bir davacı için 10.000,00 TL olmak üzere toplam 20.000,00 TL maddi tazminatın 05.09.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılar ... ve THK...Havacılık İktisadi İşletmesinden tahsiline, diğer hususlara ilişkin karar kesinleşmiş olduğundan yeniden karar tesisine yer bulunmadığına, birleşen ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/156 Esas sayılı dosyasında davanın kısmen kabulü ile davacılar ... ve ..."ın maddi tazminat taleplerinin kabulü ile taleple bağlı kalınarak her bir davacı yönünden 257.000,00 TL olmak üzere toplam 514.000,00 TL maddi tazminatın 05.09.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline, davacı ... yönünden maddi tazminata ilişkin verilen hüküm kesinleşmiş olduğundan bu konuda yeniden karar verilmesine mahal bulunmadığına, davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile, davacı ... için 50.000 TL, davacılar ... ve ... için ayrı ayrı 25.000"er TL, davacı ... ve ...için ayrı ayrı 20.000"er TL, davacılar ...l, A..., ...ve ...için ayrı ayrı 10.000"ar TL olmak üzere toplam 180.000,00 TL manevi tazminatın 05.09.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline, birleşen ... 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/367 Esas sayılı dosyasında davanın süre yönünden reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar vekili ile davalı ... Genel Başkanlığı vekilinin bütün, davalı ... İşletmesini aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Ancak asıl davada ... aleyhinde usulüne uygun şekilde açılmış bir dava bulunmamaktadır. Yargılama sırasında diğer davalının talebi üzerine THK...Havacılık İktisadi İşletmesine dava ihbar edilmiş olup, ... karar başlığında asıl davada taraf olarak gösterilmemiş, ancak aleyhine hüküm kurulmuştur. Oysa, Türk hukuk sisteminde hüküm, sadece davada taraf olanlara yönelik olarak verilebilir. Bu kural uyarınca, asıl davaya ilişkin dava dilekçesinde
davalı olarak gösterilmeyen taraf, dava açıldıktan sonra ek bir dilekçe ile zorunlu dava arkadaşlığı dışında davaya dahil edilmez. HMK’nın 61 ve diğer maddeleri uyarınca ihbar olunan kimse davada davalı sıfatını kazanamayacağı gibi, bu kişi aleyhine hüküm de kurulamaz. Buna göre, aleyhinde davacı tarafından usulüne uygun açılmış bir dava olmadığı halde asıl davada ihbar olunan aleyhine hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın THK...Havacılık İktisadi İşletmesini yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin ve davalılar THK Genel Başkanlığı vekilinin tüm, davalı ... vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle ... vekilinin asıl davaya ilişkin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın ... yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.480,00 TL duruşma vekalet ücretinin asıl ve birleşen davalarda davacılardan alınarak, davalı ... İşletmesine verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 2,20 TL temyiz ilam harcının temyiz eden birleşen davada davacılardan alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 36.862,94 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ... Genel Başkanlığı"ndan alınmasına, davalı ... İşletmesinden harç alınmasına yer olmadığına, 05/12/2017 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
Somut uyuşmazlıkta,
05.09.2008 tarihinde davalı ..."nun işleteni olduğu hava aracında yolcu olarak bulunan destek ..., hava aracının düşmesi ve yanması sonucu vefat etmiştir.
Davalı olayda tam kusurlu olup, 1963 doğumlu destek olay tarihinde 45, eş ... 40, kızı ... 10, kızı ..."da 10 yaşında bulunmaktadır.
Eş Ece için, 150.000,00 TL, çocuklardan herbiri için 100.000,00"er TL manevi tazminat talep edilmiş olup bozma sonrası mahkemece eş ... için 50.000,00 TL, çocuklardan her biri içinde 25.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmiştir.
Davacı eş ve çocukların manevi tazminata yönelik temyiz istemleri sayın çoğunluk görüşü doğrultusunda reddedilmiştir.
Sayın çoğunluğun red gerekçesine katılamıyorum.
Manevi tazminat davasının yasal dayanağı dava tarihinde yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK. 47 maddesi olup "hakimin hususi halleri nazara alınarak cismani zarara düçar olan kimseye yahut adam öldüğü takdirde ölünün ailesine manevi zarar namıyla adalete muvafık tazminat verilmesine karar verilebileceği" hükmünü içermektedir.
Bu hükümle hakimin ölenin ailesine adalete uygun tazminat verilmesine karar vereceği kabul edilmiştir.
Hakim, manevi tazminatın miktarının tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır.
Manevi tazminat miktarının belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak göstermelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hakimin hak ve nısfetle hüküm vereceği TMK 4. maddesinde belirtilmiştir.
Hükmedilecek bu para zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmiştir. O halde bu tazminatın sınırı, amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Davacı eş ve çocuklar için hükmolunan manevi tazminatın yukarıda açıklanan ilkelere göre az olması nedeniyle daha yüksek miktarda manevi tazminata hükmedilmek üzere yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerekirken, davacıların bu yöne ilişkin temyiz istemlerinin reddine yönelik sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.