BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/302 Esas 2022/628 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/302 Esas
KARAR NO:2022/628

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:27/04/2022
KARAR TARİHİ:29/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talep eden vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ikamet adresi olan "---günü saat --- saatleri arasında hırsızlık olayı meydana geldiğini, müvekkilinin ----civarında evine döndüğünde yatak odasında bulunan evrak çantası içerisinde bulunan --- yılları arası çeşitli bankalara ait ödeme dekontları, -- yılına ait---adet--- tutarlı toplamda --- tutarlı ödenmiş senetlerin, müvekkilinin ---unvanlı şahıs şirketine ait--- yılı tüm resmi defter ve faturalar ile diğer belgelerinin, varlık şirketleri tarafından müvekkili adına verilen "Borcu yoktur." belgesi ile kimlik fotokopisinin çalındığını fark ettiğini bildirdiğinden bahisle çalınan tüm belgeler ile henüz tespit edilememiş tüm resmi belgeler için zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava, zayi belgesi talebine ilişkindir.
TTK'nın 82/1. maddesi gereğince, "Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür."
Saklama süresi --- yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren--- gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işidir (TTK m.82/7).Somut olayda davacı tarafından dava konusu belgelerin evinde yapılan hırsızlıkta zayi olduğunu ileri sürdüğü, Davacı ticari defter ve kayıtlarını koruyup gözetme yükümlülüğüne aykırı hareket etmiş, kısacası basiretli bir tacir gibi davrandığını kanıtlayacak delil göstermemiştir. Tacirin yukarıda bahsedilen kanun maddesinden yararlanabilmesi için ticari defter ve belgelerinin korunabilmesi amacıyla gerekli dikkati ve ihtimamı göstermiş olması gerekmektedir.----Dava konusu defter ve belgelerin saklanmasına ilişkin gerekli dikkat ve özen göstermediği, davacı tarafından defter ve belgelerin gerekli dikkat ve özen gösterildiği halde zayi olduğunun ispat edilemediği anlaşıldığından, talebin esastan reddine karar verilmiş zayi talep edilen ---adet senet yönünden mahkememize bilgi sunulmadığı bu nedenle de ilan yapılamadığı bu senetler yönünden talebin usulden reddine karar verilerek ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Taleplerin REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın kesinleşmesi halinde kullanılmayan gider avansının ilgili tarafa iadesine,Dair talep eden vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren --- haftalık süre içinde---Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.