10. Hukuk Dairesi 2017/5986 E. , 2018/34 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar vermiştir.
Hükmün, tüm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 86/9. maddesi olup, bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmelerinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
1-İnceleme konusu davada; davacının davalı ... tarafından işletilen, 2011 yılında emekli olması üzerine oğlu olan diğer davalı ... tarafından işletilen ... ünvanlı işyerinde 01.03.1999-25.07.2015 tarihleri arasında fiilen çalışmış olmasına rağmen SGK"ya eksik bildirilen 15.05.2005-01.11.2005 tarihleri, 01.08.2006-12.12.2006 tarihleri ve 30.12.2010-05.01.2011 tarihleri arasında çalıştığının tespitini talep ettiği; Mahkemece, bordro tanık beyanları esas alınmak suretiyle davacının davalı ..."a ait işyerinde 25.05.2005-01.11.2005 tarihleri arasında 156 gün asgari ücretle, 01.08.2006-12.12.2006 tarihleri arasında 131 gün asgari ücretle fiilen çalıştığının tepitine, bu süre yönünden davalı ..."ın sorumlu olduğuna, bu süre yönünden davalı Saygı Yıldız açısından davanın husumet yönünden reddine, 30.12.2010-05.01.2011 tarihleri arası için talep edilen hizmet tespiti isteminin davalı Saygı Yıldız yönünden esastan reddine, davalı ... yönünden husumet nedeniyle reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dosya içerisinde bulunan davalı ... adına gözüken 0035000-4801 sicil nolu işyerinden davacıya ait 01.03.1999 tarihli, 01.11.2005 tarihli ve 12.12.2006 tarihli işe giriş bildirgeleri ve 15.05.2005 tarihli, 01.08.2006 tarihli, 30.12.2010 tarihli işten çıkış bildirgeleri ile davalı Saygı Yıldız adına gözüken 05.01.2011 tarihli işe giriş bildirgesi ile 25.07.2015 tarihli işten çıkış bildirgeleri karşısında; davalılara ait işyerlerinde devir
olmaksızın kesinti olduğu hususları birlikte değerlendirilerek; 30.12.2010-05.01.2011 tarihleri arası talep dönemi yönünden davalı ... yönünden esastan ret, davalı ... yönünden husumetten ret kararı verilmesi gerekirken Mahkemece hatalı değerlendirme ile 30.12.2010-05.01.2011 tarihleri arası için talep edilen hizmet tespiti isteminin davalı Saygı Yıldız yönünden esastan reddine, davalı ... yönünden husumet nedeniyle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Sigortalılığın zorunlu, kişiye bağlı ve özellikle devredilemez bir hak olduğu ve bu nedenle kamu düzenine ilişkin bu tür davaların özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır.
Öte yandan, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2003/21 - 43 Esas, 2003/97 Karar ve 26.02.2003 tarihli kararında ayrıntıları açıklandığı üzere; kural olarak işe giriş bildirgeleri ve ücret ödeme bordroları sigortalının imzasını içermelidir. Sigortalı, anılan belgeleri hile, hata veya manevi baskı altında imzaladığını ileri sürmemiş veya imzanın kendisine ait olmadığını ya da kesintisiz çalıştığını söylememiş ise, birden fazla işe giriş bildirgesinin varlığı ve işyerinden yapılan kısmi bildirimler, sigortalının o işyerinde kesintili çalıştığına karine oluşturur. Bu karinenin, aksinin, ancak, eş değer de delillerle kanıtlanması gerekmekte olup tanık sözlerine değer verilemez.
Bu çerçeve içinde; davacıya ait davalı işveren ... adına gözüken 01.03.1999, 01.11.2005 ve 12.12.2006 tarihli işe giriş bildirgeleri ile davalı işveren ... adına gözüken 05.01.2011 tarihli işe giriş bildirgelerinde bulunan imzanın sigortalı tarafından kabul edilmesi ya da inkar edilip de aidiyetinin yaptırılacak ehil bilirkişi incelemesiyle saptanması ve manevi baskı altında imzalandığının sigortalı tarafından iddia ve ispat edilememesi halinde, birden fazla işe giriş bildirgesinin kesintili çalışmanın varlığına karine teşkil edeceği ancak bu halde bile aksinin sigortalı tarafından yazılı delillerle kanıtlanabileceği hususu gözönünde tutulmalıdır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilerek, yapılacak inceleme ile hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılar ... ile ..."a iadesine, 15.01.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.