Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2014/3333 Esas 2014/7626 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 26/12/2013
NUMARASI : 2013/2-2013/540

Davacı K.. S.. vd vekili Avukat D.. A.. tarafından, davalı Maliye Hazinesi aleyhine 15/06/2011 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 26/12/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız el koyma nedenine dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece istem kısmen kabul edilmiş, hüküm, davalı hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, kendisine ait küçükbaş hayvanlara kaçakçılık iddiası ile kolluk güçlerince el konulduğunu ve yapılan ceza yargılaması sonucunda üzerine atılı suçtan beraatine ve yedieminde bulunan hayvanların kendisine iadesine karar verildiğini, buna rağmen iadenin gerçekleşmediğini ileri sürerek, bu süreçte mahrum kalınan kazancın davalılardan tazminini talep etmiştir.
Davalı ise yediemine teslim edilen hayvanların iade edilmemesinde kusurları bulunmadığını, yedieminin malları iade etmediğini davanın zamanaşımına uğradığını ve mahkemenin yetkili olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporuna dayanılarak açılan davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davaya konu olayda; davacıya ait 172 adet küçükbaş hayvana (keçi) kaçak oldukları iddiası ile 18/08/2000 tarihinde kolluk güçlerince el konulmuş ve yediemin olarak dava dışı Hacı Taş’a teslim edilmiştir. Ceza yargılaması kapsamında yapılan keşifte ve yediemin tutanağında el konulan hayvanların 172 adet kıl keçisi olduğu tespit edilmiştir. Hakkari Ağır Ceza Mahkemesi"nin 2001/52 Esas, 2001/129 Karar sayılı dosyasında sanık davacının delil yetersizliğinden beraatine ve yedieminde bulunan küçükbaş hayvanların sanığa iadesine karar verilmiş ve karar temyiz kanun yoluna başvurulması sonucu Yargıtay 7. Ceza Dairesi tarafından 16/02/2004 tarihinde onanarak kesinleşmiştir. Mahkemece öncelikle yapılması gereken el konulan hayvanların sahibine fiilen teslim edilip edilmediği, teslim konusunda davacının müracaatının bulunup bulunmadığı hususlarının yedieminin beyanları da alınarak usulünce araştırılmasıdır. Sözkonusu küçükbaş hayvanlar davacıya teslim edilmemiş ise hayvanların el koyma tarihindeki değerleri belirlenerek davacının zararı hesaplanmalıdır. Bu hesaplama yapılırken de hayvanların türü ve cinsi doğru hesaplanmalıdır, ceza dosyası kapsamından el konulan hayvanların keçi olduğu açıkça anlaşıldığı halde bilirkişi raporunda hayvanların koyun ve koç olarak hesaplamaya esas alınması ve buna göre belirlenen tazminat miktarının mahkemece davalıdan tahsiline karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Ayrıca, davacının denetim sırasında ve sonrasında el konulan hayvanlara ait menşe şahadetnamesini
ibraz edememesi, beraat ve iade kararının 16/02/2004 tarihinde kesinleşmesine rağmen aradan uzunca bir zaman geçtikten sonra 15/06/2011 tarihinde eldeki bu davayı açması gibi davacı kusurları birlikte değerlendirildiğinde, zararın artmasında müterafik (bölüşük) kusuru bulunduğu açıktır. Bu durumda, hükmedilecek tazminat miktarından BK. 42, 43 ve 44 maddeleri gereğince uygun miktarda indirim yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru olmamış ve kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA 13/05/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.