Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/10167 Esas 2015/12395 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, ... taşınmazın Kamulaştırma Kanununun 4650 Sayılı Kanunla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece dairenin bozma kararına uyularak gerekli inceleme yapılmış ise de, yapılan araştırma ve inceleme sonucu alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir.
Şöyle ki;
1-Bilirkişi kurulunun somut emsal olarak aldığı ... taşınmazın, tapu kaydı ve satış akit tablosundan, ... Belediyesi"nin 20.11.2007 tarih ve 2007000388 karar sayılı yazısı gereği kamulaştırılması üzerine pazarlık usulü ile satıldığından bu satışın gerçek değerini yansıtmayan özel nitelikte olduğu anlaşılmaktadır.
Kamulaştırma Kanununun 11. maddesinin (g) bendine göre, kamulaştırılan taşınmazın arsa olarak kabulü halinde değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan satışların emsal alınarak değerlendirmenin yapılması gerekir. Bilirkişi kurulunca yukarıda belirtilen taşınmazların nitelikleri dikkate alındığında emsal niteliğinde olamayacağı açıktır.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğu kabul edildiğinden; Kamulaştırma Kanununun kıymet takdiri esaslarını gösteren 11. maddesinin 1.fıkrasının özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, değerlendirme gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış bedelinin tesbiti ve bu tespitte etkisi olan diğer unsurlar da dikkate alınarak her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilip kamulaştırma bedelinin tespiti gerekmektedir.
Emsalin kamulaştırılan taşınmazla aynı konumda ve taşınmaza yakın mesafede bulunması, aynı nitelik ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde olması veya değerlendirme tarihine yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Aynı özellik ve nitelikleri taşıyan başka yerlerde bulunan ve değerlendirme gününden önce satılan taşınmazlar da emsal alınabilir. Bu emsalin satış fiyatına ... üretici fiyat endeksi uygulanmak suretiyle değerlendirme tarihinde oluşan fiyatları bulunduktan sonra dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar gösterilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı, bu nitelik ve farklılıkların taşınmazın değerine olan etkilerinin ne olduğu belirtilmeli ve bu suretle yapılacak karşılaştırma ile dava konusu taşınmazın değeri tespit edilmelidir.
Emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten sonra bunun imar parseli olup olmadığı da sorulup saptanmalıdır. İncelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırmadan sonra bulunacak değerinden, İmar Kanununun 18.maddesinin 2. fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerektiği de dikkate alınmalıdır.
2942 sayılı Yasa"nın 4650 sayılı Kanun ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırılmasında gözönünde tutulması gerekir. Buna göre dava konusu taşınmaz ve emsallerin emlak vergisine esas tutulan asgari m² değerlerinin ilgili belediye başkanlığından 2012 yılı itibarıyla getirtilerek karşılaştırılması ve değerlendirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmiş olması gerekir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın yer aldığı ilçede emsal olabilecek özel amacı olmayan arsa satışlarının bulunmadığının düşünülemeyeceği ve değerlendirmeye esas alınan bilirkişi kurulu raporunun yukarıda açıklanan esaslara uygun düşmediği gözetilmeden, gerekli araştırma ve yeterli incelemeyi içermeyen rapora itibarla hüküm kurulması,
Ayrıca;
2-Bozma kararı öncesinde mahkemece 7.685,06 TL kamulaştırma bedeli tespit edildiği ve davacı idarenin temyizi üzerine karar bozulduğundan, tespit edilen bu bedelin davacı lehine usuli kazanılmış hak oluşturduğu gözetilmeden bozmadan sonra daha fazla kamulaştırma bedeline hükmedilmesi,
3-Davada vekille temsil edilen davacı yararına vekalet ücretine hükmedilmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 10.09.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.