İmar kirliliğine neden olma - Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2019/15977 Esas 2020/364 Karar Sayılı İlamı

18. Ceza Dairesi         2019/15977 E.  ,  2020/364 K.

"İçtihat Metni"

KARAR
İmar kirliliğine neden olma suçundan şüpheli Berkant Altınlı hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda Akçadağ Cumhuriyet Başsavcılığı"nca düzenlenen 20/03/2019 tarihli ve 2019/150 soruşturma, 2019/106 esas, 2019/93 sayılı iddianamenin iadesine dair Akçadağ Asliye Ceza Mahkemesinin 08/04/2019 tarihli ve 2019/65 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Malatya 4. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 26/04/2019 tarihli ve 2019/427 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
İstem yazısında; “ Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 15/12/2017 tarihli ve 2017/19261 esas, 2017/28180 karar sayılı ilâmında yer alan, "...5271 sayılı CMK"nın 38/A maddesi ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin UYAP’ın kullanılmasına ilişkin 5, 108, 119 ve 140. maddeleri değerlendirilerek yapılan incelemede, CMK"nın 174/1. maddesinde öngörülen onbeş günlük yasal süreden sonra iddianamenin .. tarihinde iade edildiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, CMK"nın 174. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş günlük süre sonunda iade edilmeyen iddianamenin kabul edilmiş sayılacağı gözetilmeden..." şeklindeki açıklamalar ile;
5271 sayılı CMK"nın elektronik işlemler başlıklı 38/A maddesinde yer alan,
"(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir" şeklindeki,
5271 sayılı Kanunu’nun 174. maddesinde yer alan,
"(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen, İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir." şeklindeki düzenlemeler karşısında,
Somut olayda, Akçadağ Cumhuriyet Başsavcılığı"nca söz konusu iddianamenin 26/03/2019 tarihinde mahkemesine tevdii edilmesi sonrası dosya içerisinde bulunan UYAP safahat kaydından da anlaşılacağı üzere, mahkemece 15 günlük yasal süre geçtikten sonra 11/04/2019 tarihinde iddianamenin iadesine karar verilerek dosyanın Akçadağ Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilmektedir.
I -Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı CMK"nın elektronik işlemler başlıklı 38/A maddesi;
(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet Savcısı veya görevlendirilen yetkili kişi tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez. UYAP’tan dış bilişim sistemlerine gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir, biçimindedir.
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun “İddianamenin iadesi” başlıklı 174. maddesinde;
"(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen,
İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez." hükmüne yer verilmiştir.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet Savcısı itiraz edebilir." şeklinde düzenlenmiştir.
İncelenen dosyada; Akçadağ Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 2019/150 soruşturma numaralı dosya kapsamında 20/03/2019 tarihinde düzenlenen edilen iddianamenin 26/03/2019 tarihinde Akçadağ Asliye Ceza Mahkemesine teslim edildiği, Akçadağ Asliye Ceza Mahkemesi"nin 2019/65 iddianame değerlendirme sayılı kararıyla iddianamenin iadesine karar verildiği ancak UYAP ortamından yapılan kontrolde bu kararın hakim tarafından 11/04/2019 tarihinde saat 00:39:43"de elektronik imza ile imzalandığı, Cumhuriyet Savcısı tarafından bu karara karşı iddianamenin iadesi için öngörülen 15 günlük süre geçtiğinden bahisle 15/04/2019 tarihinde itiraz edildiği ve mercii Malatya 4. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 26/04/2019 tarihli ve 2019/427 değişik iş sayılı kararıyla itirazın reddedildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre, mahkemece CMK"nın 174/1. maddesinde öngörülen on beş günlük yasal süreden sonra iddianamenin iade edildiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, CMK"nın 174. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren on beş günlük süre sonunda iade edilmeyen iddianamenin kabul edilmiş sayılacağı gözetilmeden, anılan iddianamenin iadesi kararına karşı Cumhuriyet Savcısı tarafından yapılan itirazın kabulü yerine, reddine dair mercii kararında isabet bulunmamaktadır.
II - Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1-) Malatya 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 26/04/2019 tarihli ve 2019/427 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2-) Aynı yasa maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 14/01/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.