BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/233 Esas 2022/676 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/233 Esas
KARAR NO : 2022/676

DAVA : Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ : 04/04/2022
KARAR TARİHİ : 06/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali istemine ilişkin olayın yapılan açık duruşması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşidecinin-------- kimin elinde olduğunu bilmediği başka kişilerde zarar olmasını istemediği çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : Talep, HMK'nin 382(2)-e maddesi gereği çekişmesizdir.
DELİLLER : ----- Kayıtları,------- cevapları, Davacıya --------Tablosu, Dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :
Talep, 6102 Sayılı TTK' nin 818/1(s) maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çeklerin iptali istemine ilişkindir.
Talep, HMK'nin 382(2)-e maddesi gereği çekişmesiz yargı işi olup aynı yasanın 385. maddesine göre 316-322 maddeleri kapsamında basit yargılama usulüne tabidir.
Talebe konu olayda 6102 Sayılı TTK'nin 757/1 maddesi uyarınca mahkememizin----- -----bakımından yetkili olduğu görülmüştür.
Mahkememizce usulüne uygun olarak hazırlanan tensip tutanağı ve buna bağlı olarak yapılan davet sonucunda duruşma açılarak ön inceleme duruşması icra edilmiş, talep ve sorun belirlenmiş ve tahkikata geçilerek tahkikat işlemleri yerine ----------- toplanmış, incelenip değerlendirilmiş ve duruşmaya katılan talep edenin son sözleri de dinlenip zapta geçilerek aşağıdaki hüküm sonucuna ulaşılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) -------- borç yüklediği ------- muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu muvafakatın doğrudan senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin --- dönüştürülebilmesi hususunda da aynı kural geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder." hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir." hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz ----- ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır." hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) ----------- hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü bulunmaktadır. Aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya ----yerleşim ---- mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır. Görüldüğü üzere çek iptal davası açma hakkı TTK'nin 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK'nin 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının ve iptal hükmünün amacı ve sonucu budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ve yargılamaya göre somut olayda evvelin usul ve yasa gereği gerekli kararlar verilerek 6102 Sayılı TTK'nin 760-762.maddeleri uyarınca ------ gerekli ilanlar yapılmış ve ilana --- dosya kapsamına alınmıştır. Yapılan işbu ilanlara rağmen ilana göre belirlenen yasal süre içinde ve hatta karar verilen duruşma gün ve saatine kadar talebe konu çekler üzerinde hak iddia eden veya çekleri bulan herhangi bir gerçek veya tüzel kişi tarafından mahkememize başvuru olmamış ve çek veya çekler ibraz edilmemiştir.----- konusu çeklerin keşideci ----------- hesabına hesabına bağlı olduğu, çeklerin banka şubelerinde ve takas merkezinde ibrazına rastlanmadığı ve çeklerin bedelinin ödenmediğinin bildirildiği anlaşılmakla işbu çeklerin dosyaya yansıyan delillere göre yetkili hamilinin davacı olduğu ve çeklerin iddia edildiği gibi talep eden hamilin elindeyken kaybolmak suretiyle zayi oldukları sonuç ve kanaatiyle talebin kabulü ile; 6102 sayılı TTK'nin 818/1-s maddesi yollamasıyla aynı yasanın 764/1. maddesi uyarınca talebe konu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm ihdas edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın/talebin KABULÜNE,
1-)-----ait, keşideci ----- Çek Keşide Tarihi: --------
2-)-------
3-) ------ Çek Keşide Tarihi: ---------
4-) ------ Çek Miktarı: ----- Çek Keşide Tarihi: -----
5-) ------- Çek Keşide Tarihi: ------------
6-) ----- Çek Miktarı: ---- Çek Keşide Tarihi: ---------
7-) -------- Çek Miktarı: ----- Çek Keşide Tarihi: -------
8-) ----- Miktarı: ------- Çek Keşide Tarihi: ---
9-) ------ Çek Miktarı: ------------- Çek Keşide Tarihi: ----
10-) ----- ait, keşideci ----- Olan, ---- ----- Çek Keşide Tarihi: -----------
11-) ----- ait, keşideci ---- Çek no: ---- Çek Miktarı: --------- --------- Çek Keşide Tarihi: ---------
12-) ----- Miktarı:------ Çek Keşide Tarihi: -------
13-) ----- Miktarı: ----- Çek Keşide Tarihi: ----
14-) ----- Çek Keşide Tarihi: -----------
15-) ------ Çek Keşide Tarihi: ----- nolu çeklerin ZAYİ NEDENİYLE AYRI AYRI İPTALİNE,
3-)Yapılan yargılama giderlerinin talebin mahiyeti gereği talep eden üzerinde bırakılmasına,
4-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcı peşin olarak alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına,
5-)6100 sayılı HMK'nin 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan avansın yatırana iadesine, (Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından re'sen işlem yapılmasına),
Dair, davacı- talep edenin yüzüne karşı ; 6100 sayılı HMK'nin 341/1, 342, 343, 344 ve 345/1 maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf harç ve giderleri yatırılmak suretiyle mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçeyle; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.