Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, ... ili ... ilçesinde ... isimli komisyoncuya 1998/1 döneminde serada üretilen malların teslimi nedeniyle tevkifat listesinde gözüken ... isminin kendisinin serada ürettiği sebzelerin teslimatlarına ilişkin olduğunu iddia ederek, ... adına yapılan tevkifatın ... ve..."dan olma 01.07.1935 doğumlu ... olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı ... ve ... Sigortası Kanununun geçici 7. maddesi delaletiyle mülga 2926 sayılı Kanunun 2., 3., 9 ve 10. maddeleridir.
2926 sayılı Kanunun 2. maddesinde, Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan ... güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdiyle bağlı olmaksızın, 3. maddenin (b) bendinde tanımlanan tarımsal faaliyette bulunanların ... ... sigortalısı sayılacakları belirtilmiştir.
Anılan Kanunun 3. maddesinin (b) bendinde "Tarımsal faaliyette bulunanlar: kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde, kamuya mahsus mahallerde ekim dikim, bakım, üretim, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veya doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünlerinin üretimini, avlanmasını, avcılar ve yetiştiriciler tarafından muhafazasını, taşınmasını sağlayanlar veya bu ürünlerden sair bir şekilde faydalanmak suretiyle kendi adına ve hesabına faaliyette bulunanlar" olarak tanımlanmış, 5. maddesinde, sigortalı olmanın zorunlu olduğu, sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçilemeyeceği ve kaçınılamayacağı, 6. maddesinde ise, diğer ... güvenlik kuruluşları kapsamına tabi bir işte çalışanların, çalışmaya başladıkları tarihten bir günönce, sigortalılıklarının sona ereceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca aynı Kanunun 9. maddesi Kuruma re"sen tescil yükümlülüğü yüklemiştir.
Anılan Kanunun 10. maddesine göre ise, kayıt ve tescil işlemlerinde valilik, kaymakamlık, özel idare, belediye, muhtarlık ve nüfus idareleri kayıtları ile, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, ... satış kooperatifleri ve birliklerinin ... Fabrikaları Anonim Şirketi ve ... kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir.
... ... sigortalılığının yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Kanunda, bildirimsiz kalan sigortalılar için 506 sayılı Kanunun 79. ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddesinde öngörülen "hizmet tespiti" davasına koşut bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Anılan düzenlemede, kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takiben başlayacağının hükme bağlanmış olması karşısında, kayıt ve tescil, yada tescil yerine geçen iradi prim ödemesi veya prim tevkifatı öncesine isabet eden tarımsal faaliyet ve buna dayalı "... ... sigortalılığının tespiti" söz konusu olamayacaktır.
Davaya konu olayda, yapılan yargılama sonunda, davadışı ..."a teslim edilen ürün bedellerinden yapılan kesintilerin davacı adına olduğunun kabulü ile yazılı şekilde hüküm verilmiş ise de;
Anılan aidiyete dair verilen hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır. Bu tür aidiyet ve tespit davalarında gerçeğin tam olarak saptanması için, tanık sözlerinden ayrı olarak işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği bulunmaktadır.
Dosyada, mahkemece davacı adında başka ... olup olmadığına ilişkin sadece Demre İlçe Nufus Müdürlüğünden araştırma yapıldığı, davacının da nufusa kayıtlı olduğu ... İli ... İlçesi ve ... ve Türkiye genelinde araştırma yapılmadığı anlaşılmakla; başka ..."ların tespit edilmesi halinde; öncelikle Kurumdan bu kişilerin 2926 sigortalılıkları olup olmadığı sorulmalı, var ise tescil kayıtları ve sigortalılık dosyaları getirtilmeli, bu kişiler veya mirasçıları da ilgileri nedeniyle dinlenilmeli ve davacının çiftçilik veya hayvancılık yaptığına dair çalışmalarını bilebilecek şekilde köy muhtarları veya ihtiyar heyetinin de bilgilerine başvurulduktan sonra aidiyet hususunda bir karar verilmelidir.
Yukarıda belirtilen, hukuki ve fiili durumlar ışığında, Mahkemece eksik inceleme sonucu hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönlerini amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 07/05/2018 gününde oybirliği ile karar verildi.